Het besluit kwam hard aan. Ik bel met Hein van Joolen van Gusto Entertainment, de distributeur van het curieuze liefdesdrama Jumbo. Hij doelt op de maandag door de regering afgekondigde maatregel die onder meer betekent dat alle filmzalen nog zeker tot 1 juni dicht blijven. Een blik op de releaselijst van deze week zegt genoeg. De geplande premières zijn allemaal tot nader order opgeschoven.
Allemaal? Nee er is één film die de coronacrisis trotseert en toch uitgaat. Alleen beleeft de Belgische productie Jumbo zijn Nederlandse première niet in een filmzaal, zoals het volgens Van Joolen eigenlijk hoort, maar online, op Picl. Dat is het streamingplatform dat opereert als online-filmzaal van 28 filmtheaters. De opbrengst komt ook (grotendeels) ten goede aan die vertoners.
Experiment
“We volgen hiermee de Belgische distributeur”, licht Van Joolen toe. “Omdat het hele promotiefeest daar al in volle gang was hebben zij besloten de geplande première toch door te laten gaan. Online dus. Wij sluiten ons daarbij aan en willen dit experiment graag omarmen. Picl is een goed platform dat in deze tijden al meer kijkers trekt. We zullen zien hoe deze première uitpakt. Het is in ieder geval belangrijk om de band met het publiek in stand te houden.”
Dat Jumbo, eerder al geselecteerd voor het Sundance-festival en de Berlinale, deze week de enige is kan zelfs een voordeeltje zijn. Deze ongewone liefdesgeschiedenis is in ieder geval apart genoeg om aandacht te verdienen.
Ironisch ongemak
Op het eerste gezicht begint het allemaal uiterst herkenbaar als de botsing tussen een moeder en haar tienerdochter. Jeanne, overtuigend gespeeld door Noémie Merlant, is een slim en zelfbewust meisje, maar ook schuw en behept met mensenangst. Dat haar moeder juist extreem vrijmoedig en demonstratief openhartig over seks is, helpt niet echt.
Regisseur-scenarist Zoé Wittock zet dit in deze eerste lange speelfilm neer als een ironische uitvergroting van het veel voorkomende ongemak tussen pubers en hun ouders. Je zou zeggen dat moeder dolblij is als Jeanne, die ’s nachts als schoonmaker in een pretpark werkt, daar een vriendje vindt. Ze noemt hem Jumbo. Maar als moeder ontdekt dat Jumbo geen stoere jongen is maar een veelarmige kermisattractie zijn de rapen gaar.
Een reusachtige draaimolen als liefdesobject? Het idee lijkt een gevalletje van ontspoorde fantasie. Toch bestaat het fenomeen objectofilie echt. Het is het koesteren van seksuele gevoelens voor objecten. Er is zelfs het geval bekend van iemand die zich in 2004 in de echt liet verbinden met de Eiffeltoren. Daarbij, zo noteert Wittock in een toelichting, is ze als Belgische ook niet helemaal ongevoelig voor de invloed van beroemde surrealisten als Magritte.
Paringsdans
Jumbo had gemakkelijk een topzwaar geval kunnen worden. Gelukkig is Wittock onbevangen te werk gegaan is is er naast stevig drama ook humor en opbeurend plezier. Daarbij maakt het gegeven nieuwsgierig genoeg. Wat niet wegneemt dat de maker de neiging heeft zaken soms zwaarder aan te zetten dan nodig is, ook al is zo’n pretpark een geschikte locatie om emoties te laten oplaaien. Het lijkt wel of Wittock soms bang is dat de boodschap van acceptatie en tolerantie niet duidelijk genoeg is.
Maar we snappen heus wel dat Jeanne’s conflict een metafoor is die ons dwingt om uitgekauwde thema’s als identiteit en seksuele oriëntatie plots vanuit een onverwachte invalshoek te bekijken. Wel vond ik het tamelijk lastig om me echt in te leven in de gevoelens die Jeanne krijgt voor die kleurrijk rondzwierende machine. Vooral in het begin blijft het een beetje theorie. Pas tegen het eind krijgt die paringsdans iets van een feestelijke roes. Maar dan hebben we ons al wel kunnen verbazen over een hypergestileerde, poëtische verbeelding van een orgasme.
Zullen er, nu Jumbo het goede voorbeeld heeft gegeven, de komende weken meer films online in première gaan? Picl kan nu nog geen titels noemen, maar ‘gesprekken zijn gaande’. En het is natuurlijk niet het enige online-platform dat van deze nood een deugd kan maken.
Goed om te weten
Nederlands 
English (UK) 
Français 
