Het hele jaar door besteedt de publieke omroep veel tijd aan sport. Voor WK, Tour of Spelen worden cultuuruitzendingen wekenlang zonder pardon afgelast. If you can’t beat them, join them, moet Paul Witteman gedacht hebben, of wellicht stelden de kijkcijfers teleur, want hij wijdde 1 mei een hele uitzending Podium Witteman aan wielersport. Niet doen.
Aanleiding voor de wielerspecial is de Giro d’Italia, die deze week in Apeldoorn begint. Natuurlijk kun je een nieuwsfeit als kapstok gebruiken. In een eerdere aflevering was er aandacht voor de aanslagen in Parijs. Natuurlijk kan trendwatcher Floris Kortie in een Giro-uitzending laten zien hoe mensen muziek maken op fietsonderdelen. Natuurlijk kan cabaretier en musicus Mike Boddé een prima lied maken over wielerjargon. Natuurlijk kun je Italiaanse muziek belichten – in dit geval een Italiaanse medley door Nationaal Jeugd Orkest, demonische renaissancezang door Gesualdo Consort en de echo van Siciliaanse visverkopers in indringende muziek van Jacob ter Veldhuis, gespeeld door huisband Fuse.
O lief, je fiets staat klaar daar
Maar de wielersport is ditmaal geen kapstok, maar hoofdonderwerp. Witteman, die aangeeft geen enkele wielerterm te kennen behalve ‘afzien’, bespreekt quasi-deskundig wieleretappes en valpartijen en vergelijkt die met de kruisweg. Hij praat uitgebreid met wielercommentator Maarten Ducrot over sportverslaggeving, waarbij de flinterdunne link met klassieke muziek er aan de haren bijgesleept wordt: ‘De inspiratie om muziek te kunnen componeren’ zou hetzelfde zijn als ‘om het afzien aan te kunnen gaan, moet je weten wat je doet’. En gezelschap Opera 2.0 brengt een opera over wielrenner Tom Dumoulin. Daarin hertalen ze bestaande aria’s van Verdi, Mozart en Puccini: O mio babbino caro spreekt volgens hen alleen nog tot de moderne mens als je ervan maakt ‘O lief, je fiets staat klaar daar, niemand in koers trapt feller.’
Competitie en harmonie
Het is een trend alles met sport te vergelijken om aansluiting te vinden bij een groot publiek. Dus drukt de nieuwslezer oppervlakte uit in ‘voetbalvelden’ en wijzen politici op de ‘spelregels’ van asielbeleid. Maar sport is iets wezenlijk anders dan muziek. Sport draait om competitie, om het beter willen zijn dan een ander, om strijd. Muziek zoekt harmonie, gezamenlijkheid, emotie bij maker én luisteraar.
Tegenover talloze sportprogramma’s is Podium Witteman op dit moment het enige programma over klassieke muziek. [hints]De Tiende van Tijl, Matthäus/Messiah Masterclass, Maestro en Jaap van Zweden – een Hollandse Maestro zijn voor het moment afgelopen.[/hints]Het is dan een rare keus om een uitzending te maken die oninteressant is voor de eigen doelgroep uitgezonderd de wielerliefhebbers daarbinnen. Gaan wielerfans nu opeens Podium Witteman kijken? Dat denk ik niet. Betere kijkcijfers krijg je niet door leentjebuur te spelen bij een populair genre, maar door kwaliteit te bieden in je eigen discipline.
Kijk deze aflevering terug op npo.nl.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
