Ga naar de inhoud

Tryptich van Bryce Dessner is net iets te perfect om echt te raken

De Amerikanen hebben er een woord voor: production value. Daarmee kun je aangeven dat een voorstelling technisch perfect is. Het geluid klopt, het toneelbeeld is uitstekend, de kostuums zijn helemaal oké, de belichting schitterend en de acteurs, zangers en muzikanten: top notch. Zelfs de figuranten zijn op hun best. Een voorstelling met een hoge production value kan dus op weinig dingen mislukken. Ze kan wel te perfect zijn. Zoiets ervoer ik bij Tryptich, de muzikale theatervoorstelling waarvoor Bryce Dessner (The National) de muziek schreef.

Met deze ode aan Robert Mapplethorpe is dus helemaal niets mis. De muziek, uitgevoerd door topensemble Asko|Schönberg, laveert tussen pop, blues en middeleeuws, met hier en daar wat moderne dissonanten. De zang is goddelijk, want uitgevoerd door Room Full Of Teeth. We horen verwijzingen naar Monteverdi, naar baptistensoul, naar Philip Glass. Opvallend is dat alles versterkt en speciaal gemixt is, zodat er vanaf het toneel een heuse wall of sound op je af komt. Wanneer de bassen inzetten, trilt je stoel. Dit is dus kwaliteitsmuziek, ook geschikt voor popfestivals.

Biblebelt

De enorme foto’s van Mapplethorpe worden schitterend geprojecteerd op gaasdoeken, wat ze letterlijk gelaagd maakt. Dat levert dus een live expositie op van het werk van deze fotograaf die zowel de sterren, als klassieke mannelijke naakten als aan pornografie grenzende sm- en bondagebeelden schoot, met een vaak prominente plek voor het geheven mannelijke lid. Dat zou voor bepaalde mensen aanstootgevend kunnen zijn, maar in Nederland moet je daarvoor diep de Biblebelt of de Schilderswijk in, waar mensen niet houden van plaatjes van stijve zwarte piemels.

Mapplethorpes werk was ook aanleiding voor een rel in Amerika, waar dertig jaar geleden een museumdirecteur gevangen werd genomen omdat hij een expositie van Mapplethorpe in zijn museum vertoonde. Teksten van de aanklacht en de rechtszaak vormen de basis van het libretto van deze voorstelling, die verder, naarmate het uur vordert, ook vragen stelt bij de manier waarop Mapplethorpe met zijn modellen omging. Betaalde hij ze eigenlijk wel, en was hij niet ook eigenlijk bezig met het objectificeren van het zwarte mannenlichaam? Om die vraag goed en zonder mogelijke misverstanden bij het publiek neer te leggen, wandelt, zit en ligt er een jonge, zwarte balletdanser voorop het toneel. Perfect lichaam ook, hele fijne kleren.

Bloedserieuze eredienst

Wat een probleem kan zijn bij een avond met zo’n hoge production value, is dat het allemaal te veel mooi wordt, en te weinig hart heeft. En dat gebeurde dus, ondanks dat er gospel- en souklanken werden geproduceerd. Ik miste een ziel, iets dat echt wrong, iets wat lucht in deze bloedserieuze eredienst zou kunnen brengen. Ik begon terug te verlangen naar die heerlijk tegendraadse voorstelling uit het Holland Festival van vorig jaar, Gesualdo. Daarin plaatste Theatergroep De Warme Winkel mooie tegenkanten bij de madrigalen van deze omstreden middeleeuwse componist, die zijn carrière offerde aan liederlijkheid en moord.

Iets minder production value graag, en iets meer wilde woestheid. Dan zou ik echt een goede avond hebben beleefd.

Goed om te weten Goed om te weten
Tryptich is nog te zien op woensdag 19 juni 2019. Inlichtingen.

Wijbrand Schaap

Cultuurjournalist sinds 1996. Werkte als toneelrecensent, columnist en verslaggever voor Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool en regionale kranten via de Geassocieerde Pers Diensten. Interviews voor TheaterMaker, Theaterkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcastmaker, experimenteert graag met nieuwe media. Cultuurpers heet het geesteskind dat ik in 2009 op de wereld zette. Levenspartner van Suzanne Brink huisgenoot van Edje, Fonzie en Rufus. Zoek en vind mij op Mastodon.View Author posts

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands