Van de ijstijd tot de jaren na de Tweede Wereldoorlog – de reikwijdte van de verhalen die kans maken op de Thea Beckmanprijs die het Archeon vandaag uitreikt, is groot. De vijf kanshebbers over wat het werk van Thea Beckman en de nominatie voor de prijs voor hen betekenen.
Linda Dielemans, Schaduw van de leeuw
De kanshebber
‘Schaduw van de leeuw gaat over een meisje dat leeft in de ijstijd, zo’n 28.000 jaar geleden. Gewapend met niets dan haar speer reist Joeni over de eindeloze vlakte, waar de wind altijd waait en waar mammoeten, rendierkuddes en grottenleeuwen leven. Verstoten door haar stam gaat ze op zoek naar de waarheid achter haar dromen, die voorspellen wat komen gaat, maar soms ook rampzalige gevolgen hebben…’
De nominatie
‘Het is erg bijzonder om voor deze prijs genomineerd te zijn. Er zijn maar heel weinig jeugdboeken die zich afspelen in de prehistorie, en om dan door de jury te worden uitgekozen voor de shortlist, voelt als een waardering voor niet alleen mij als schrijver, maar ook voor de periode waarin het boek zich afspeelt. De prehistorie mag namelijk best wat meer aandacht krijgen!’
Het lievelingsboek
‘Ik was zeker fan van de boeken van Thea Beckman. Het avontuur en het ontsnappen naar een andere tijd spraken me wel ontzettend aan. Mijn grote favoriet was Het gulden vlies van Thule, het laatste deel in de Kinderen van Moeder Aarde-trilogie. Ik wilde niets liever dan hoofdpersoon Elvira zijn, die in een nieuw land komt en langzaam het respect van de oorspronkelijke bevolking wint.’
Het personage
‘Ik las Beckmans boeken niet per se om haar sterke, vrouwelijke personages; ik genoot gewoon van het avontuur, en vond Kruistocht in spijkerbroek, dat een jongen als hoofdpersoon heeft, net zo mooi. Maar Elvira, uit Het gulden vlies van Thule dus, is me in elk geval altijd bijgebleven.’
De inspiratie
‘Dat zal zeker zo zijn, al is het niet heel bewust. Toen ik net begon met schrijven (ik was toen een jaar of twaalf), verwerkte ik vaak boeken die grote indruk op me hadden gemaakt, maar ik heb zover ik kan terugvinden nooit een verhaal geschreven waarin ik een van Beckmans boeken terugzie. Dat is bijvoorbeeld wel zo met De brief voor de koningvan Tonke Dragt of, wat later, Duin van Frank Herbert. Misschien bestaat de inspiratie vooral uit de gedachte dat boeken zoals Beckman die schreef – heerlijke dikke pillen waardoor je een andere tijd in wordt gezogen – mogen bestaan en dat er altijd kinderen zullen zijn die zulke boeken graag lezen.’
Schaduw van de leeuw, Leopold, € 17,99. Illustraties ook van Linda Dielemans.
Kathleen Vereecken, Alles komt goed, altijd
De kanshebber
‘Alles komt goed, altijd gaat over Alice, middelste kind van vijf, in een Iepers gezin. Wanneer ze elf is, breekt de Eerste Wereldoorlog uit. Langzaamaan ziet ze haar zo vertrouwde gezin uiteenvallen, en slaat ze op de vlucht met haar jongere broer en zusje, met als enige houvast de twijfelachtige belofte van haar moeder: dat alles goedkomt, altijd.’
De nominatie
‘Dit is een hele mooie erkenning. De Thea Beckmanprijs is een buitenbeentje in het prijzenlandschap, op een goede manier. Het is fijn dat de spot zo nadrukkelijk op historische kinder- en jeugdboeken gericht wordt.’
Het lievelingsboek
‘Ik was fan van Thea Beckman. Mijn favoriet was Geef me de ruimte!, het eerste deel van haar trilogie over de Honderdjarige Oorlog. Het verhaal van de vrijgevochten Brugse Marije, die wegloopt van huis, op de vlucht voor een ongewenst huwelijk, om een nieuw leven te beginnen in Frankrijk als trouvère, sprak enorm tot mijn verbeelding.’
Het personage
‘Het spreekt vanzelf dat Marije Wartelsdochter – of Marie-Claire zoals ze zich later ging noemen – dus mijn favoriete personage was.’
De inspiratie
‘Het zijn vooral de échte gebeurtenissen die me inspireren, de non-fictie, de pure geschiedenis. Beckman breide daarmee haar eigen verhaal. Het verhaal van iemand anders kan me wel in vervoering brengen, maar inspireert me niet bij het schrijven van mijn eigen verhaal. Daarin wil ik de pure geschiedenis naar mijn hand kunnen zetten, een wereld creëren en vertellen over hoe het had kunnen zijn.’
Alles komt goed, altijd, Lannoo, € 18,99. Illustraties van Charlotte Peys.
Inez van Loon, Mathilde, ik kom je halen
De kanshebber
‘Mathilde, ik kom je halen is gebaseerd op het leven van mijn grootmoeder Mathilde. Zij moest in 1900 zware kinderarbeid verrichten op een steenbakkerij in de Rupelstreek. In Nederland waren nog meer steenbakkerijen waar het er op dezelfde manier aan toeging. Het lijkt alsof veel mensen tegenwoordig niet meer beseffen hoe het leven er hier nog niet zolang uitzag!’
De nominatie
‘Als groot fan van Thea Beckman is het natuurlijk een enorme eer om voor ‘haar’ prijs genomineerd te zijn. Het is extra speciaal omdat het boek over het leven van mijn grootmoeder Mathilde gaat. Ik zie het als een eerbetoon aan haar en alle slachtoffers van kinderarbeid vroeger en nu, overal op de wereld.’
Het lievelingsboek
‘Vroeger heb ik al haar boeken verslonden en later heb ik ze (bijna) allemaal voorgelezen aan mijn zonen en man – ja, die ook. Als eerste vroeg hij bij thuiskomst: “Je hebt toch nog niet voorgelezen?” Ik houd het meest van haar boeken die gaan over het leven op een schip (misschien omdat ik zelf van zeilen houd?), het bevaren van wereldzeeën en het zien van vreemde landen, zoals Vrijgevochten. Ik heb het laatst weer herlezen en vond het verhaal weer net zo levendig en sprankelend als de eerste keer.’
Het personage
‘Inmiddels heb ik zes historische boeken geschreven die ik als een ‘soort serie’ zie: daarom staat op elke cover een meisje afgebeeld! In ieder verhaal staat een stoer meisje centraal met een belangrijke bijrol voor een jongen. Al deze meisjes (uit verschillende tijden en landen) hebben gemeenschappelijk dat ze niet bij de pakken neer gaan zitten, maar het heft in eigen handen nemen.’
De inspiratie
‘Beckmans werk is voor mij een inspiratiebron, want ze is een échte verhalenverteller. Ik probeer dit ook na te streven, en zoals Beckman houd ik van verhalen waarin veel gebeurt. Ook vind ik het iedere keer weer een uitdaging om bijvoorbeeld een moeilijk onderwerp zoals kinderarbeid op een manier te vertellen dat het kinderen van deze tijd aanspreekt. Daarom is Mathilde ook geen dikke pil geworden en probeer ik gekunstelde zinnen te vermijden. De meeste kinderen die ik spreek, houden daar niet van en leggen dan al snel een boek opzij. Ik wil liever dat kinderen van deze leeftijd geboeid raken om te lezen, daar begint het mee… De literaire zinnen komen nog wel!’
Mathilde, ik kom je halen, Clavis, € 15,95
Martine Letterie, Verboden te vliegen
De kanshebber
‘Verboden te vliegen is een boek voor jonge kinderen over de Tweede Wereldoorlog. Fietje Fiedel groeit op in een groot gezin, tijdens die periode. De Fiedeltjes houden duiven, en ik vertel het boek deels door de ogen van Fietje en deels door de ogen van haar duif Charlie en diens vader Jules. Duiven speelden namelijk een bijzondere rol in de Tweede Wereldoorlog.’
De nominatie
‘Deze nominatie is een belangrijke waardering. Ik ben heel blij dat het boek gezien is.’
Het lievelingsboek
‘Ik las al Beckmans boeken. Hasse Simonsdochter was – en is – mijn favoriet. Niet alleen vanwege het feit dat het bij mij in de omgeving speelt, maar ook omdat het boek goed in elkaar zit.’
Het personage
‘Hasse is ook mijn favoriete hoofdpersoon. Niet in ieder boek zijn Beckmans zelfstandige vrouwen historisch even geloofwaardig, maar Hasse is dat wel.’
De inspiratie
‘Beckman heeft laten zien dat het historische jeugdboek een volwaardig en serieus te nemen genre is én dat kinderen dat graag lezen.’
Verboden te vliegen, Leopold, € 16,99. Illustraties van Rick de Haas.
Dolf Verroen, Niemand ziet het
De kanshebber
‘Mijn verhaal gaat over een jongen in 1947 die meer van jongens dan van meisjes houdt. Het verhaal geeft terloops een inkijk in het leven en de moraal van die jaren.’
De nominatie
‘Ja, ik zou dolgraag deze prijs winnen, omdat ik zo op Thea gesteld was. Zij was een wonderbaarlijke vrouw, vol tegenstellingen, maar met een verschrikkelijk groot hart.’
Het lievelingsboek
‘Natuurlijk heb ik het werk van Thea gelezen, maar om eerlijk te zijn hield ik meer van een ander soort boeken. Ik was enthousiast over de politieke keuzes in haar verhalen. Haar Wonderkinderen had mijn voorkeur. Ik schreef in die tijd recensies en in tegenstelling tot anderen vond ik dat een van haar beste, meest persoonlijke boeken. Ik herinner me nog dat Thea zich zeer begrepen voelde door mijn recensie.
Niemand ziet het, Leopold, € 14,99. Illustraties van Charlotte Dematons.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
