Cijfers Kinderboekenweek dalen, maar dat vertelt KVB Boekwerk graag anders.

“De afzet van kinderboeken tijdens de Kinderboekenweek editie 2023 ligt hoger dan in 2019, 2020 en 2021. Dit geldt voor zowel de afzet via fysieke winkels als e-commerce.” KVB-Boekwerk, het onderzoeksinstituut van de Nederlandse Boekverkopers, brengt al een paar jaar trendrapporten uit over de boekenmarkt. Dit jaar zijn daar ook voor het eerst cijfers bij over de verkoop van kinderboeken, vooral tijdens de Kinderboekenweek. Daar is iets grappigs aan de hand.

Wie Cultuurpers een beetje gevolgd heeft, de afgelopen jaren, weet dat we een hobby maken van het publiceren van jaarcijfers van brancheorganisaties en ministeries. Dat doen we omdat die instellingen er doorgaans een feest van optimistische vrolijkheid van maken. Dat is de pr-afdelingen van verkopers gegund, maar het wordt altijd een beetje lastig wanneer een half jaar later diezelfde optimistische cijfers worden ingezet om aan te geven dat het diepe crisis is in de branche. Steeds wanneer we dat hier voorspellen levert dat boze mails op, en de Museumvereniging heeft daarom zelfs een boycot van Cultuurpers afgekondigd.

Of KVB Boekwerk dat dit jaar zal doen? Men zal hoogstens weer zeggen dat we hier in een bak zuur zijn verdronken. Want ja, de cijfers zijn minder rooskleurig dan de branche wil doen geloven. Laten we deze zin erbij pakken: “De afzet van kinderboeken tijdens de Kinderboekenweek editie 2023 ligt hoger dan in 2019, 2020 en 2021. Dit geldt voor zowel de afzet via fysieke winkels als e-commerce.” De goede lezer ziet dat er een jaartal uit is weggevallen, namelijk 2022. Dat was een jaar met een fijn doorzettende positieve trend ten opzichte van de jaren daarvoor. Dit jaar ligt de afzet flink lager dan vorig jaar, maar wel nog altijd hoger dan die jaren daarvoor.

Waarom doen jaarcijfermakers dat? Goeie vraag, waarop het antwoord vooral intern belangrijk is. Er is een hardnekkig misverstand in marketingland dat negatief nieuws slecht is voor de verkoop. Dara zit wat in, mensen geven liever geld uit aan rijke bedrijven, omdat rijkdom vertrouwen wekt. Robin Hood draait zich in zijn graf om.

Nieuws dat de afzet van boeken daalt is dus slecht nieuws en dat jaagt kopers weg. Maar het zo openlijk doen vind ik dan weer naïef overkomen. Want het is toch belangrijk nieuws dat de positieve trend die ontstond tijdens Corona (want daar gaat het over) niet lijkt door te zetten na Corona. Reden genoeg voor momenten van introspectie en onderzoek: waarom kochten meer mensen kinderboeken tijdens de kinderboekenweek toen Nederland zuchtte onder de pandemie. Was dat omdat kinderen massaal thuis moesten blijven?

Ik hoop dat tijdens het seminar op 25 januari 2024 de branche met antwoorden komt. Want die antwoorden bepalen hoe toekomstige generaties kunnen blijven genieten van boeken.