“Dat iemand zich bemoeit met een artistieke invulling, dat vind ik nogal fors. Laat ik het zo zeggen: je hebt die premier in Turkije… Je bemoeien met iets artistieks, dat vind ik nogal een beetje heftig.” Dit verklaarde Emil Szarkowicz, muzikant en cultuurrredacteur uit Limburg, in een uitzending van de regionale omroep L1 gisteren, Aanleiding is het negatieve advies van de Raad voor Cultuur over Opera Zuid, waarin de artistieke kwaliteit van het zuidelijke gezelschap en de dubbelrol van artistiek en zakelijk directeur Miranda van Kralingen bekritiseerd wordt.
Turkse toestanden?
Pijnlijk voor Opera Zuid, pijnlijk voor Miranda van Kralingen? Zeker. Maar Turkse toestanden bij de Raad voor Cultuur? Suggereert Szarkowicz nou echt dat de Raad voor Cultuur een speelbal is van voorzitter Joop Daalmeijer die Miranda van Kralingen weg wil hebben? Vindt hij werkelijk dat de Raad voor Cultuur geen uitspraken moet doen over artistieke invulling van gezelschappen met Rijkssubsidie? Nota bene de kerntaak van het adviesorgaan? Doek dan de hele Raad voor Cultuur maar op, en kijk louter nog naar bedrijfsvoering.
Zo bont bedoelt Szarkowicz het ongetwijfeld niet, maar het is wel tekenend voor de eerste reacties uit de regio op het advies. Poten af van ons orkest, ons theatergezelschap en ons museum. De Limburgse CDA-gedeputeerde Ger Koopmans is alvast duidelijk: hij gaat de komende tijd minister Bussemaker en de politiek in Den Haag benaderen om op verschillende punten het advies van de Raad voor Cultuur niet te volgen.
Koopmans zal niet de enige zijn.
Interim-directeur Bart van Meijl van het Orkest van het Oosten maakt in diezelfde uitzending wel een goed punt, los van provinciale emoties: “De Raad is niet consistent in aanvankelijk de nadruk leggen op de stedelijke regio’s en nu Philharmonie Zuidnederland dwingen te kiezen voor een standplaats: of Maastricht of Eindhoven.” Hij merkt op: “Een culturele instelling in de regio heeft een andere impact dan in de Randstad. Ik bespeur toch enig Randstedelijk denken bij de Raad voor Cultuur als het gaat om hoe ga je om met de regio’s.”
Wordt vervolgd, want de geschiedenis leert dat de lobby van provincies en cultuurinstellingen vaak bepaalt in hoeverre het Advies wordt aangepast of gevolgd. Misplaatste vergelijkingen met Turkije doen dat echter niet.