‘Als je de liederen terugbrengt, dan breng je de mensen terug, dan breng je alles terug’. Waarom Amsterdam Roots trots mag zijn op komst Jeremy Dutcher.

De 28-jarige Jeremy Dutcher is een sensatie. Met zijn herinterpretatie van inheemse liederen van Canadese indianen won hij afgelopen jaar de Canadese equivalent van de Grammy; namen als Arcade Fire, Feist en Kaytranada gingen hem voor. Amsterdam Roots Festival haalt de prijswinnende Canadese muzikant Jeremy Dutcher nu naar Nederland voor een optreden in het Bimhuis op 10 juli 2019.

Toen Jeremy Dutcher opgroeide, hoorde hij thuis de klanken van het Wolastoqey, de Indiaanse inheemse taal die zijn moeder en oma spraken. Maar rondom de taal en cultuur van deze inheemse groep aan de Canadese Oostkust heerste schaamte en terughoudendheid. De Canadese politiek was erop gericht om kinderen te ver-engelsen en de inheemse cultuur te ontmoedigen. Tegenwoordig schat men het aantal mensen dat de taal vloeiend spreekt op 100.

Schatkist

Dutcher is opgeleid als operatenor en componist. Daarom vroeg een stamoudste hem naar oude opnames uit een Wolastoqiyik archief te luisteren. Thuis bij de Dutcher’s werden wel ook liedjes gezongen, maar dat viel in het niet bij deze muzikale schatkist.

In het archief bevonden zich honderden wasrollen met liederen die meer dan 100 jaar geleden werden ingezongen voor een Canadese antropoloog die Wolastoqiyik cultuur zag verdwijnen. Dutcher sloot zich op in het archief en luisterde in één ruk naar alle opnames op de wasrollen.

Er was maar een lied dat Dutcher kende, alle anderen waren nieuw voor hem. Wat hij hoorde was de soundtrack van een beschaving: welkomst- en bruiloftsliederen, liefdesliedjes en slaapliedjes, liederen over leiderschap en handel, geesten en de dood. Vergeten, omdat ze bij bepaalde rituelen of handelingen hoorden. Zo werd het kano lied (Oqiton) werd alleen gezongen bij het roeien in de kano, het bessenpluk lied werd alleen in het veld gezongen. Dutcher transformeerde de liederen tot iets nieuws. Hij zong en speelde de liederen eindeloos en maakte ze zich eigen. Vijf jaar werkte hij eraan. Hij arrangeerde ze en nam ze uiteindelijk op voor zijn CD, Wolastoqiyik Lintuwakonawa.

Wervelwind

Op het podium is Dutcher een wervelwind van stijlen en emoties, reikend van avant-garde indie á la Sigur Ros, tot neo-opera en elektronica. Maar Dutcher is meer dan een weergaloos muzikant en componist die zijn cultuur nieuw leven inblaast. Hij is een artiest met een boodschap. Vanuit zijn culturele identiteit als inheemse Canadees en LHBT’er probeert hij stereotypen te doorbreken. “Alleen al het delen van onszelf op de mooist mogelijke manier, is een politieke daad”, zei Dutcher daarover tegen The Guardian. Dutcher ziet het ook als plicht om de liederen met de wereld en de jonge Wolastoqiyik te delen. Zoals Jim Pauli, een van de stemmen op de wasrollen zegt: ”Als je de liederen terugbrengt, dan breng je de mensen terug, dan breng je alles terug’.

https://www.youtube.com/watch?v=XQ4VCYu2j54

Goed om te weten

Dutchers concert is één van de drie concerten in het Bimhuis ter afsluiting van het Amsterdam Roots Festival. Het festival, dat plaatsvindt van 2 tot en met 10 juli, presenteert een multidisciplinair en inclusief programma van artiesten die zich laten inspireren door hun vaak hybride culturele achtergrond. Inlichtingen.