‘Willem III is de grootste staatsman die Nederland heeft voortgebracht.’ (Podcast)

Machiel Bosman is historicus en schrijft geschiedenis vermomd als literatuur. Met zijn boek Elisabeth de Flines werd hij in 2008 genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en de Libris Geschiedenis Prijs. Dit boek De Roofkoning, prins Willem III en de invasie van Engeland is eveneens genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs. In deze podcast een gesprek met de schrijver die ons bewust maakt van een belangrijk man uit onze geschiedenis.

‘Tijdens mijn studie geschiedenis verbaasde ik me erover dat we het feit dat een Nederlandse prins koning wordt van Engeland niet als een van de grote momenten uit onze geschiedenis benoemen. Ik vroeg me af waarom dit altijd als een soort voetnoot wordt weggestopt. Ik begreep dat niet want hij is de grootste staatsman die Nederland heeft voortgebracht.’

Ander regeringsstelsel

‘In 1689 werd Willem III koning van Engeland nadat hij met een grote invasiemacht naar Engeland ging en daar vrijwel zonder te vechten de Engelse koning James II, tevens zijn oom en schoonvader, verdreef. Daarna heeft Willem III, zoals hij van tevoren aan de Engelsen beloofd had, een ander regeringsstelsel opgezet. Het Engelse parlement kreeg meer macht en inspraak, maar de Engelsen hebben altijd gedaan alsof het parlement dat zelf heeft afgedwongen.’

‘Willems inbreng is in de ontwikkeling van de constitutionele monarchie en parlementaire democratie van groot belang. Maar de Engelsen hebben het voor zichzelf geclaimd en het parlement heeft de eer naar zich toe getrokken. Ze hebben de hele invasie van Willem III uit hun geschiedenis willen wegvegen door het de Glorious Revolution te noemen, een van de hoogtepunten uit hun geschiedenis. Dus in Engeland hebben ze hem ook langdurig uit de geschiedenis willen wegpoetsen maar Willem III heeft echt een heel grote rol gespeeld in de Engelse en Europese geschiedenis.’

Wereldmacht

‘Lodewijk XIV is in die tijd aan macht in Frankrijk en op dat moment zo sterk dat de rest van Europa maar ternauwernood weerstand tegen Frankrijk kan bieden. Engeland probeert zich er een beetje buiten te houden, kijkt niet veel verder dan naar Frankrijk en Nederland. Het belangrijkste land na Frankrijk is de Republiek der Nederlanden vanwege de enorme rijkdom, op dat moment is Nederland een wereldmacht.

De Republiek kan niet op tegen Frankrijk, maar kan wel snel middelen vrijmaken om er opeens toch te staan als een volwaardige tegenstander. Tot het rampjaar 1672 als we door Frankrijk onder de voet worden gelopen, maar zelfs daar herstellen we wel weer van. De rijkdommen van Amsterdam zijn in de 17^de eeuw enorm. Daarnaast heb je het Roomse rijk, Duitsland, maar de grootste speler in die periode is Lodewijk XIV.’

Zwanger

‘Als koning James II de ‘Vrijheid van geweten’ wil invoeren, waardoor katholieken veel meer vrijheden krijgen die ze eerst niet hadden, gaat het mis. Hij denkt dat de anglicaanse kerk dan vanzelf katholiek wordt. Maar die kerk is een gevestigd instituut dat niet zomaar zijn macht gaat opgeven. Hij vindt de kerk tegenover zich, maar ook vanuit het parlement en de rechterlijke macht komt verzet. En alles culmineert in 1688. Dan is de koningin, de tweede vrouw van James II, tegen alle verwachtingen in zwanger na een reeks van miskramen en vroeg overleden kinderen waardoor er, als het een jongen is, kans is op een katholieke troonopvolger. Iets wat niemand meer verwacht had.’

‘Alle ogen waren gericht op Willem III en zijn vrouw Mary die de eerste troonopvolgster was en beiden protestants. Willem III zou dus via zijn vrouw koning worden en was het hele katholieke avontuur van James II voorbij, dacht men. Het kind is inderdaad een jongen en dus loopt Willems troonopvolging gevaar. Als James II ook in 1688 een groep bisschoppen opsluit in de gevangenis en het proces tegen hen verliest, is het een kwestie van nu of nooit voor Willem.’

Over deze podcast

In boekenpodcast Het verhaal komen schrijvers aan het woord over hun boek. De interviews duren lekker lang, ongeveer 45 minuten dus er is genoeg tijd om dieper op de inhoud in te gaan. Zowel fictie als non-fictie en min of meer wekelijks. Ook met beroemde en minder beroemde Nederlandse en Vlaamse schrijvers. U kunt deze podcast steunen met een donatie.

[bol_product_links block_id=”bol_58e352bdc601a_selected-products” products=”9200000036183236,1001004006420400,9200000068220519,1001004006534965,1001004005773494,1001004002608775,1001004007106186″ name=”bosman” sub_id=”huijdink” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”640″ cols=”2″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”0″ admin_preview=”1″]