Skip to content

NRC in error: Daan Roosegaarde is not a thief because Ger van Elk is not unique

Die Daan Roosegaarde zou het again enorm bont hebben gemaakt. NRC Handelsblad meldde in ieder geval dat de man, die onder vuur ligt wegens het niet noemen van bronnen, opnieuw plagiaat heeft gepleegd. Voor zijn bijdrage aan het DWDD pop-up museum, een razend succesvol ding van het snelste cultuurprogramma ter wereld, hing hij een hele rij zeegezichten in een zaal, met de horizon steeds op gelijke hoogte. En dat deed hij dus zonder te verwijzen naar kunstenaar Ger van Elk (1942-2014), die volgens diens erven de bedenker is van dat concept.

In 1999 immers, toen Daan Roosegaarde twintig jaar oud was, hing conceptueel kunstenaar Ger van Elk al een stel schilderijen op een rij met de horizon als gemeenschappelijke lijn. Die expositie in het Boijmans zou Daan Roosegaarde nu moeten noemen als bron voor zijn werk. Daan Roosegaarde vindt dat onzin.

Terecht. Blijkt.

Nader onderzoek door onze kunstbron Niek Hendrix leert ons dat de kunstredactie van NRC Handelsblad wellicht wat al te snel de conclusie van de erven Van Elk volgt. Hendrix laat ons namelijk twee recente conceptuele werken zien, die ook zo gejat zouden kunnen zijn van Ger van Elk.

Kijk mee. Leo Fitzmaurice (linksonder), die met zijn werk ‘Horizon’ in 2011 de Northern Art Prize (16.500 pond) won, of Hans Peter Feldman (rechtsboven) wiens werk met hetzelfde thema nog getoond werd op Art Basel 2014, zijn even origineel als Ger van Elk (linksboven) of Daan Roosegaarde (rechtsonder).

Met de klok mee: Ger van Elk (Hollands Landschap (1999), Feldmann (2014), Leo Fritzmaurice (2011) en Daan Roosegaarde (2016).
Met de klok mee: Ger van Elk (Hollands Landschap (1999), Feldmann (2014), Daan Roosegaarde (2016) en Fitsmaurice (2011).

Probleem is wel dat deze internationaal zeer gerenommeerde kunstenaars waarschijnlijk nog nooit van Ger van Elk gehoord zullen hebben. Omdat Ger van Elk geen grote naam was in het buitenland. Hij staat in ieder gval niet echt bij de internationale top. Op de internationale kunstenaarsranglijst van Artfacts staat Ger van Elk op dit moment op plaats 1504, ruim 1460 plekken onder Feldmann.

Vraag is nu of de erven van Elk ook Fitzmaurice en Feldmann gaan aanklagen, en of Daan Roosegaarde nog een boze brief gaat krijgen van die twee bekende kunstenaars. Misschien is het nuttiger  te besluiten dat concepten nu eenmaal vaker worden bedacht en dat het lastig is om daar auteursrecht op te doen gelden.

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.View Author posts

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)