NDT opent met ‘School of Thought’ deur naar toekomst zonder Kylián

Op de premièredag ging een officieel bericht uit dat choreograaf en ex-artistiek leider Jirí Kylián na 36 jaar betrokkenheid zijn handen aftrekt van NDT. Van september 2014 tot 2017 zal daarnaast geen werk van Kylián te zien zijn bij NDT. (Voor 2018 is het nieuwe Spuiforum gepland: een onderkomen voor onder andere het NDT.)  Wie graag diepere betekenissen zoekt, vindt in School of Thought een symbolisch moment. Alleen voor wie in toeval gelooft, hebben ‘vrijheid en vooruitgang’, Imagine en Jiri Kyliáns aangekondigde afwezigheid niets met elkaar te maken.

Vrijheid en vooruitgang

De binnenkomst in de zaal schept verwachtingen: je loopt via een trappetje het podium op en daar onder kroonluchters is een verhoogd ovalen podium met rondom publiekstribunes. Dansers lopen door elkaar heen en praten tegen publiek dat op theaterstoelen zit van Expo ’58. Die wereldtentoonstelling stond in het teken van ‘geloof in vrijheid en vooruitgang’.

Gecontroleerde dans

School of Thought stelt de wereld tentoon van choreografen Sol León en Paul Lightfoot. Wat is hun filosofie of creativiteit? Dansers Medhi Walerski en Parvaneh Scharafali beginnen een duet en kunnen de choreografen zelf voorstellen. Intiem, vertrouwd en ontspannen met elkaar. Ze sturen of leiden een perfect getraind ensemble van jonge dansers dat als één lichaam een swingende groepsdans inzet. Jorge Nozal en Georgi Milev nemen het over en vormen gekleed als orthodoxe priesters een tweede rode draad in het stuk. Beiden meer volwassen, in dans en dreigende uitstraling. De Bulgaarse Milev breekt daarbij het meest uit het stramien van gecontroleerde dans. En dat is nodig.

Experiment

Bij Programma V is je geld het dubbele waard qua dans. Fenomenale dansers. Vindingrijke danstaal. IJzersterk partnerwerk. Oogstrelend schakeren van lichamen en danspatronen. Ook wie voor het eerst kennis wil maken met dans van het hoogste niveau, is hier op de juiste plek. Een dansfeest, liefst met bijbehorende uitspattingen, blijft in School of Thought echter uit. Joelde bij Programma B van NDT2 publiek nog enthousiast mee, vanavond lijkt het als stramme schoolleiding toe te kijken. Een spannend, experimenteel publiek kan een spannend dansexperiment iets extra’s meegeven.

De ‘uitschieter’ aan het eind van de voorstelling verklaart tegelijk de serieuze ondertoon van de avond. De jonge dansers keren terug naar het podium met hun kleding nog aan de haak in hun hand. Die in een kring gelegd, gaan ze ervoor zitten om in kampvuurhouding Imagine van John Lennon te zingen. Artistiek leider Paul Lightfoot loopt om de groep heen en spreekt de dansers bemoedigend toe. Ook Sol komt erbij en samen concluderen ze dat dit niet het einde is maar slechts het begin.

Toekomst

Danskenners zijn het erover eens dat het goed is voor NDT om artistiek gezien op eigen benen te staan. Een nieuwe weg van verandering ingaan. Voor volgend seizoen is alvast Marco Goecke aangetrokken als associate choreographer. Als eerbetoon aan een vroeger muziekgenie is Imagine onmiskenbaar een keuze in de denk- en danswereld van León en Lightfoot over de toekomst. De andere optie, choreografische wansmaak, is geen optie.

Klik voor een verklaring van Jiri Kylián over berichtgeving in de media