Vrolijk lachen, dansen en springen is best lastig, in 2025. Boomers zullen zeggen dat het nooit makkelijk was, maar niemand kan van de huidige generatie jonge mannen en vrouwen zeggen dat het watjes zijn die van elk zuchtje tegenwind in de stress schieten. Waar het wel toe leidt: krumping. Deze week zag ik op Theaterfestival Boulevard drie performances, waarvan twee in Tent Paars en één in de Pleinzaal van het Theater aan de Parade. Performances waarin staccato uitgevoerde bewegingen uit vechtsporten en ritmische verkramping uitdrukking geven aan innerlijke strijd en ingehouden woede.
Het meest relaxed was de dans bij de performance van Arjuna Vermeulen. Daar gingen de drie breakdansers, stoere mannen met tatoeages, vooral ook op esthetiek en kracht de arena van Tent Paars te lijf. Een paar dagen later zag ik het werk ‘Time’ van een jonge choreografe over vier vrouwen die in hun onderlinge strijd en aantrekking flink richting de krumping gingen.
Op de beat
De breaking en krumping in Tent Paars is soms nog wat erg precies op de beat, wat de dans wat voorspelbaar maakt. Op de doemvolle soundtrack die refereert aan wagnerkitsch brachten zij wel iets wat je zou kunnen omschrijven als een support act voor wat een spectaculair hoogtepunt kreeg in The Body Black Festival: Joy isn’t always joy, die avond in het Theater aan de Parade.
Dit project markeert de terugkeer van Joseph Toonga naar Den Bosch, nadat hij eerder diepe indruk maakte met het tweeluik Born to Protest en Born to Manifest. In die voorstellingen maakte de Britse choreograaf de strijd voelbaar die Zwarte jongeren te voeren hebben om te overleven in een overwegend witte samenleving, die hen niet vriendelijk gezind is. Luister hier naar het interview met Toonga uit 2021: Joseph Toonga op Theaterfestival Boulevard: ‘Mijn dochters helpen mij om empathie in Hiphop te brengen.’ (Engelstalig)festival.
Black Joy
In The Body Black Festival werkt Toonga samen met drie Braziliaanse dansers die ‘krumping’ inzetten om een blije uitstraling te handhaven terwijl onderhuids een keiharde strijd woedt om het behoud van hun mentale gezondheid. De bevroren grijns, die steeds krampachtiger wordt, lijkt een reflectie op de Black Joy-beweging, die vrolijkheid en dans in de strijd bracht tijdens de Black Lives Matter-protesten in 2020.
Daarover kun je lezen in Vogue: “We can actively trace the spatial and temporal control of Black expression from slavery and colonialism through to today. This is why the act of joy is resistance and as we use our physical bodies to protest, march and demand change, we must also use them to experience the pleasure of joy. The London protesters underscored this point perfectly in June with their moment of spontaneously joyful movement.” What Black Joy Means – And Why It’s More Important Than Ever
Verscheurd
Vreugde als daad van verzet: het spreekt tot de verbeelding, maar voor Zwarte mannen die zich dagelijks in een harde samenleving moeten profileren en tegelijkertijd hun zachte kant moeten tonen, is het verscheurend. Toonga is als geen ander in staat om die verscheurdheid vorm te geven en inzichtelijk te maken. Als grootmeester van hiphop en krumping is hij ook toegetreden tot de paleizen van de elitaire kunst, met een benoeming bij het Britse Koninklijke Ballet. Wat zou het mooi zijn als er tussen hem en de club rond Arjuna Vermeulen in Tent Paars, iets moois zou opbloeien.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
