#HF11: Zo groots, zo extreem en zo beklemmend als Schlingensiefs ‘Mea Culpa’ zie je theater maar zelden

Jong sterven blijkt niet alleen gunstig voor hemelbestormers als Buddy Holly, Sam Cooke of Jezus. Ook in een toch tamelijk elitaire wereld als die van het Duitse theater kun je door een vroege dood sterstatus bereiken. Dat is ieder geval Christoph Schlingensief overkomen, de man die in 2010 aan longkanker overleed. De man had in het hele Duitse taalgebied al zo’n beetje iedereen tegen zich in het harnas gejaagd die je maar kunt bedenken. Altijd op het randje van wat nog door de beugel kan, streek hij ook de traditionele Linkse Kerk (in Duitsland ‘Gutmenschen’ genoemd) flink tegen de haren in met voorstellingen waarin het publiek in een soort asielzoekersbigbrother kon stemmen over het uitzetten van vluchtelingen of waarin een paar herstelde neo-nazi’s de hoofdrol speelden in een Hamlet.

Mea Culpa was zijn voorlaatste voorstelling (zie elders op deze site ook de recensie van zijn zwanenzang Via Intolleranza) en kun je het beste zien als een laatste poging van deze regisseur om alles in zijn leven een plek te geven. En dat alles moeten we dan een beetje letterlijk nemen. In een bijna drie uur durende orgie van beeld, muziek en tekst veegt hij de vloer aan met de kerk, de opera, de kunst, de ontwikkelingshulp en zichzelf. In het begin lijkt dat op overdaad, maar de voorstelling heeft ook in die overdaad een diepe ‘soul’ die voelbaar is tussen alle megalomane draaitonelen, orkesten en acteursmassa’s in.

Sterven is verschrikkelijk, zeker voor iemand die nog zo jong en vol idealen is als de net geen veertig geworden Schlingensief. In dit stuk wordt zijn rol nu door een andere acteur gespeeld, maar in alles voel je dat de geest van de bevlogen regisseur door de coulissen rondwaart. Dat is een aspect dat naar het einde toe steeds sterker voelbaar wordt en dat maakt het slot van de voorstelling, met het onafwendbare afscheid, keelsnoerend. Zo groots, zo extreem, en zo beklemmend zie je theater maar zelden.

Gezien: 2 juni als opening van het Holland Festival