Het oude domein van de VPRO, gevestigd in decennia van Nauwgezet en Wanhopig Simplisme, Tegenlicht en Zomer- dan wel Wintergasten, kwakkelde een hele tijd. Kijkcijferterreur versnipperde het veilig elitaire aanbod. BNNVARA zocht naar een toon en vond die niet. Culturele omnivoren als ondergetekende konden niet meer straffeloos de tv op 2 zetten om hem na een avond vol inhoud tegen twaalven pas weer uit te doen.
Culturele programmering is ook keilastig, natuurlijk. Je bedient er van nature een kleine doelgroep mee. Elke poging om er iets groots en meeslepends van te maken eindigt in een bloederige Champions League met alle MattjhijsVanNieuwkerkse gevolgen van dien, en ook al is dat de droom van elke NPO-topfiguur, de cultuur red je er niet mee.
The boekenprogramma’s die de afgelopen jaren steeds een paar seizoenshelften een kans kregen, trokken niet genoeg kijkers voor de top van Hilversum. Pogingen om het wél vlot en hip te maken strandden op Wilfried de Jong. Sportieve haast paart slecht met lezen, en luisteren was ook niet zijn grootste asset. Nadia Moussaid zwerft nog langs de diverse thema’s, op zoek naar echt geluk, dat ze niet vond bij kunst en boeken.
De zoon van
En toen was daar Gijs. De zoon van Hanneke is glorieus in de voetsporen van zijn moeder getreden met een programma dat in de eerste twee afleveringen de juiste toon wist te pakken. Gijs Groenteman, bij het grote publiek vooral bekend als de lachebek tegenover ironicus Marcel van Roosmalen, is in zijn eentje een aimabele gastheer, die ongeveinsd nieuwsgierig is. De formule, met gasten die echt wat te vertellen hebben en daar ook de tijd voor krijgen, werkt.
Het is allemaal ook veel minder heilig dan bij Cornald Maas. Deze man die ooit als redacteur van de moeder van Gijs zijn carrière begon is natuurlijk ook bestuurder van ’s lands grootste mecenas, en op de een of andere manier heeft dat invloed op hoe vrij de gasten bij hem plegen te zijn. Een verkeerd woord en je kunt je volgende productie schudden, lijkt het.
Bij Gijs speelt dat probleem niet. Hij lijkt geen dikke maatjes met Van den Ende, en kan star struck zijn zonder dat daar een agenda achter zit. Gijs is prettig onhandig, steekt zijn eigen zenuwen niet onder stoelen of banken en bewondert zonder in katzwijm te vallen. Een blijver dus.
Floris Kortie blijft
De vroege zondagavond is ook gered. Floris Kortie heeft zijn plek bij de NTR inmiddels wel gevestigd als nieuwe tv-personality. Aan het begin van dit seizoen stond hij er plots alleen voor bij Podium Klassiek, het toen nog geamputeerd overkomende restje van Podium Witteman. Pianist en verteller Mike Boddé had zwaar de blues gekregen en zat mokkend over zijn beloning thuis. Dieuwertje Blok, ooit ingevlogen om het oudere Wittemanpubliek te pleasen, had tijd nodig voor Sinterklaas en een eigen programma over klassieke muziek. We vreesden hier dat Podium Klassiek, de opvolger van Podium Witteman, in een sterfhuisconstructie zou mogen overleven tot afgelopen december.
Maar Kortie bleek in zijn eentje het programma uitstekend te kunnen dragen. Sterker nog, hij wist, samen met de redactie, zijn speelse inbreng tot thema van het programma te maken. Veel meer vervloeiing van genres, ruimte voor jazz en internationaal repertoire. Dankzij Cor Bakker een flinke knieval voor publiek dat geen conservatorium heeft.
Later zorg
Inmiddels staat Podium Klassiek als een huis. De rol van jongeren en kinderen is groter geworden, ook omdat Kortie daar een stuk minder onhandig mee omgaat dan opa Paul Witteman vroeger deed. En wie Mike Boddé mist, kan terecht op internet, waar hij zo nu en dan dingen deelt.
Als Lotje Ijzermans nu vanaf 25 februari er ook nog in slaagt om een prettig traag maar nieuwsgierig programma over boeken te maken, kan de zondag helemaal niet meer stuk.
Blijft de vraag wat Dieuwertje Blok gaat doen. Navraag bij NTR Klassiek over het lot van haar aangekondigde ‘Blokje Podium’ levert tot nu toe een ijzige stilte op.
Missen we alleen nog een Nederlandse Jools Holland. Maar dat is voor later. Zou Marcel van Roosmalen in een bandje spelen?