Skip to content

Calderon's truth is a dead cow

Wat is de overeenkomst tussen een reggaetonbandje, twee pizzabezorgers, een slager, een talkshowhost met neanderthaler-DNA, het Vietnamese Rode Leger en een Chinese universiteit? In de verbeelding van Guillermo Calderon: een koe. De Chileense theatermaker en auteur is inmiddels een beroemdheid in het internationale theater en toert sinds afgelopen zondag door Europa. 

Althans: of hij er zelf bij is, weten we niet zeker, maar zijn voorstelling Vaca (koe) is na de wereldpremière in het Oost-Duitse Weimar, afgelopen zondag, komend weekend in Groningen te zien, op het Noorderzon-festival. 

Wie had gedacht dat de spanning voor zo’n wereldpremière door de straten van Weimar zou stromen: dat gebeurde niet echt. Het stuk vereist geen ingewikkelde decors en dito enscenering. Het is, zullen we maar zeggen, geen ITA-productie. De première vond zondag plaats in Redoute, een theaterstudiocomplex op een industrieterrein tussen tochtige woongebouwen aan de noordrand van de Thüringer stad met die beladen naam en dat zware verleden. 

De bus naar het herdenkingsoord Buchenwald, een tweetal kilometers verder bergop, stopt voor de deur.

Pizzabezorgers

De weg is behangen met de gelikte verkiezingsposters van Alternative für Deutschland die de kleine, bescheiden en wat saaie affiches van de andere partijen overschreeuwen. Op 1 september kiest Thüringen vermoedelijk in afschrikwekkende meerderheid voor de openlijk fascistische zusterpartij van de PVV, die haat jegens buitenlanders en homo’s aanwakkert, het herdenken van de holocaust overbodig vindt en de steun aan Oekraïne wil beëindigen. 

In een kring van theaterspots zitten de acteurs rondom een object onder een zeildoek, dat een koe zou kunnen zijn, maar een pizzabezorgersscooter blijkt te zijn. Op een achter de spelers opgehangen zeildoek worden regie-aanwijzingen geprojecteerd, en – in deze wereldpremière – de teksten van de acteurs, in het Duits. Er was ook Engels beloofd, maar daar was tijdens de generale repetitie nog geen sprake van, tot verrassing van de festivaldirectie.

Iedereen dood

Vaca is een droogkomische, vrij toonloos en sneller dan de ondertitelaars kunnen bijhouden uitgesproken tekstvoorstelling in talkshowsetting, waar de acteurs simpel van rol wisselen door een pruik of een helm op te zetten. De koe waar alles mee begint en eindigt gaat van hand tot hand via een clubje muzikanten naar een pizzabezorgster. Het beest blijkt ziek en gaat dood. Ondertussen is er veel geld voor betaald, dat terug moet met rente. Daarvoor is een economisch model op touw gezet dat vooral ten koste moet gaan van vaccinatieweigeraars. Uiteindelijk schiet de militaire politie iedereen dood. 

De vragen die dit allemaal oproept: daarvoor was ik – mede op uitnodiging van het festival – naar Weimar gekomen, maar door een interessante aaneenschakeling van miscommunicaties was de regisseur niet bij zijn generale repetitie aanwezig en hoe dan ook soort van onvindbaar voor zijn gezelschap. Ik kon, na een paar uur wachten, onverrichter zake terug naar Utrecht. 

Het zou zomaar een scène uit een stuk van Calderon kunnen zijn. 

Vaca van Guillertmo Calderon is te zien tijdens Noorderzon in Groningen.

Persoonlijke Omstandigheden

Inmiddels blijkt de mysterieuze verdwijning van Calderon in het wereldpremièreweekend van zijn voorstelling ‘Vaca’ te maken te hebben met ingewikkelde persoonlijke omstandigheden. De zorg voor zijn hulpbehoevende kind bleek niet te matchen, zodat hij zelf op zondag een nieuwe opvang moest regelen, en tot overmaat van ramp werd hij bestolen van een aanzienlijk bedrag aan cash euro’s, het geld waarmee hij zijn tour in Europa zou financieren. Dit legde allemaal zoveel beslag op zijn tijd en energie dat hij lange tijd (tot dinsdag laat) virtueel onvindbaar was voor collega’s en festivaldirectie. We hopen nog een gesprek met hem te hebben.

‘Blijf preken voor eigen parochie’ by Cultureel Persbureau

Opmerkelijk gesprek met schrijver Guillermo Calderon over waarom je geen hoop moet willen willen hebben, maar toch door moet gaan. En iets over lessen uit het verleden. Voor ITA. En Weimar. En ons.

Read on Substack

Appreciate this article!

Happy with this story? Show your appreciation with a small contribution! That's how you help keep independent cultural journalism alive. (If you don't see a button below, use this link: donation!)

Donate smoothly
Donate

Why donate?

We are convinced that good investigative journalism and expert background information are essential for a healthy cultural sector. There is not always space and time for that. Culture Press does want to provide that space and time, and keep it accessible to everyone for FREE! Whether you are rich, or poor. Thanks to donations From readers like you, we can continue to exist. This is how Culture Press has existed since 2009!

You can also become a member, then turn your one-off donation into lasting support!

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.View Author posts

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)