Hoe kan een doorgaans heel gewone, aimabele theaterdirecteur opeens naar buiten komen met de mededeling dat een paar orkesten weg kunnen en het Nationale Ballet moet worden geoutsourced? Wij vroegen ons dat af en togen gisteren naar de parkeergarage bij het Concertgebouw. Want in het Concertgebouw was een borrel wegens de viering van een nieuwe cijferlijst, en waar borrels zijn, zijn losse lippen. Vooral in parkeergarages. En daar hoorden we tussen alle longemfyseemklachten wat nieuws: Melle Daamen is in zijn dagelijkse werk zo in het nauw gedreven, dat hij het getalm van de Raad voor Cultuur aangreep om eens wild om zich heen te gaan slaan. Want er moesten een hoop ouwe koeien dood.
Oude koe 1: Theu Boermans’ Theater Amsterdam.
Heel erg leuk natuurlijk dat de man achter het succes van Soldaat van Oranje zijn trucje gaat overdoen met Anne Frank. Minder leuk voor een Amsterdamse theaterdirecteur is dat Theu Boermans dat trucje niet gaat overdoen in een Katwijkse hangar, maar midden in Amsterdam. Nog erger is het, dat de man die met zijn al jaren uitverkochte megamusicalhit de hele Nederlandse musicalsector om zeep hielp, zijn theater ‘Theater Amsterdam’ noemt.
Die moeten we even uitleggen. Het heeft alles te maken met het bericht dat we eerder brachten over de strijd rond de naamsverandering van De Nederlandse Opera. Die ons die andere machtsstrijd uit de jaren negentig helemaal deed vergeten. Want toen werd er een opvolger gezocht voor de leider van Toneelgroep Amsterdam, de bespeler van de Stadsschouwburg Amsterdam. Die functie was bestemd voor – komt-ie – Theu Boermans, die ook graag tegelijk directeur van de Schouwburg wilde worden, en dat is de baan die Melle Daamen nu heeft.
Enfin.
De klassieke tragedie nadert zijn derde bedrijf. Theu werd gepasseerd ten gunste van Ivo van Hove, en na enkele omzwervingen kwam Theu via Soldaat van Oranje op zijn plek als baas van dat al eerder uit wraak opgerichte Nationale Toneel. Want hier is zijn victorie: Theu keert terug naar Amsterdam en opent Theater Amsterdam waar Toneelgroep Amsterdam dus niet speelt, maar het Nationale Toneel wel bij betrokken is. En Toneelgroep Amsterdam zit dus in een voor toeristen onuitsprekelijk gebouw aan het Leidseplein. Stadtssgggowburggg?!
[Tweet “Toneelgroep Amsterdam zit dus in een voor toeristen onuitsprekelijk gebouw aan het Leidseplein. Stadtssgggowburggg?!”]Oude Koe 2: Joop van den Ende heeft een beter restaurant
We meldden eerder al dat Daamen een bedrijfsleider zocht die van zijn restaurant Stanislavski, waar de Schouwburg een van de achterzaaltjes van is, weer iets hips kon maken. Dat is nodig omdat het restaurant niet alleen qua plaats (midden in de ingang van het theater), maar ook qua keuken (te zout) en qua bediening (niet op theaterpubliek berekend) het een en ander in te halen heeft. Tegenover de Amsterdamse Stadsschouwburg is het Delamartheater, waar iedere dag rijen staan tot voorbij de ingang van de Stadsschouwburg. En die rijen staan niet alleen voor de met sterren behangen voorstelling in Joop van den Endes kunstpaleis, ze komen ook voor het eten in het restaurant aldaar. Dat op sterrenniveau is. Waarmee Joop van den Ende, zelf nooit helemaal wars van rancune, een dikke middelvinger naar dat elitaire gebouw aan de overkant opsteekt.
Oude Koe 3: Koninklijk Theater Carré vist in Daamens vijver
Ons kuchende linkedin-contact in de parkeergarage van het Concertgebouw gaf ons de nieuwste nagel aan de doodskist van Melle Daamen: Koninklijk Theater Carré herrijst uit de as van het bijna faillissement waarin het terecht was gekomen na het krakkemikkige programmeren in de laatste 10 jaar. Zojuist is daar namelijk Ronald Klamer ingevlogen, een oudgediende uit de baantjescaroussel die het Nederlandse theater natuurlijk ook is.
[Tweet ” Koninklijk Theater Carré vist in Daamens vijver”]Klamer leidde jarenlang Het Toneel Speelt, opgericht door Hans Croiset (oprichter van Theu Boermans’ Nationale Toneel), en is een echte theaterman, die ook nog eens hart voor opera en circus blijkt te hebben. We vernamen grootse plannen met de parel aan de Amstel. Plannen die best wel ten koste kunnen gaan van aanbod dat Melle Daamen tot nu toe in zijn gebouw had. Prestigieus aanbod, ook nog eens. Dat nu dus naar dat gebouw met die slechte zichtlijnen verhuist.
Oude koe 4: Toneelgroep Amsterdam raakt op.
De Stadsschouwburg zit dus een beetje in het nauw, want het is natuurlijk maar de vraag of dat gebouw het alleen op de inzet van Toneelgroep Amsterdam gaat redden. De directeur daarvan, Ivo van Hove, is immers in hoog tempo zijn steracteurs aan het opbranden in een moordend schema van buitenlandse tournee’s, succeshernemingen en toffe experimenten in andere zalen dan de Stadsschouwburg. Zoals Frascati, gunstig gelegen bij het toekomstige metrostation Rokin. Hoe lang Toneelgroep Amsterdam nog Toneelgroep Amsterdam heet, is dus maar de vraag.
Dan ga je roepen.
De Stadsschouwburg Amsterdam marginaliseert in rap tempo en de enige manier om dat tegen te gaan is een keer flink van je doen spreken. Het ligt namelijk niet aan Daamen zelf, maar aan de sector, die bestaat uit mensen die elkaar het licht in de ogen niet gunnen. En die vervolgens de politiek een paar scherpe keuzes laten maken. Als totale verrassing.
De wortels van de hoekse en kabeljauwse twisten rond het Leidseplein zitten diep en zijn hardnekkig. Het is de vraag of Melle Daamen die ondergrondse strijd gaat winnen. De parkeergarage zweeg daarover. Op wat rochelende kuchjes na.