Nederland is een cultuurland. Geen kunstland. Want het woord ‘kunst’ komt in vrijwel geen van de verkiezingsprogramma’s voor, waar we op 22 november uit moeten kiezen. Alleen de VVD heeft het over ‘kunst in depots’. Het gaat wel de hele tijd over cultuur. Over de vraag of we niet weer eens een keihard onderscheid tussen kunst en cultuur moeten gaan maken, mogelijk een volgende keer.
Laten we ons voor nu even neerleggen bij het feit dat kunst een onderdeel is van onze cultuur, en dat cultuur niet ook datgene is wat bepaalt hoe we onze vork en mes vasthouden, hoe de politie met demonstranten omgaat en hoe we elkaar, of onbekenden begroeten. De toeslagenramp bewijst wel dat ook die cultuur door overheidsbeleid wordt bepaald.
Weinig nieuws onder de zon
Note to self: eigenlijk is de PVV de enige partij die cultuur juist definieert, door onze diepste algehele hufterigheid tot beleidsdoel te verheffen (verkiezingsprogramma 2021). Maar, net als D66 en Omtzigt heeft de PVV zijn verkiezingsprogramma voor 2023 nog niet gepubliceerd.
De rechtse partij met flirtneigingen naar PVV, VVD, heeft in het verkiezingsprogramma nog steeds dezelfde cultuurstandpunten als voorheen. Culturele instellingen moeten nog steeds ‘ondernemender’ worden, en wat niet verkoopt verdient geen steun. BBB, de partij van voormalig cda-prominent Mona Keijzer, heeft het vooral over ons waardevolle cultuurlandschap en de plattelandscultuur.
PvdA en GroenLinks hebben een redelijk uitgebreide cultuurparagraaf, maar net als bij de VVD valt er weinig nieuws in te lezen. Volt, de enigszins kansrijke nieuwkomer op links, die vooral het wegkwijnende D66 problemen zal geven, heeft, zo kunnen we nu al stellen, de meest vergaande, en kunstvriendelijke, cultuurbeleidsparagraaf van alle partijen.
Overigens zijn BBB, PvdA/GL en Volt het erover eens dat de BTW op cultuur naar 0% moet.
Vier partijstandpunten
Ik wil de komende dagen elke cultuurparagraaf afzonderlijk behandelen, dus blijf vooral hier langskomen. Dit zijn de quotes waar je het nu even mee moet doen:
VVD: ‘Minder kunst in depots. De tientallen miljoenen kunstwerken in depots worden vaker uitgeleend of verhuurd. Zo kunnen meer mensen van kunst genieten. Wanneer kunstwerken niet meer vertoond worden, is verkoop op zijn plaats.’
BBB: ‘Cultuursubsidies worden evenredig verdeeld over het hele land. Plattelandscultuur is ook cultuur.’
GL/PVDA: ‘We gaan uit van vertrouwen en creatieve vrijheid in plaats van het dichttimmeren met verantwoordingsregels. Ook maken we het mogelijk om voor acht jaar – in plaats van vier jaar – subsidie aan te vragen.’
Volt: ‘Meer diversiteit bereiken we door niet langer heel brede takenpakketten te koppelen aan subsidie. Geef kunstinstellingen een keuze uit taken binnen de subsidievoorwaarden. Dan is er ruimte voor maatwerk en komen zowel grote, brede instellingen als kleine, gespecialiseerde instellingen aan bod.’
English (UK) 
Nederlands 
Français 
