Er is nogal wat te doen over grenzen, de laatste tijd. Daar hebben auteurs Floor Leene en Greg Nottrot een voorstelling over gemaakt, samen met Wil van der Meer, Tijs Huys en Pascal van Hulst. Het ensemble van het Nieuw Utrechts Toneel (NUT) speelt, in een regie van Daniël van Klaveren, het stuk op de oudste grens die we kennen, de Limes. Dat was een grensweg die de Romeinen aanlegden om de grens te bewaken tussen de goeien (zij) en de kwaaien (wij). Of omgekeerd, want dat is het leuke aan grenzen: ze maken direct duidelijk waar het deugt en waar niet, waar het beter is, het gras groener, de mensen menselijker, de kleuren lichter.
Dat dat voor elke grens geldt, en dat mensen aan beide kanten van zo’n grens er doorgaans hetzelfde over denken, is een inzicht dat ze direct in de eerste minuten van de voorstelling al duidelijk maken, de spelers van NUT. Op de grens, die in Utrecht langs de Leidsche Rijn liep, en nu wordt doorgetrokken naar Leiden, hebben ze een tent neergezet. In die tent zorgt een lange tafel direct voor een onoverbrugbare grens tussen mensen die bij de verkeerde, dan wel de goeie kassa een kaartje hebben gekocht. Iets wat Leene, Nottrot en hun medespelers je tot aan het toetje zullen laten voelen, want de voorstelling wordt afgesloten met een diner, dat ook nog eens een stuk beter smaakt dan het gemiddelde foodtruckfestivalvoer. Al kan dat aan de overkant van de tafel natuurlijk veel beter hebben gesmaakt. Of juist minder.
Gutmensch
Zoals altijd in Nottrot’s werk, is het uitgangspunt simpel: in het keurige volledig gutmensch-gekwalificeerde huishouden van Greg en Floor komen plots twee vreemden binnen. Na aanvankelijke nederige dankbaarheid gebeurt echter dat waar iedere Baudettiaan en CDA-prominent tegenwoordig bang voor is: de gasten ondermijnen de superieure cultuur van Greg en Floor. Dat leidt weer tot verwikkelingen, die genoeg aanleiding zijn om het doorgaans zeer tolerante theaterpubliek over een paar dingen te laten nadenken.
Het NUT staat erom bekend heel erg tegen de eigen comfortzone aan te trappen, en ook in De Grens doet het NUT alle moeite best om ons aan ingebedde zekerheden te laten twijfelen. Zo raakt De Grens ook aan de actuele discussies in de kunstwereld, waar critici van gerenommeerde kranten en websites zich steeds vaker opstellen als morele oordelaars.
Deugen
In dit geval legt het NUT de bal voor open doel neer, want, zo stellen de acteurs de terechte vraag: deugt deze acteursgroep eigenlijk wel? Passen ze binnen de nieuwe grenzen van ethisch fatsoen die critici opwerpen?
Alleen de vraag stellen is al voldoende, en Nottrot en zijn mensen laten de boel prettig open, net als het landschap om hen heen. Grenzen zijn tenslotte niet altijd zichtbaar, maar je voelt ze wel.