Jan Baeke is als programmeur al jaren verbonden aan Poetry International. Ik spreek in deze podcast met hem over het programma en het thema van deze 49ste editie: The Nation of Poetry. Het gaat over nationalisme, natuurlijk, maar ook over identiteit. En over welke rol poëzie daarin speelt. En dan gaat het natuurlijk niet in eerste instantie over volksliederen.
We hebben het over Baeke’s eigen voorliefde voor Franse, Engelse en Amerikaanse poëzie. We spreken over de verschuivende grenzen in wat wel en niet toegelaten is. Nadat hij is ingegaan op de dichters die voor deze editie zijn uitgenodigd, hebben we het over engagement. De vraag komt op, of er ook ruimte is voor a-politieke poëzie.
Die vraag zal Baeke zelf ook aan de orde stellen in zijn talkshow op vrijdagavond 1 juni. Dan gaat hij in gesprek met onder anderen Patricia Lockwood, maar vooral ook de Russische dichteres Maria Stepanova, die zelf een onafhankelijke nieuwssite runt in het Rusland van Vladimir Poetin.
Spoken word
We hebben het ook kort over de vraag waarom niet alle podiumpoëzie ook per se goede poëzie is. Baeke constateert bijvoorbeeld dat veel van de poëzie in de spoken word-traditie sterk autobiografisch is, en soms weinig relatie heeft tot de wereld buiten die van de performer zelf.
8 hoofdstukjes
Voor je lees- maar vooral luistergemak is de podcast opgedeeld in acht hoofdstukken, waartussen je via de besturingsknoppen kunt schakelen.
1: Jan Baeke vertelt waarom hij poëzie uit Frankrijk, Amerika en Engeland meer waardeert dan Nederlandse poëzie.
‘In Frankrijk gaat de traditie in poëzie veel verder terug. De taal is daar ook veel minder veranderd. Wij lezen met moeite Vondel, of Cats, terwijl de Fransen nog steeds hun dichters uit de zestiende of zeventiende eeuw lezen.’
2: Over het festivalthema: The Nation of poetry/Poetry of nation: hoe staat poëzie in relatie tot nationalisme?
‘Je hebt landen waarin de herkomst van de dichter, het land of de streek waar hij vandaan komt, enorm veel uitmaakt voor de poëzie die hij schrijft.’
3: Welke dichters zoek je bij zo’n thema?
‘Patricia Lockwood is iemand die heel erg ingaat tegen wat de wereld van Trump met haar land wil.’ ‘De Burmese dichter Zeyar Lynn is iemand die misschien niet heel erg het Burmese streven naar een eigen nationale identiteit bekritiseert, maar hij doet wel zijn best om een ander geluid te laten doorklinken.’
4: Over het engagement in de poëzie, en waarom Poetry geen politiek festival hoeft te zijn.
‘In tegenstelling tot de poëzie uit de jaren zestig en zeventig vind je bij de huidige generatie geëngageerde dichters geen eenduidige pamflettistische teksten. Het zit erin, maar het werk legt eerder de mechanismen achter bepaalde ontwikkelingen bloot, dan dat het daar op reageert.’
5: Over het verschil tussen literaire en podiumpoezie, en waarom spoken word niet snel volwaardig deel zal uitmaken van een festival als Poetry.
‘Veel Spoken Word’- teksten zijn erg autobiografisch. Het wordt voor mij pas echt interessant wanneer de tekst zo intens en overtuigend wordt, dat hij uitstijgt boven het puur autobiografische. Dan wordt het ook voor de luisteraar, en uiteindelijk lezer, relevant.’
6: Over de talkshow op vrijdagavond.
‘Ik wil eigenlijk aan de hand van een aantal vragen toch kijken of mensen nog ruimte zien voor voor het nationalisme of het idee van ’the nation’ in hun poëzie. Is het iets dat je moet omarmen of juist op alle mogelijke manier moet zien te bekritiseren? Of moet poëzie zich manifesteren als een vrijplaats waarin nationale afkomst geen enkele rol speelt?’
7: Bestaat er rechtse poëzie?
‘Ik kom het niet tegen, maar het kan zijn dat ik er niet goed naar zoek. Aan de andere kant denk ik dat wanneer je de rechtse revolutie wil prediken, je niet zo snel voor de poëzie zult kiezen. Omdat je daarmee niet zo heel veel mensen bereikt.’
8: Zijn er ontwikkelingen die je hebt gemist?
‘Ik heb het idee dat goed kijken naar dingen die zich buiten de gebaande paden van de literatuur afspeelden. Het begin van deze eeuw hebben wij de slam poetry een aantal keren in het festival opgenomen. Dat hebben we alleen weer losgelaten omdat er daarin uiteindelijk niet heel veel nieuwe dingen gebeurden.’
Veel luisterplezier gewenst!
Good to know
English (UK) 
Nederlands 
Français 
