Het moet begonnen zijn met een groot plan in het hoofd van Simon McBurney. De Brit, een meester van het mathematisch precieze teksttoneel vol technische snufjes, zag de geweldige vloer van de Rabozaal van de Amsterdamse Stadsschouwburg en zijn brein begon te werken. Iets met een achterdoek over de volle breedte van de zaal, iets met een poppenhuis, iets met een gigantisch haarzuiver projectiescherm dat precies paste op een klein toneeltje in het midden van die gigantische leegte. Nu nog een paar acteurs erin en het wonder zou geschieden. Zijn Kersentuin, zijn ode aan Tsjechovs meesterwerk, zou monden open doen vallen.
Helaas is zondag 16 juni om 16:00 dat wonder niet helemaal van de grond gekomen, blijkt. Dat enorme projectiedoek achter is er nog, met enge bomen en een kerncentrale, maar het enorm zware hd-scherm dat voor het toneel hangt, dient eigenlijk alleen nog maar voor het aangeven van begin en eind van de scènes. Economisch gezien best een dure oplossing, maar daar is subsidie natuurlijk ook voor bedoeld: dat dingen duur maar overbodig kunnen zijn.
Opdweilen
Gelukkig hebben we dan de acteurs nog, moet McBurney hebben gedacht. En de tekst van Tsjechov. Die hoef je bij wijze van spreken alleen maar op te zeggen en je kunt de zaal al opdweilen. Puur theoretisch gesproken is dat ook zo. Maar dan moet er wel een team staan. Een beetje zoals met voetbal. Staat iedereen een beetje voor zichzelf te ballen verlies je, tenzij je iemand als Messi in de spits hebt staan. Heeft die zijn dag niet, kun je het alsnog schudden.
Zondag 16 juni had Gijs Scholten van Aschat zijn dag wel. Het is dan ook uitsluitend aan zijn tomeloze scoringsdrift te danken dat de keurig opgezegde Kersentuin van ITA niet totaal mislukte. Want verder was het een nogal droevige toestand. In de ruïne van de grootse plannen van McBurney die het toneelbeeld nu is, moest er komedie gespeeld worden. Maar komedie moet niet uit je tenen moeten komen. Komedie moet het hebben van spelplezier en ensemblegevoel en dat ontbrak een beetje bij ITA. Iedereen speelde een eigen wedstrijd met de resten van McBurney’s regieconcept. Die wilde namelijk ook iets met hoorspeleffecten. Moet hij overgehouden hebben van zijn weergaloos mooie solo van een paar jaar geleden, waarin hij daadwerkelijk een verhaal als hoorspel bracht in een gigantische lege ruimte. Werkte perfect.
Ensemblespel
Waar is het nu misgegaan? Sloeg de vonk niet over bij de eerste ontmoeting tussen regisseur en cast? Was McBurney geïntimideerd? Of zijn de toppers van Ivo’s Toneelgroep Amsterdam hun flexibiliteit kwijt en kunnen ze alleen nog werken wanneer ze in die geweldige conceptuele regies mogen figureren?
Deze Kersentuin kan natuurlijk nog wel verbeteren wanneer de acteurs elkaar vinden en er een echt ensemble ontstaat. En wie al een kaartje heeft: zo keurig en helder uitgesproken zie en hoor je Tsjechov in Nederland niet vaak meer sinds de Haagsche Comedie is opgeheven, dus hulde aan de dictie en het respect voor Tsjechov. Maar, beste mensen van Toneelgroep Amsterdam, sorry, ITA-Ensemble, jullie brengen deze amateurversie van Tsjechov wel in een festival dat van absoluut wereldniveau is. Daar steekt dit werkje een beetje bij af. To put it mildly.
Nu ja. Volgend jaar beter.
Bon à savoir
Français 
Nederlands 
English (UK) 
