Met zijn kleurrijke tentoonstelling Avant-garde in Groningen. De Ploeg 1918-1928 trapt het Groninger Museum (onofficieel) het jaar van De Ploeg af. Op 5 juni 2018 is het 100 jaar geleden dat een aantal jonge Groningse kunstenaars zich afzette tegen de gezette (kunst) orde met hun collectief De Ploeg nieuwe wegen insloegen.
“Omdat er in Groningen niet zoveel te doen was op het kunstgebied dacht ik aan ontginnen, het omwoelen van de aarde en dus ook aan ploegen. Vandaar de naam De Ploeg”— Jan Altink, 1918.
Het doel om het 19e eeuwse kunstlandschap ‘om te woelen’ resulteerde in vernieuwing op het gebied van onder andere landschappen, typografie en houtsneden. Deze rebellen toonden door middel van hun kleurrijke expressionistische werken een nieuw dynamisch perspectief op de stad Groningen, het portret en het Groninger landschap.
Been there done that?
Weer een tentoonstelling over De Ploeg in Groningen, is dat niet al uitgemolken? Nee. Als de Koning helemaal naar Groningen reist om de opening te verzorgen, dan moet de expositie vernieuwend en (nationaal) interessant zijn. Wat deze keer zo aantrekkelijk maakt, zijn de nieuwe invalshoeken. Er is aandacht voor de connectie tussen de kunstkring en Vincent van Gogh, de dubbelzijdige kunstwerken van De Ploeg en de glasplaten—decorontwerpen— die Johan Dijkstra creëerde voor muziekvoorstellingen. Deze platen zijn voor het eerst sinds 1926 te zien. Een zelfspelende piano speelt de ‘absolute muziek’ van Daniël Ruyneman bij Dijkstra’s kunst. Dat zorgt ervoor dat de bezoeker getransporteerd wordt naar een andere wereld.
Nieuwe (visuele) invalshoeken
Het museum heeft de relatie tussen De Ploeg en Vincent van Gogh prachtig uitgebeeld; de warme gele zaal zorgt voor een contrasterend effect en zorgt ervoor de dat zonnebloemen en ander werk van zowel De Ploeg als Van Gogh eruit springen. Dat geldt sowieso voor Avant-garde in Groningen. De Ploeg 1918-1928. Het museum laat de explosie aan kleuren van de expressionistische werken perfect uitkomen. Het is werkelijk een lust voor het oog.
De dubbelzijdige werken die het museum op een slimme manier tentoon heeft gesteld zijn een traktatie. Ook hier is er sprake van een tegenstelling, een contrast. Waar je op de ene kant van het doek een intens levendige scene in een Gronings café ziet, word je, aan de achterkant, getrakteerd op een — ook kleurrijk— rustiger natuurlandschap. Of een portret van oudere dame dat op de achterkant gedecoreerd wordt door de beeltenis van een kind. Men kan zich afvragen of de waarde van een dergelijk doek dubbel zo groot is.
Goed om te wetenTe zien van 26-5 t/m 4-11-2018 in het Groninger Museum.
Het ‘Jaar van De Ploeg’ vind plaats van maart tot en met november 2018 en kent volop activiteiten: van muziek en theater tot (loop- en vaar) routes langs de diverse De Ploeg kunstwerken en gerelateerde inspiratiebronnen zoals het landschap van ’t Blauwbörgje. Bekijk het volledige aanbod op:100 Jaar De Ploeg.
