Vis à Vis versus Almere (2): ambtenarij vindt bouwgrond te duur voor cultuur

Twee weken geleden meldden we dat de unieke openluchttheatergroep Vis à Vis een petitie was gestart. Reden: de gemeenteraad van Almere zou van plan zijn de vaste plek van het gezelschap aan het Almeerder strand om te katten tot woonwijk. Dit zou tegen een eerder gemaakte belofte van de wethouder ingaan. Omdat die wethouder inmiddels geen wethouder meer is, zou in een nieuw bestemmingsplan de beloofde vastigheid verdwenen zijn. Omdat de gemeente bij navraag ontkende dat zulks het geval was, meldden we dat. Dat vond Vis à Vis niet leuk, maar we konden niet anders.

Inmiddels is er meer bekend. In een lang artikel op de website ‘Almere deze week‘ vertelt de leiding van het gezelschap dat ze tot twee keer toe – informeel – van ambtenaren hebben gehoord dat ze in 2025 van hun plek weg moeten. De politiek blijft intussen bij vage opmerkingen, die weinig rust geven. Het zou allemaal gaan om een afwaardering van de grond, die nodig zou zijn om het vers gebouwde onderkomen van Vis à Vis permanent te maken.

Vestzak-broekzak

Om het even in gewone taal uit te leggen: grond met bestemming ‘woningbouw’ is veel meer waard dan grond met bestemming ‘evenementenlocatie’. Betaal je als pachter een erfpacht voor woningbouwgrond, is dat veel meer dan wanneer de grond ‘evenement’ is, zeg een factor 10. Nu is dit vooral een rekenkundige kwestie, omdat Vis a Vis die erfpacht financiert uit subsidie die de gemeente weer verstrekt. Is de erfpacht hoger, moet de subsidie ook weer omhoog. Op deze manier financieren de afdelingen ‘Cultuur’ van heel veel gemeentes de afdelingen ‘Vastgoed’ van diezelfde gemeentes.

‘Ambtenaren wilden in 2015 niet dat we een langere erfpacht kregen omdat de grond afgewaardeerd moest worden. Zij zeiden dat de gemeenteraad dit niet zou accepteren”, vertelt Wierbos aan Almere Deze Week. “Burgemeester Annemarie Jorritsma gaf toen de opdracht aan de ambtenaren en wethouders alles goed voor Vis à Vis te regelen. Er werd een erfpachtconstructie opgesteld van 15 jaar. Uiteindelijk werd die vijftien jaar door de gemeente teruggebracht naar tien jaar ( 2015 – 2025), omdat die tien jaar beter naar de raad uit te leggen viel, met louter als doel om de raad niet te confronteren met afwaardering van de grond. Dit had niet als doel om de locatie van Vis à Vis als tijdelijk te bestempelen. De afspraak dat we er mochten blijven, was er immers al door het voormalige college gemaakt.’

Grondopbrengst

Enfin, veel gedoe verder blijkt de ambtenarij in Almere nog steeds geen zin te hebben om de toplocatie aan een theaterclub te geven. Kunst is sowieso niet zo’n ding in Almere, en grondopbrengst is best iets waard in een gebied dat we net met veel moeite aan de zee onttrokken hebben. Bovendien, zo vraagt een willekeurige ambtenaar zich af: hoe lang bestaat zo’n theaterclub eigenlijk gemiddeld, en zitten we dan voor eeuwig opgescheept met waardeloze grond op een toplocatie?

En dus maakt Vis a Vis zich terecht zorgen, temeer omdat Almere geen heel erg betrouwbaar imago heeft als het gaat om omgang met kunstgebouwen op braakliggende grond. Ooit had Almere immers een toonaangevend museum, De Paviljoens geheten, dat ook geofferd werd aan de grondhonger van de projectontwikkelaars, toen de bouw weer uit de crisis klom.

De petitie kan nog getekend worden. In de loop van mei beslist de gemeenteraad over het bestemmingsplan.