Waar kun je als filmliefhebber in Nederland je hart ophalen? Met 54 festivaledities in 2017 blijkt Noord-Holland de provincie te zijn waar je het vaakst van filmfestivals kunt genieten. Amsterdam spant de kroon met maar liefst 47 filmfestivaledities, zo blijkt uit een studie van de Hogeschool van Amsterdam (HvA).
Lector Harry van Vliet van het lectoraat Crossmedia van de HvA-faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie, bracht voor zijn Festival Atlas 2017 onder meer filmfestivals in kaart. Zo blijkt Zuid-Holland met 39 festivaledities, waarvan 22 in Rotterdam, eveneens een goede plek te zijn om je in de filmwereld onder te dompelen. Noord- en Zuid-Holland samen zijn goed voor 62 procent van het totale aanbod; Amsterdam en Rotterdam voor 46 procent.
Terugloop
Toch waren er beduidend minder filmfestivals dan een jaar eerder. In 2016 werden er nog 187 festivaledities gehouden, terwijl het aantal edities in 2017 was teruggelopen naar 151; een daling van bijna 20 procent. Die daling vond vooral plaats in de maanden april en mei en betrof een landelijke afname.
Het is geen opmerkelijk gegeven dat festivals komen en gaan. In 2017 hadden 26 festivals uit 2016 om uiteenlopende redenen geen editie meer. Daarentegen werden vorig jaar tien nieuwe festivals aan het aanbod toegevoegd, waaronder het Fashionclash Fashion Film Festival in Maastricht en twee festivals in Amsterdam: het New Renaissance Film Festival en het Ammehoela Film Festival. Ongeveer een derde (30 procent) van het aantal filmfestivals in 2017 bestaat langer dan tien jaar.
Opmerkelijke filmprijzen
De filmfestivalmarkt kent een ware prijzenregen: in 2017 werden 408 filmprijzen uitgereikt. Daarvan waren 18% publieksprijzen en 82% juryprijzen. Naast gebruikelijke rubrieken als ‘beste film’ of ‘beste documentaire’ vielen er ook opmerkelijke prijzen te winnen: van de ‘Sylvia Kristel Award’ en ‘Best Animated VR’ tot prijzen voor de ‘Best Funny & Trippy Toons’, de ‘Immersive Non-Fiction Award’ en de ‘Award for Emotional Impact’. De meeste prijzen werden – niet zo verrassend – in Noord-Holland uitgereikt.
Goud van Oud op social media
Tegen de verwachting in gebruiken de ‘oudere’ filmfestivals meer social media platforms zoals Instagram en Twitter dan de jonge filmfestivals. International Film Festival Rotterdam heeft meeste Facebook Likes en YouTube views van alle Nederlands filmfestivals, Banff Mountain Film Festival heeft de meeste Twitter-volgers.
Verder wordt duidelijk dat op meer dan de helft van de filmfestivals (53%) ‘maar’ 20 films of minder te zien zijn; en dat een derde van de filmfestivals ook een randprogrammering heeft met onderdelen als paneldiscussies, workshops en lezingen.
Kennisbron van en voor de Hogeschool van Amsterdam
De filmfestivalmarkt maakt onderdeel uit van het jaarlijkse onderzoek van het HvA-lectoraat Crosssmedia naar het Nederlandse festivallandschap, resulterend in de Festival Atlas. Hierin zijn zowel landelijk als per provincie de omvang en kenmerken van het festivallandschap opgenomen, inclusief de programmering van de festivals en het socialmediagebruik.
Volgens lector Harry van Vliet is het festivalonderzoek van belang als kennisbron voor alle partijen in Nederland die zich bezighouden met de festivalmarkt. “Binnen de HvA zetten we de Festival Atlas onder andere in bij de minor Festivals. De data zijn interessant voor studenten die zich bezighouden met eventmanagement of eventmarketing. Maar bijvoorbeeld ook voor studenten leisure, hospitality, crossmedia, marketing of (commerciële) economie. Voor professionals in de event- of festivalsector kunnen de onderzoeksuitkomsten fungeren als bron om afwegingen te maken rondom bijvoorbeeld festivalplanning en festivalsubsidiering. Ook zie je dat organisaties zoals het Filmfonds en het Mondriaanfonds onze gegevens gebruiken in hun eigen rapportages over de film- en kunstensector”.