Het wereldkampioenschap voetbal is natuurlijk geweldige pr voor Rusland en Poetin. De Russische autoriteiten zouden dat nog kunnen versterken door nog eens goed te kijken naar de zaak van Oleg Sentsov. Deze Oekraïense filmmaker werd veroordeeld tot twintig jaar gevangenschap. Aldus Mike Downey, vice-voorzitter van de European Film Academy tegenover The Hollywood Reporter. Sentsovs hongerstaking gaat nu de negende week in. Ik ben niet de enige die zich grote zorgen maakt over de goede afloop. Eerder werd here ook al bericht over zijn zaak.
Oleg Sentsov maakte als nieuw filmtalent naam met zijn in 2012 op het Rotterdams filmfestival (IFFR) vertoonde debuut Gaamer. Deze film, over een game-verslaafde tiener in een dorpje in Oekraïne, is bij IFFR nu als video on demand te zien.
Mishandeling
In 2013 raakte Sentsov actief betrokken bij het pro-westerse Maidan-protest in Kiev. Hij sprak zich daarbij ook uit tegen de annexatie van de Krim door Rusland. Op 10 mei 2014 werd hij door de Russische veiligheidsdienst gearresteerd. ‘Voorbereiding van terroristische activiteiten’ luidde de beschuldiging.
Zogenaamde bekentenissen waren door ernstige mishandeling afgedwongen, volgens de filmmaker en zijn advocaat. Ook trok een belangrijke getuige zijn onder dwang afgelegde verklaring weer in. Toch werd Sentsov door een militair tribunaal veroordeeld tot twintig jaar. Amnesty International spreekt van een oneerlijk proces, dat niettemin door het Russische Hooggerechtshof werd bevestigd. De inzet van Sentsovs hongerstaking is niet alleen zijn eigen vrijlating, maar ook die van 64 andere politieke gevangenen uit Oekraïne.
Protesten
Sinds die tijd is door tal van organisaties en personen, in Europa en daarbuiten, protest aangetekend tegen deze veroordeling. Met name de European Film Academy (EFA) houdt zich voortdurend met de zaak bezig en vraagt daar op tal van festivals aandacht voor. Duizenden filmmakers en kunstenaars scharen zich daarachter. Onder hen filmmakers van naam als Wim Wenders, Mike Leigh, Aki Kaurismäki, Volker Schlöndorff, Ken Loach en Bertrand Tavernier.
Sinds het begin van Sentsovs hongerstaking zijn de protesten toegenomen. In meer dan dertig landen gingen mensen de straat op voor manifestaties. De voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, riep in zijn openingsrede voor de G7-top op tot vrijlating van Sentsov. Ook het Europees Parlement heeft daarop aangedrongen.
Op filmfestivals worden regelmatig protestborden omhoog gestoken. Enkele dagen geleden deden vertegenwoordigers van filmvakorganisaties dit op het festival in Karlovy Vary. Zij riepen president Poetin op een menselijk gezicht te tonen en Sentsov vrij te laten.
Tot op heden zijn alle oproepen en diplomatieke benaderingen terzijde geschoven. Het leven van Oleg Sentsov loopt ernstig gevaar, aldus het meest recente persbericht van de EFA.
De EFA, onder voorzitterschap van Wim Wenders, organiseert vandaag een actie bij de Russische ambassade in Berlijn.
IFFR vertoont Gaamer
Ook het International Film Festival Rotterdam (IFFR) vraagt aandacht voor de zaak van Sentsov. Daarnaast is Sentsovs film Gaamer nu beschikbaar op het platform Unleashed van het IFFR. De opbrengsten komen ten goede aan de acties voor Sentsovs vrijlating.
Wie meer over Sentsovs zaak en de georganiseerde acties wil weten kan terecht op de EFA-website. Daar ook het rekeningnummer voor wie rechtstreeks wil doneren. Een zeer uitgebreid en informatief artikel van Mike Downey is te vinden op www.opendemocracy.net