Skip to content

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.

Zvizdal - Chernobyl so far so close, by Berlin/The Zuidelijk Toneel

If you have nothing but love - Zvizdal is stunning highlight of Festival Boulevard #tfboulevard

I experienced by far one of the most impressive theatre experiences of my life on Friday 5 August 2016. I was a guest at 'Zvizdal - Chernobyl so far, so close' by the Flemish company Berlin, in co-production with Het Zuidelijk Toneel. I saw this 'documentary installation' in an empty factory hall in Den Bosch, where the work is a beautiful resting point in... 

Jeroen Bosch: Tuin der lusten triptiek.

Meesterwerk Jeroen Bosch domineert opening Festival Boulevard #tfboulevard

Drie ton per jaar erbij is reden voor een feestje. Maar Viktorien van Hulst, voor het tweede jaar aan het roer van het Bossche Theaterfestival Boulevard, moest zich in haar openingswoordje inhouden. Omdat het subsidiërende Fonds Podiumkunsten een groot aantal goed presterende collega-instellingen ondanks een positieve beoordeling geen geld geeft, overstijgt het leed in de podiumkunsten de vreugde. Verscheurdheid heet dat.… 

Fonds Podiumkunsten Budget

Fonds Podiumkunsten maakt slagveld bekend. Het is zo erg als we vreesden.

De gevolgen van de kunstbezuinigingen door het vorige kabinet worden eindelijk duidelijk. Het Fonds Podiumkunsten maakte vandaag de winnaars en verliezers bekend van de slag om de vierjarige subsidies. Vanaf 2017 zal de Nederlandse kunstwereld een stuk kleiner, schraler en armer zijn dan tot 2013 het geval was. Grote namen zijn verdwenen, tradities afgebroken, terwijl wat er nieuw is een uiterst onzeker bestaan tegemoet gaat.

Dit zijn de winnaars, verliezers en nieuwkomers in de Amsterdamse kunsten

Het wil nog niet vlotten met de diversiteit in de Amsterdamse kunstwereld. Het Amsterdams Fonds voor de kunst, dat vandaag zijn subsidietoekenningen bekend maakte, wordt er een beetje moe van: “In de meeste disciplines merken de commissies op dat de culturele diversiteit van publiek, personeel en bestuur tegenvalt, evenals de inspanningen om daar verandering in te brengen. Buiten de gespecialiseerde organisaties waarvoor culturele diversiteit een core business is, zijn de ambities nog altijd niet groot, twee decennia cultuurbeleid op dit gebied ten spijt. Zijn de ambities er wel, dan lukt het organisaties niet altijd om er handen en voeten aan te geven. Er lijkt vaak sprake van een bepaald ongemak of ‘niet weten hoe’.”

Om dan maar met het goede nieuws te beginnen: Marmoucha groeit 398 procent ten opzichte van de vorige subsidieronde. De hoofdstedelijke producent en promotor van podiumkunsten op het gebied van Noord-Afrikaanse en Midden-Oosterse kunst en cultuur in Nederland werd in 2013 nog fors gekort, maar het Amsterdams Fonds voor de Kunst vond het werk van de afgelopen vier jaar zo goed, dat de subsidie dubbel en dwars is verdiend. In de nieuwe ronde toekenningen die op 1 augustus beken werd stijgen ze van 25.070 euro naar een ton, met de opmerking erbij dat ze wellicht niet zo ambitieus moeten zijn.

Theatre festival Boulevard

Theatre Festival Boulevard: Not the Avignon, but the Berlin of the Netherlands?

There are many reasons not to go on holiday. It costs money, you come back more stressed than you went, the food is no good, it costs tons of CO2 and it doesn't increase mutual understanding between countries either. Reason enough, then, to just stay here and enjoy the free time given to you by the boss, or by yourself if you are self-employed. Without being barked at by airport staff.

Screenshot of Nieuwsuur Geert Wilders,

Oy. @geertwilderspvv sets Richard III as an example to the Netherlands

Enfin, helemaal letterlijk was het niet, maar hij refereerde er duidelijk aan: Richard III. Geert Wilders, zelf niet al te cultureel onderlegd, citeert Shakespeare in zijn zoveelste pleidooi om Nederland met potdichte grenzen uit de EU te halen. In de tweede kamer. Ik zag het in Nieuwsuur, en u kunt het terugkijken. Op 39′:49″ minuten in de uitzending is hij in debat met zijn grote vriend, de VVD’er Halbe Zijlstra.

Ça ira (1) Fin de Louis, Joël Pommerat, foto: Elisabeth Carecchio.

Op de rand van Europa trekt Holland Festival 86.000 bezoekers #HF16

Ruth Mackenzie heeft nieuw elan gebracht in het Holland Festival. Niet dat haar voorganger Pierre Audi het slecht deed, maar het Britse organisatietalent heeft wel gezorgd voor actualiteit en urgentie in het programma. Toen zij haar programmathema bedacht, zal ook zij niet hebben kunnen vermoeden dat het begrip ‘Edges of Europe’ zo’n lading zou krijgen. Immers, tegelijk met het laatste weekend van het festival besloot de Engelse bevolking tegen de zin van iedereen behalve de Welsh, de Europese Unie achter zich te laten. Nederland ligt opeens aan de uiterste rand van Europa, met alleen nog zicht op het verre Ierland.

Stella actors Oscar Batterham and Richard Cant © Matthew Hargraves

Neil Bartlett's Stella: so perfect it's a bit irritating #HF16

The smallest details speak for themselves. For the second time during this edition of the Holland Festival, the legendary BBC series This Life comes along. Richard Cant, who plays a flawless lead role in Neil Bartlett's play Stella, has previously appeared in This Life, the series that set the standard for the modern docusoap in 1996. So now live, up close, in De Brakke Grond's Red Hall, the man who also played a solid role in Midsomer Murders.

Grunberg doesn't come out of his hole in The Future of Sex #HF16

Woody Allen made sure in 1972 that his fans could not watch Star Wars with dry eyes years later. The final scene of his film 'Everything You Always Wanted To Know About Sex, But Were Afraid To Ask' shows us the male brain as the bridge of a Star Cruiser where the crew is hard at work to bring a date to a successful conclusion. The spermatozoa in the front are a squabbling gang of take-off runners, heading for an uncertain descent towards beating egg.

Melancholia-Bryony-Dwyer-junges-theatre-basel-©-Sandra-Then

All 18 gloomy: Melancholia is concert for sour old men #HF16

We are all going to die! We already have that certainty in. And since the dawn of mankind, every new generation invariably knows that it is going to happen to them now. After all: their successors have never prospered anywhere like today's youth. Nice premise for a concert, thought German director Sebastian Nübling[hints]Nuling was a guest at the Holland Festival last year with an adaptation of Hebbel's play Nibelungen, read the review and a interview.[/hints], good idea to programme, thought the Holland Festival. I seriously wonder why.

We are the forest. Christiane Jatahy achieves maximum impact at #HF16

There are countries in the world, where the boundaries between art disciplines are not as sharply drawn as they are here. The Holland Festival, under the new leadership of Ruth MacKenzie, is catching us up. She is bringing events here where the boundaries between visual art, performance, video, film and performing arts can no longer be drawn. Events that generate meaning in ways that are quite new to us, such as The Encounter, last week, and Gardens Speak, later this week.

As long as the government sets a bad example, citizens will give nothing

Marketing strategist Halbe Zijlstra has failed. His valiant attempt to use a 'Giving Act' boosting donations from small individuals to arts institutions has backfired. Since 2011, contributions made by ordinary households to cultural institutions fell from 32 euros, to 28 euros on average in 2014. This is according to the survey 'Cultural institutions in the Netherlands: Changes in giving behaviour, donations, fundraising and income between 2011 and 2014', which was presented in a small gathering on Friday 10 June.

Is stage poetry inferior, or do we then exclude large groups? #pifr

Report on a hidden battlefield. Poetry International in Rotterdam has moved into a new, informal venue. The home of the Ro theatre in William Boothlaan, just over basic than the Theatre on that strange square. And the terrace between roaring motorbikes is lively, full of old and young lovers of poetry. Or of spoken word, or from slam. Anyone who might think Poetry International is an elitist poetry festival will be deceived on this sunny Thursday afternoon. A stenographic report.

Opening night Poetry International showcases sprightly poetry #PIFR

Misschien waren de eerste woorden die de mens ooit uitsprak wel een gedicht. In ieder geval zal de mens eerst gezongen hebben, voor hij woorden gebruikte. Als we de destijds geuite oerklank om mee aan te geven dat die duif toch echt van jou is tenminste als zang kunnen omschrijven. Feit blijft, dat Poetry International het festival dat gisteren een prachtige openingsavond beleefde, gewijd is aan een de oudste kunstvormen ter wereld: de poëzie. Maar hoe spinglevend is die kunst wel niet?

Dit is meer dan een recensie van de opening van het Holland Festival

Zaterdag 4 juni 2016 was ik aanwezig bij de koninklijke opening van het Holland Festival en ik kon er geen recensie over schrijven, want ik zat op de voorste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Omdat het podium verhoogd was, keek ik tegen een zwarte muur aan, waarboven alleen de voorste acteurs zichtbaar waren. De achterste en onderste helft van het toneelbeeld waren mij volledig ontgaan.

Ik schreef dat op, en het Holland Festival stelde mij ruimhartig in de gelegenheid om de voorstelling nog een keer te gaan zien, vanaf een betere plek. Tegelijk vertelde de organisatie dat de eerste drie rijen van de Stadsschouwburg bij deze voorstelling zouden worden gecompenseerd. Ik ging dus nog een keer naar Amsterdam, op maandag 6 juni.

Voorafgaand aan de voorstelling, tijdens het niet eten van een zwartverbrande hamburger in schouwburgrestaurant Stanislavski, hoorde ik van de keurige mensen aan het tafeltje naast mij dat de voorste stoelen tegen scherp gereduceerd tarief werden aangeboden, en dat mensen zoals zij die al een kaartje hadden gekocht de keuze hadden om dus een deel van het geld terug te krijgen of op de wachtlijst te gaan staan voor een plek met betere zichtlijnen. Of het hun uiteindelijk gelukt is een van de plekken met beter zicht te bemachtigen, weet ik niet. De voorstelling

Emscherkunst: stof genoeg voor discussie over inspraak bij kunstwerken

Op dezelfde dag dat in Arnhem onze koning Sonsbeek 16 opende, was er ook een feestje rond de Phoenixsee in Dortmund. Daar opende namelijk Emscherkunst 2016, en voor wie daar nog nooit van gehoord heeft: het is de voortzetting van eerdere kunstmanifestaties in het Ruhrgebied, het voormalige industriehart van Europa. Ik ben er zelf al een keer wezen kijken, 6 jaar geleden, en had gemengde gevoelens: is het investeren in kunst werkelijk een geschikte methode om een door de economie in de steek gelaten gebied te redden?

Stop-Acting-Now-©-Wunderbaum

Wunderbaum sows beautiful doubt in Mijke de Jong's 'Stop Acting Now' (HF16)

Wunderbaum. Onder liefhebbers van fris en jong toneel bracht dit collectief van makers in het begin van deze eeuw iets teweeg. Hemelbestormers waren ze, opgegroeid onder de vleugels van Johan Simons, waar ze het jeugdelftal van diens legendarische Theatergroep Hollandia vormden. En omdat destijds echt iedere jonge maker iets moest met de wereld, wilde JongHollandia, later Wunderbaum, dat ook. Maar omdat ze in het postideologische tijdperk leefden en dagelijks zagen hoe de idealen van hun docenten, ouders en mentoren op niets uitliepen, werd het vooral een club van twijfelaars. En daar waren ze dan wel weer heel goed in.

This is not a review of the opening of the Holland Festival (HF16)

So you can get too close to a work of art. I don't even know if it really applies to paintings, that toxic fumes can rise from them, as some claim, but it certainly applies to theatre art. During the opening of the Holland Festival 2016, I was sitting in the front row of the Amsterdam Stadsschouwburg. Normally already not the best place for those who want to keep a bit of an overview of what is happening on stage. For the occasion of 'Die Stunde da wir nichts voneinander wussten', the stage had also been raised by half a metre, which meant I spent about four-fifths of the time watching actors' heads bounce over a light rail.

Nederlandse kampioene wint brons op WK Poetry Slam

Ivo van Hove is de beste theaterregisseur van Amerika. De Nationale Opera haalde pas nog een Oscar voor de International Opera of the Year en nu heeft Carmien Michels, de Nederlandse kampioen Poetry Slam, de derde trede van het erepodium op de WK Poetry Slam bereikt. En dat in het jaar waarin gedoodverfde Girowinnaars de sneeuw in vallen, autocoureurs op weg naar… 

Joël Pommerat: ‘De geschiedenis herhaalt zich niet. We kunnen er juist van leren.’ (HF16)

Een van de bijzondere voorstellingen op het Holland Festival van dit jaar is ‘Ça Ira (1): Fin de Louis’ van het Franse gezelschap Compagnie Louis Brouillard. Ik bezocht de voorstelling eerder in Luxemburg en sprak met de regisseur en schrijver van deze dik vier uur durende marathon over de Franse Revolutie. Het lijkt nogal wat: 40 acteurs op het toneel… 

Figures don't lie: Dutch venues are doing badly

Het zal aan mijn onverwoestbare humeur hebben gelegen, en aan de diepe behoefte om nu eens eindelijk goed nieuws te brengen over de culturele sector, maar ik had het dus fout. Dinsdag meldde ik dat de podiumkunsten er weer bovenop aan het komen waren, na de draconische bezuinigingen van Halbe Zijlstra, maar dat is dus niet zo. Hoe graag de sector zelf ook graag wil dat het goed gaat, de cijfers spreken het keer op keer weer tegen.

De Vereniging van Schouwburg en Concertgebouw Directies heeft ons allemaal toch weer een beetje in het ootje genomen. Met een heuse infographic nog wel. Maar, zoals dat gaat met infographics: je kunt er nog zoveel vrolijke kleurtjes en kreetjes in zetten, en onderop zelfs ‘Bravo!’ en ‘Applaus!’roepen, de cijfers zelf liegen niet, ook al presenteer je ze net even iets anders dan vorig jaar.

Theatres are doing better and better: 6 lessons from the VSCD @congresPK

On Monday 23 and Tuesday 24 May, the VSCD met, and the Congres Podiumkunsten (@congresPK) was going on at the Nijmegen Concert Hall De Vereeniging. I went to check it out and discovered some new things.

1 The eminent gentlemen are gone.

Things have changed in Dutch theatre since the beginning of this century. Somewhere around the year 2000, I was a guest at a meeting of the Association of Theatre and Concert Hall Directors, and it was a bizarre experience. I found myself among a gathering that could best be described as a gentlemen's club, where the number of upstanding municipal officials exceeded the number of artistically inspired theatre lovers.

Now, 16 years later,

Holland Festival 2016 Gardens-Speak-©-Jesse-Hunniford-1-

Audio, het nieuwe video (II): Syrische doden spreken in Gardens Speak (HF16)

‘Dit regiem heerst ook over je na je dood. Het regiem steelt je verhaal. Ze gebruiken je om hun eigen verhaal te vertellen. Nabestaanden worden gedwongen om verklaringen te onderteken dat de dode is vermoord door de oppositie. Het regiem gebruikt de doden om de levenden te onderdrukken.’ De Libanese kunstenares Tania El Khoury heeft een statement gemaakt: Gardens Speak (Tuinen Spreken). Een installatie, een immersieve[hints]definitie: onderdompelend, waardoor je de echte wereld om je heen vergeet.[/hints] voorstelling, waarin de toeschouwers zelf acteur zijn. Een voorstelling die bestaat uit een berg aarde waaruit zacht stemmen klinken vanonder grafstenen. Die voorstelling komt in juni naar Amsterdam, als een van de voorbeelden van de nieuwe Holland Festival-programmering door festivaldirecteur Ruth MacKenzie.

De berg aarde waarin en waarop de installatie zich afspeelt staat voor de vele duizenden anonieme achtertuingraven in Syrië. In het begin van de Syrische burgeroorlog was de strijd nog vooral een strijd tussen tegenstanders van de dictatuur van president Assad en diens (geheime) politie. De eerste slachtoffers waren vaak nog gewoon studenten die meededen aan vreedzame demonstraties, die pamfletten uitdeelden, of die de begrafenis van een vriend bezochten. Immers: het bombarderen van begrafenisplechtigheden was en is een beproefde methode van moorddadige regiems en misdaadsyndicaten om opstandige netwerken uit te schakelen.

Tania El Khoury hoorde in 2013 van het Syrische alternatief: de privébegrafenis in eigen achtertuin, of bij gebrek daaraan in een anoniem stadspark, zonder grafsteen of herdenkingsplek. Zo’n actie is zowel een uiting van angst als een daad van verzet: dit zijn doden die de regering niet meer kan misbruiken. ‘Het stuk is oorspronkelijk ook niet bedoeld voor het Europese publiek. Het is in Libanon gemaakt en de tekst was ook in het Arabisch. Het laatste waar ik aan dacht was het Europese publiek. Het idee was

Culture Council: broadcast orchestra should broadcast more, perform less

The Radio Philharmonic Orchestra and the Groot Omroepkoor should focus more on broadcasting and less on concert practice. So says the Council for Culture in an opinion released today on the policy plan of the Netherlands Broadcasting Music Foundation (SOM), which includes the choir and orchestra.

While the Council is very appreciative of the Saturday matinee, are the two other series the Foundation is bringing

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)