Ga naar de inhoud

Wijbrand Schaap

Cultuurjournalist sinds 1996. Werkte als toneelrecensent, columnist en verslaggever voor Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool en regionale kranten via de Geassocieerde Pers Diensten. Interviews voor TheaterMaker, Theaterkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcastmaker, experimenteert graag met nieuwe media. Cultuurpers heet het geesteskind dat ik in 2009 op de wereld zette. Levenspartner van Suzanne Brink huisgenoot van Edje, Fonzie en Rufus. Zoek en vind mij op Mastodon.

De Manifesta gaat ondertussen gewoon door in Petersburg. Is dat kies?

Ongeveer tegelijk met de trein van Donjetsk naar Charkov arriveerde gisteren een persbericht in mijn mailbox van de Manifesta. Onze culturele trots in Sint Petersburg.  Deze weken organiseert het Nederlandse festival een audiotour door Rimini Protokoll, het vermaarde sterk politieke gezelschap uit Duitsland. O. En, als derde item: er is vanavond een gesprek over wat de Biënnale vermag in tijden van politieke onrust.

De journalistiek is veranderd. Talloze redenen waarom jij als kunstjournalist vooraan kunt lopen.

Ooit hadden mensen een krant. Op de redactie wisten een paar mensen waarom mensen een krant hadden. Maar het was een fact of life. Mensen hadden een krant. Wie geen krant had was geen mens. Tegenwoordig hebben mensen geen krant meer. Ze hebben internet. Wie geen internet heeft, is achterlijk.

Gratis werken is gewoon geworden in de kunst. 4 naakte feiten door festivaldirecteur Meulman

‘De praktijk van betaling met een boekenbon hoort niet bij een professionele sector met een fors economisch belang.‘ Jeffrey Meulman, directeur van het Nederlands Theaterfestival, heeft ermee leren leven. Tegen wil en dank. Als gastheer van het jaarlijkse Gala van het Nederlandse Theater, heeft hij het voor elkaar gekregen om dat feest opnieuw te organiseren. Zonder geld.

Anderhalf miljoen voor kunst. Mits die direct aantoonbaar nuttig is

Anderhalf miljoen euro klinkt best veel. Dus hier en daar zal best een vreugdekreetje klinken nu Jet Bussemaker dat bedrag extra uittrekt voor cultuur. Dat is toch weer een goedmakertje na die bijna 300 miljoen die haar ministerie eerder afpakte van de sector. De voorwaarden die de minister van Cultuur aan het geld verbindt, vertellen echter en ander verhaal: het geld is alleen bestemd voor kunst die aantoonbaar nuttig is.

Ayn Rand spookte al in 2006 door het Nederlandse theater.

Ivo van Hove heeft niet alleen een toneelstuk gemaakt op basis van Ayn Rands ideeënroman The Fountainhead. In 2006 wilde de artistiek leider van Toneelgroep Amsterdam er zelfs een heel nieuwe inrichting van het toneelbestel op baseren. 8 jaar later kunnen we constateren dat alleen de negatieve kanten van Van Hove’s visioen zijn gerealiseerd.

Spaghetti ‘Thyestes’: klassieke wortels werken heftig in een nieuwe bereiding

In Rome weten ze al een eeuw of 20 wat lekker eten is. De doorbloeding is alles. Seneca, een Romein van het betere soort, schreef stukken waarin het bloedvergieten tot kunst werd verheven. Het publiek smulde ervan, zoals het in Shakespeares tijd, 1500 jaar later, smulde van Seneca’s recepten, en zoals we nu smullen van Game of Thrones op tv. Het kan niet bloederig, niet wreed genoeg zijn. Dat vinden we lekker.

‘Regel het zelf maar.’ Cultuurminister legt lot amateurkunst in handen van gemeenten en burgers

In maart van dit jaar luidde de Raad voor Cultuur de noodklok. Uniek onder de nieuwe leiding, die doorgaans uitermate volgzaam is als het over cultuurbezuinigingen gaat. Maar wat er met de muziekscholen, kindertoneelscholen, bibliotheken en amateurorkesten gebeurt, is verder geheel aan de burgers zelf, en hun gemeentebesturen. Dit antwoordt de minister aan de kamer.

Isabella Rosselini is aandoenlijk met haar beestenspul. 4 gemiste kansen in Bestiaire d’amour op @hollandfestival

Ieder Holland Festival is er minstens 1 voorstelling waarvan heel veel mensen zich afvragen waarom die geprogrammeerd is. Dit jaar valt die eer te beurt aan ‘Bestiaire d’Amour’ van en met Isabella Rosselini. We zoeken even naar antwoorden.

7 verwarrende redenen waarom de toneelversie van The Fountainhead rammelt, maar u toch moet gaan.

Weer actueel, nu Toneelgroep Amsterdam de voorstelling herneemt, mijn recensie uit 2014. Deze week ging de toneelbewerking van The Fountainhead in première. Het boek is verschrikkelijk, de voorstelling rammelt, de acteurs winnen maar nipt. De inhoud schept echter nog meer verwarring en dat is de reden waarom ik u niet zal tegenhouden om te gaan kijken. En Hans Kesting natuurlijk. Ik zet het even op een rijtje.

Teleurgestelde dinergasten krijgen geld terug. Jofele geste van het Holland Festival

Bezoekers van de film Napoleon, afgelopen zondag in Ziggo Dome, die bedacht hadden een diner te reserveren in een van de pauzes, krijgen hun geld terug. Dit heeft het Holland Festival besloten nadat op internet, en daarbuiten, commotie was ontstaan over de belabberde service van de cateraar, en over de nogal magere kwaliteit van het gebodene. Bezoeker Marc Veerkamp zei er op facebook het volgende over:

Alain Platel deelt in #hollandfestival ferme doodsklap uit aan traditionalisten

Met talent alleen kom je er niet. Je moet ook een beetje geluk hebben. Dat geluk overkwam Alain Platel inmiddels zo vaak dat je bijna gaat twijfelen aan je eigen goddeloosheid. Maar toch. Wie niet alleen een componist als Fabrizio Cassol tot zijn vrienden mag rekenen, maar ook het zangwonder Serge Kakudji een kans heeft gegeven, verdient wel een beetje geluk. Wat het drietal nu met 13 muzikanten uit Kinshasa voor elkaar heeft gekregen is ronduit revolutionair. En een doodsklap voor wie gelooft dat noord en zuid elkaar nooit echt kunnen ontmoeten. Ik maakte hem maandag 16 juni mee. En hij dreunt nog na. 

Tis Pity! Holland Festival brengt de beste voorstelling voor het kleinste publiek.

Taal is muziek. Soms vergeten we dat. Dan denken we dat taal een manier is om objectieve betekenissen over te brengen. Beetje dom. Taal is voedsel voor alle zintuigen. Daar hoeft geen getokkel onder. Dat is pure opera zonder opsmuk. De Engelstalige voorstelling ’tis Pity she’s a whore’ die ik gisteren in het Holland Festival zag, bewijst dat. Zelfs als je geen moer verstaat van de zeventiende-eeuwse zinnen is het een genot om naar te luisteren.

Warhorse is bijna perfect: 6 redenen om te gaan. Of weg te blijven.

Zaterdag 14 juni ging in een vloed van avondjurken, smokings, bekende Nederlanders en Gooische Tanks War Horse in première. Een stuk over een oorlog waarin Nederland neutraal was, en waarvan in elk dorp van de rest van de wereld gedenkstenen staan. U kunt gaan kijken. Of niet. We hebben zes argumenten op een rijtje gezet.

4 manieren om een zaal stil te krijgen: Jelinek slaat toe in het Holland Festival

Dit jaar gaat de reis naar India en Nepal. Want dat leek hem wel mooi. De bezoeker van de Nederlandse première van Jelineks Die Schutzbefohlene had zin in de zomer. Volgend jaar zouden ze een vriendin opzoeken in Vietnam. Weinig gedoe om een visum te krijgen. Als blanke Europeaan is de hele wereld van jou. Je kunt overal terecht. De man besefte niet hoe bevoordeeld hij was.

Kunstopleiding geen rendement? Het is maar wat je doel is.

Op school hadden we vroeger een heel goede manier om de kwaliteit van wijn te checken: het rendement. Wijn met 14% alcohol was beter dan wijn met 12% alcohol. Het doel was immers helder: er moest dronken geworden worden. Wijn van 14% is daarbij effectiever. Dus dronken we het liefst wijn met een rendement van minstens 14%.

Subsidie gaat vooral naar de rijken. Dankzij de bezuinigingen.

Nederlandse musea betalen niet voor de kunst die ze presenteren. Kabelmaatschappijen steken geld van schrijvers in eigen zak. Nieuwe journalistieke platforms verspreiden zonder toestemming en zonder betalen het werk van kleine zelfstandigen. Bibliotheken gaan dicht, en worden vervangen door particuliere bibliotheken of schoolbibliotheken.

Gezocht: 2500 Amsterdammers die verrast willen worden door frisse twintigers

450.000 euro moeten ze bij elkaar krijgen, de 15 cultuuroptimistische wegwijzers van Public. Op een paar na allemaal een eindje voorbij 1980 geboren, dus ze hebben  geen enkele last van babyboomersarrogantie of generatienikserigheid: dit zijn echte, jonge, blije Amsterdammers.

Volksopera is een feest voor Ondiep, maar wat blijft er over als de camera’s weg zijn?

Krap vijf maanden tussen eerste auditie en eerste voorstelling. Meer tijd hadden de makers en buurtbewoners niet voor de Volksopera Ondiep, die op vrijdag 23 mei de eerste van twee voorstellingen beleefde. Een warme mei-avond werd het, aandoenlijk bij tijden, soms tenenkrommend, maar hoe dan ook leuk: klassiekers van Verdi (de meeste), Bizet, Puccini en Offenbach, op Nederlandse tekst gezet en gezongen door volslagen amateurs. Voor deze ene keer begeleid door het Groot Omroepkoor.

‘Minder vooruitgang!’ roept het festival. DEAF vindt de toekomst dit keer een beetje eng.

We zijn allemaal een beetje bang de controle te verliezen. Dus zijn we huiverig om ‘Europa’ leuk te vinden, schrikken we ons rot van de ongekende wereldmachten die in onze mobiele communicatieapparaten schuilen en vinden we de ov-chipkaart een onding, terwijl we iedere dag weer worden gemotiveerd om nieuwer, beter, hoger, meer, te willen.

Legendarisch regisseur Peter Brook (89): Theater is het akkertje dat aan mij gegeven is

De vallei van verbijstering. Veel mooier komen titels niet, dan die van ‘The Valley of Astonishment’. Het voorlopig laatste toneelstuk van de theaterlegende Peter Brook komt naar Amsterdam. Het Holland Festival gaf mij en twee journalisten van respectievelijk Parool en NRC, de gelegenheid om met de bij leven al legendarische regisseur te praten. Best bijzonder, want de man die een hele generatie theatermakers en toeschouwers betoverde met voorstellingen als de negen uur durende Mahabharata in Avignon, geldt als een godheid onder theaterkenners en -liefhebbers.

Is Anne te groot voor recensies? 3 redenen waarom ik het lastig vind om Anne te recenseren

Iemand merkte op Facebook op dat het een beetje raar stond om in een krant sterren uit te delen voor een toneelstuk gebaseerd op Het Dagboek van Anne Frank. Hoewel ik zelf huiver om zo vroeg al een Godwin te maken, is er toch wel degelijk iets aan de hand met Het Toneelstuk en De Recensie. Recensies over Het Toneelstuk naar Het Dagboek lijken namelijk overbodig. Want hoe recenseer je zo’n stuk, met zo’n geschiedenis? Is gedoe over wel of geen gelaagdheid, wel of geen avontuurlijkheid in de regie niet zelfs een beetje oneerbiedig? Het zijn drie kwesties dus, die me tot een overweging brachten dat het misschien wel helemaal niet moest kunnen. Anne recenseren.

Juliette Binoche speelt bij Toneelgroep Amsterdam

Omdat Nederlandse cultuur de Nederlanders pas opvalt als er gescoord wordt in het buitenland (geldt ook voor voetbal, overigens): Groot nieuws over het eerste gezelschap van Nederland. Bondscoach Ivo van Hove van Toneelgroep Amsterdam heeft niemand minder dan Juliette Binoche gestrikt voor een hoofdrol in een toneelstuk.

Je mag 1 vraag stellen aan theaterlegende Peter Brook, wat ga je vragen?

Ik ga op 7 mei 2014 in Parijs praten met Peter Brook. Voor mensen die theater hebben gestudeerd is dat iets heel bijzonders. De man schreef ooit een heel overzichtelijk en handzaam boekje dat bij alle theatermensen in de kast staat: The Empty Space. Maar hij was ook de regisseur van voorstellingen waar meer mensen bij geweest zijn dan er ooit stoelen waren. Ofwel.

Help! Vind de Lost Painters Vouwfiets!

In de categorie kunstroof is dit de laagste vorm: een oude vouwfiets stelen voor de deur van een dure kunstbeurs. Pak dan dat overbodige navigatiesysteem uit die Porsche Cayenne, het Guccitasje dat achteloos op de balie is neergezet, of schuif die driedubbelverzekerde, met diamant ingelegde iPhone van dat koffietafeltje onder je krant en geniet buiten verder van je geweten.

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands