Volg Van Goghs voetstappen in Drenthe.

Op 11 september 1883 stapt Vincent van Gogh uit op het treinstation van Hoogeveen. Weg van de Den Haagse verstedelijking en terug naar de natuur. De schilder verblijft maanden in de omgeving van Hoogeveen, Nieuw-Amsterdam/Veenoord en gaat een dagje naar Zweeloo. Zijn periode in Drenthe gebruikt hij om tot rust te komen en om te experimenteren met thema’s, kleuren en technieken. Voor hem zijn het drie belangrijke maanden gebleken. Hij ontwikkelt zich als kunstenaar en de basis voor zijn latere meesterwerken ontstaat hier.

Niet alleen laat de nieuwe tentoonstelling Op reis met Vincent- Van Gogh in Drenthe de bezoeker kennismaken met de minst bekende werken van de schilder, maar legt deze ook verbanden met andere kunstenaars en werken die relevant zijn voor Van Goghs Drentse periode. Daarmee wordt er een mooi en interessant overzicht getoond van niet alleen het Drentse landschap, maar ook leer je Van Goghs tijdgenoten en inspiratiebronnen kennen.

Reis door de tijd 

Het Drentse oeuvre is klein. Op het moment zijn er tweeëntwintig werken, waarin van drie werken de verblijfplaats onbekend is. Dit is de eerste tentoonstelling die zestien van zijn ‘Drentse werken’ in een expositie toont. In 2015 is het museum gestart om Vincents Drentse voetstappen op de kaart te zetten. Voor het grote publiek is het vaak niet bekend dat hij de provincie heeft aangedaan. Ik was ervan op de hoogte, maar niet in welke mate of welke kunstwerken Van Gogh in en over Drenthe heeft gemaakt.

De verbanden die de expositie legt met zijn tijdgenoten en inspiratiebronnen geeft het museumbezoek een extra dimensie. Niet alleen ervaar je hoe Vincent en zijn tijdgenoten keken naar het Drenthe van toen, maar ook heb ik prachtige werken gezien die voor mij onbekend waren. Een aquarel van Van Gogh bijvoorbeeld die tot een privécollectie in Canada behoort. Het werk, Landschap met een boerderij, valt op omdat het gebruikte kleurenpalet net iets vrolijker is dan de rest van zijn Drentse oeuvre. Indrukwekkend. Ook was ik gecharmeerd van zijn tekeningen: vooral van Aardappelschilster (Sientje), Boomgaard en Ploeger.

Verbanden

Van Gogh zijn werk is een lust voor het oog. Echter, hij was geen eiland. Ook hij had inspiratiebronnen. Daarnaast heeft iedereen een ander perspectief op een scene. Een andere stijl. Drenthe was in die tijd een populaire plek voor kunstenaars. De opzet van Op reis met Vincent, het tonen van Drenthe door de ogen van andere kunstenaars en de tijdgenoten van Van Gogh zorgt ervoor dat je de diverse facetten van de provincie ziet en leert kennen. Daarnaast is mijn palet van kunstenaars uitgebreid.

Uiteraard speelt Vincent de hoofdrol in de tentoonstelling, met vooral voor mij de werken: Landschap met turfhoop en boerderijen, Twee vrouwen in het veen, De turfschuit en niet te vergeten Onkruid verbrandende boer.  Echter, de werken van de ‘figuranten’ konden mij ook zeker bekoren. Prachtige tekeningen van Suze Robertson, die ook wel de ‘vrouwelijke Van Gogh’ werd genoemd en Jean-François Millet. Julius van de Sande Bakhuyzens Drents Landschap met koeien en boerin en Avondstond van Jules Dupré zijn ook schitterend.

Reis en bewonder

Dat kunst van het verleden op een interactieve en dynamische manier getoond kan worden, laat het Drents Museum goed zien. Na de ‘proloog’ ga je met de trein – ik denk niet dat Vincent last had van de grilligheid van de NS – van Den Haag richting zijn periode in Drenthe. Historische coupés met comfortabele bankjes tegenover elkaar waarbij men aan de ene kant citaten uit de brieven van Vincent aan zijn broer Theo kan lezen en aan de andere kant projecties van onder andere Van Gogh’s Drentse kunstwerken.

De tentoonstelling is opgedeeld in vijf thema’s: grond &lucht, licht & donker, mens, huis, veen en turf. De kleuren van deze thema’s zijn gebaseerd op het Drentse palet dat Vincent zag en beschreef. Wanneer je richting een zaal loopt dan prikkelt jouw nieuwsgierigheid; welke schilderijen horen er bij het thema en deze kleur. Wanneer je dichterbij komt zie je enkele scenes van een schilderij. Echter, je hebt pas een besef van de tentoongestelde schoonheid als je recht voor de ruimte staat.

Volg de voetstappen

Het Drents Museum heeft ook een programma georganiseerd rondom het 140-jarige jubileum van Van Goghs bezoek aan de provincie. Vergeet niet om een rondje door historisch Assen te doen, want niet alleen staat Vincent op de kop van de Vaart, diverse winkels hebben hun ramen/etalages versierd met indrukwekkende op Van Gogh geïnspireerde kunst. Een bezoek aan Op reis met Vincent toont zowel Van Goghs onbekende werken en belicht ook de ‘vergeten of onbekende’ kunstenaars en hun werken. Daarnaast legt het de nadruk op de schoonheid en het belang van de Drentse omgeving, wat naar mijn idee altijd een goed idee is.