Skip to content

Football fans on stage? Sanja Mitrovic is a theatre-maker with a secret

Sanja Mitrović is a theatre maker with a theme and a secret. She builds on the theme with each performance. And the secret is nipping at her work's heels.

Her theme is the collective: how it grows, what it is based on, how deep mutual love can be, how euphoria can turn into rage, how it can explode from within through mutual distrust and betrayal.

Collectieven die ze eerder onderzocht: landen met een fout verleden, gemeenschappen in rouw, de grondleggers van het verenigd Europa, het publiek van de grote redenaars. En nu duikt ze in het fanatiekste collectief van ze allemaal: de voetbalsupporters. Met vier echte acteurs op het podium, die stuk voor stuk niets begrijpen van kuddegedrag en massahysterie. En vier echte voetbalsupporters, die zonder kudde en massa niet zouden kunnen leven.

De acteurs stellen elkaar en de supporters indringende vragen. Over familiebanden, voetbalclub, vaderland en de offers die je daarvoor zou willen brengen. Vragen over trouw aan de groep of trouw aan jezelf. Morgen is de première van je nieuwe voorstelling maar ook de begrafenis van je oma. Wat kies je? Blijf je thuis aan het sterfbed van je vader of ga je, net zoals hij dat zou doen, naar de Europese uitwedstrijd van Feyenoord? Des te indringender, die vragen, omdat de ondervraagde levensgroot wordt geprojecteerd op het achterdoek.

De acteurs proberen iets te vatten van die moordende dilemma’s, van dat dwepen waarvoor alles moet wijken, door te citeren uit Shakespeare, Tsjechov en Racine. Mooie citaten: zelfopoffering voor de grotere zaak bestaat al wat langer dan de Champions League. Maar eigenlijk ligt alles al besloten in de naam van de Rotterdamse club waar Sylvia de liefde voor voetbal ontdekte: HOV, Hoop Op Vooruitgang.

En de razernij die volgt op het vernietigen van die hoop zie je eigenlijk nog het best in de blik van Gert-Jan, de supporter, op het moment dat twee acteurs de vlag van Feyenoord verscheuren. Zo kijkt iemand als hem het symbool wordt afgenomen van het collectief dat hem beschermt voor de eenzaamheid en laat dromen van de overwinning, elke week opnieuw.

Het geheim van Sanja Mitrović is een trauma: de moord op Zoran Djindjić. Op 12 maart 2003 werd deze Servische premier neergeschoten. Sanja woonde toen nog in Belgrado. Ze maakte deel uit van de generatie die opgroeide tijdens de oorlogen op de Balkan en daarna de straat opging voor democratie. Djindjić was de hoop van haar generatie, haar hoop op vooruitgang: een charismatisch redenaar, die op weg was zijn land vanuit het foute verleden naar een verenigd Europa te leiden en korte metten wilde maken met de bloeddorstige nationalisten die hun moordenaars rekruteerden uit de supportersmeute. Zijn dood liet het land stuurloos achter, verdoofd en in rouw.

Dat trauma heeft Mitrović nooit letterlijk aangeboord in haar werk. Maar het ligt onder elk van haar voorstellingen. Als een geheim dat vroeg of laat moet openbarsten. Het geheim dat haar koortsachtige, onontkoombare theater op de hielen zit.

Good to know

Do You Still Love Me?
Gezien: 31 maart, theater Corrosia Almere
Voor volgende speeldata, zie www.sanjamitrovic.com

Chris Keulemans was bestuurslid van Stand Up Tall Productions 2009-2014

Chris Keulemans

Writer, journalist, moderator, lecturerView Author posts

Small Membership
175€ / 12 Maanden
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360€ / Jaar
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50€ / Jaar
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)