Redenen om wel naar theater Kikker te gaan (1: Het Mannenavondje)

Ondanks de crisis in de podiumkunsten dwaalt er nog steeds veel jong talent door Nederland en omstreken. Zoveel dat bijhouden onmogelijk is. Wie kan immers alle festivals bezoeken, van festival Boulevard tot Noorderzon, van het Café Theaterfestival tot festival Cement en van het Amsterdam Fringe Festival tot het Zeeland Nazomerfestival? En dan ook nog precies die vier of vijf voorstellingen uit de programmering pikken die interessant, veelbelovend of vernieuwend zijn?

Voor de professionals is het al behoorlijk aanpoten en soms maar afwachten of je betaald krijgt door een baas. Voor de ‘gewone’ geïnteresseerde theaterbezoeker is het praktisch ondoenlijk en onbetaalbaar. Daar zijn gelukkig oplossingen voor bedacht.

Oplossing 1: Volg de programmeurs

Een van die oplossingen is programmeurs (zoals Jolie Vreeburg van theater Kikker) het hele land doorsturen en dan een week laten samenstellen, getiteld ‘de Wintercollectie’, met een mooie dwarsdoorsnede, een staalkaart van actueel en jong talent. Een weekje Kikker en je bent weer helemaal bij.

Oplossing 2: Blijf napraten

De spits van deze festivalweek wordt afgebeten door het, wat mij betreft, zeer fascinerende Jens Maurits Orchestra met Blogpera. Een robotmasker heet ons, het publiek, welkom en nodigt ons uit op een ontdekkingstocht naar de bijzondere unieke kracht van muziek. Wij mogen met een muis klikken op iconen en die ‘hoofdstukken’/blogs zullen de drie muzikanten/makers voor ons spelen. Wat volgt houdt het midden tussen een uitzending van Freeks (Vonk, red) Wilde Wereld, muziektheater en poëtische, absurdistische verhaaltjes die bijvoorbeeld ‘Adventures of Jean Godefroy’ of ’the spell of the Rainbowsnake’ heten. Elke keer staat er iemand uit het publiek op om te kiezen, soms resoluut en soms aarzelend. Maar zowel de zaal als de artiesten blijven daardoor heel scherp en alert. Want wat komt er nu weer?

Toch vroeg ik me gaandeweg steeds meer af of het verhaal door onze publieksbemoeienis niet te vrijblijvend, te willekeurig werd? Hoe knap de puzzelstukjes ook van te voren waren bedacht, hoe maak je een voorstelling van betekenis als willekeur een intrinsiek onderdeel is van deze Blogpera. Het Jens Maurits Orchestra heeft twee simpele ’trucjes’, bleek in het nagesprek, waardoor alles van belang aan bod kan komen. En alles puzzelstukjes bouwen wel degelijk op naar een climax. Een zaal die uit volle borst samen ‘Only You’ zingt. Ook al ben je zo vals als een kraai of zing je nog slechter dan Florence Foster Jenkins, na Blogpera ben je overtuigd van het belang van muziek voor het algehele welzijn van de wereld en zing je toch maar mee.

Oplossing 3: Neem vrij van je wasbord

Een voorstelling gemaakt en gespeeld door mimers. Maar dan wel ‘mime nieuwe stijl’ zoals programmeur Vreeburg het noemde. Macho Macho stond eerder dit jaar op het Amsterdam Fringe Festival en won daar de Dioraphte ‘Best of Amsterdam Fringe’ Award 2016. Wie ben je, hoe kom je over en welke maatschappelijke druk voel je om een man-man (in deze voorstelling) of een vrouw-vrouw te zijn.

Zo’n onderwerp heb ik in het theater al vaak voorbij zien komen, maar voor nieuwe verse twintigers is het vast weer heel urgent en actueel. Ook Vrebac heeft een element van improvisatie voor zijn spelers ingebouwd, die al naar gelang hun uithoudingsvermogen korter of langer bewegingspatronen uitvoeren. Twee mannen nemen allerlei aantrekkelijke en stoere poses aan, zoals je die in iedere Coca Cola of aftershavereclame aantreft.

Maar als de spieren gaan trillen, het zweet gaat druipen en de onnatuurlijkheid van de houding pregnant wordt, begint de kwetsbaarheid. Man zijn is afzien lijkt de voorstelling te willen schreeuwen. In het nagesprek vertelt Vrebac ook hoe het nastreven van een wasbordje niets toevoegde aan zijn leven. Hij kweekte er een voor zijn 30ste verjaardag en gaf zichzelf toen vrij van dit overdreven eenzijdige manbeeld. Hopelijk komen er nog meer van dit soort voorstellingen van.