Hollywood is dol op rampenfilms en ik eerlijk gezegd ook. Het is een soort van ‘guilty pleasure’ van mij. Over het algemeen trekt het visuele aspect mij het meeste aan: het uitbarsten van een vulkaan, een aardbeving die de wereld uiteen scheurt – als inwoner van Groningen heb ik mijn mening wel enigszins bijgesteld over de amusementswaarde van aardbevingen– of een metershoge golf die de aarde overspoelt. Essentieel voor mij is een chemie tussen de hoofdrolspelers en de verhaallijn moet niet te absurd zijn, zoals bij bijvoorbeeld Sharknado.
Voor diepgang of een origineel plot zit je verkeerd bij een rampenfilm, want over het algemeen staan ze bol van clichés en hebben een voorspelbaar einde. In een tijd van onzekerheid kan dit wel geruststellend werken. Zoals nu, in de pandemie tijd, wanneer Nederland (on)vrijwillig thuis zit dankzij het coronavirus dat ook als een gek door ons land raast.
Ver van je bed show
Uiteraard komen er genoeg natuurrampen voor in de wereld, vooral nu met de klimaatverandering. De standaard rampenfilm heeft een scenario waarbij de situatie vergroot is of letterlijk ‘out of this world’. Hoewel de meeste films een kern van waarheid hebben en een onderliggende boodschap, ligt de focus toch op entertainment. Het is Hollywood fictie. In Nederland hoeven we ons (nog) niet druk te maken over een enorme tsunami die Scheveningen en omgeving verwoest, een vulkaan die Drenthe in zak en as achterlaat. Zombies die door Friesland trekken. Of over een enorme aardbeving die de Martinitoren en de rest van de provincie uiteen zal scheuren…maar daar zijn de meningen nog over verdeeld. Toch plaats je je als kijker, vanwege het realistische element, in de schoenen van de filmpersonages; wat zou jij in hun plaats doen?
Het kan altijd erger maar het komt altijd goed
In een rampenfilm draait het om een ‘worst case’ scenario. Het plot is vrijwel altijd hetzelfde. Alles lijkt verloren. Steden gaan ten onder. De mensheid is verdoemd. Met bosjes vallen ze prooi aan de verwoestende natuur of de vijandige troepen buitenaardse wezens. Zombies drijven de mensen in een hoek, om ze uiteindelijk in te lijven in hun leger van de dood. Chaos. Met spanning zit je op de bank, leef je mee en word je meegezogen in het verhaal. Echter, in jouw achterhoofd weet je dat het allemaal goed komt. Deze clichés kunnen wat houvast bieden in deze onzekere en onrustige periode. Schakel je hoofd uit en laat je meevoeren.
Wat mij persoonlijk niet verstandig lijkt is om op dit moment films te kijken zoals Outbreak ou Virus.
Dit lijkt me een geval van te dicht bij huis. We zijn al te veel blootgesteld (no pun intended) aan een virusepidemie; kijk daarvoor maar naar het nieuws of op sociale media.
Wat en waar te streamen?
Na het de maatregelen van donderdag 12 maart en vooral na Rutte’s persconferentie merkte dat ik dit soort entertainment nodig had. Ik stortte me in de wereld van Jurrasic Park (nu te zien bij Ziggo Movies& Series). Dinosauriërs die mensen het leven zuur maken.
De diverse streaming media zoals Netflix, Amazon Prime, Videoland en Ziggo Movies & Series hebben rampenfilms in de aanbieding. Op basis van hun aanbod heb ik een persoonlijke top 5 samengesteld.
Top 5 in willekeurige volgorde
1.The Wave
In deze Noorse productie stort een fjord in elkaar en veroorzaakt een tachtig meter hoge tsunami met alle gevolgen van dien. Het feit dat het niet in een wereldstad, maar juist een rustig stadje plaatsvindt is een fijne afwisseling. Er wordt een goede dramatische basis gelegd– introductie van de hoofdpersonages en sociale structuren, voordat het visuele spektakel van start gaat. De prachtige shots van het instortende fjord en de metershoge vloedgolf zijn tegelijkertijd indrukwekkend en angstaanjagend. Vooral de paniek die ontstaat; het verwoestende water dat als een monster in de nacht toeslaat, zorgt voor een claustrofobisch gevoel. Zelfs de clichématige vluchtpoging laat je op het puntje van jouw stoel zitten, want met een Scandinavische productie weet je het natuurlijk nooit.
Als de donkere, serieuze sfeer en de hoofdpersonages van The Wave je aanspreken, The Quake is van dezelfde maker en is te zien bij Netflix.
The Wave is te zien bij zowel Netflix als Videoland
2. Dante’s Peak
Met Pierce ‘007’ Brosnan als de held zit je meestal goed. Neem daarnaast Linda ‘Terminator’ Hamilton als zijn tegenspeelster en je weet dat het een film vol actie wordt. Dante’s Peak is een wat oudere ‘old school’ rampenfilm, maar daarom niet minder indrukwekkend. In de jaren ’90 maakte het genre een comeback en Dante’s Peak is daar een goed voorbeeld van. Seismoloog Dalton komt erachter dat de lokale vulkaan activiteit vertoont; collega’s en lokale autoriteiten zijn sceptisch en geloven hem natuurlijk niet. Wanneer het vulkanisch geweld eindelijk losbarst, is de paniek compleet. De ramp is zo realistisch mogelijk gemaakt. De reactie van de inwoners is daar een goed voorbeeld van. Met als gevolg dat het verhaal nog huiveringwekkender wordt. Lavastromen, as en stofwolken overvallen het stadje. De beeldvorming doet denken aan de hel, Dante’s hel. Een grauwe, grimmige en adembenemende sfeer, met (voor die tijd) visuele hoogstandjes op het gebied van camerawerk en speciale effecten.
Dante’s Peak is the zien bij Amazon Prime
3.World War Z
World War Z is een rampenfilm verpakt in een scenario waar de eigenlijke catastrofe al heeft plaatsgevonden. Niets garandeert meer dat het een spectaculaire Hollywood ‘disaster movie’ wordt, dan het feit dat Brad Pitt de hoofdrol vervult. Door een wereldwijd virus (mijn excuses), is bijna de gehele mensheid uitgeroeid. Voormalig VN medewerker Gerry Lane reist de wereld af voor een oplossing tegen de heersende pandemie. Binnen tien minuten kun je al rekenen op dramatische beelden gevuld met vergevorderde chaos. Het tempo ligt hoog; na een kwartier wordt de kijker al geconfronteerd met de eerste zombies. Vanaf dat moment is de film een wervelwind van horror, actie en paniek. De grimmige en chaotische mondiale taferelen worden op zo’n manier getoond dat het drama van de pandemie echt bij je binnenkomt. De film heeft een goede timing met betrekking tot het afwisselen van apocalyptische scènes met kalmere beelden waar de focus ligt op strategie. Toch zorgen de achtervolgingen door hordes zombies en de constante race tegen de klok voor een claustrofobisch gevoel en een verhoging van de adrenalineproductie.
World War Z is te zien bij Netflix
4.The Wandering Earth
Het is ook wel eens verfrissend om een blockbuster rampenfilm te zien die niet door Hollywood is geproduceerd. Desondanks herken je in de Chinese productie, verhaallijnen uit de meer bekende en populaire Amerikaanse films van hetzelfde genre. Het verhaal draait om het feit dat de zon instabiel is geworden en binnen honderd jaar de aarde zal verzwelgen. Wereldleiders komen met het idee is om de zon, door middel van 10.000 straalvliegtuigen, vooruit te bewegen. Uiteraard gaat er wat fout tijdens de missie, het is niet voor niets een rampenfilm. De actie vindt plaats op twee verschillende plekken: zowel op aarde als in de ruimte. Er is in The Wandering Earth een goede balans te vinden tussen het menselijke leed en het destructieve element van de film, de ruimteramp. Hoewel de productie wordt gekenmerkt door een typische cliché sciencefiction sfeer, verdienen de speciale effecten extra aandacht; indrukwekkende visuele hoogstandjes. Vooral de creatie van het ruimtestelsel is werkelijk waar prachtig gemaakt!
The Wandering Earth is te zien bij Netflix
5.Noah
Het originele rampscenario stamt natuurlijk uit de bijbel, het verhaal van Noah’s Ark. De manier om het meeste te genieten van de film is om het verhaal in de film los te zien van de Bijbelse versie. Noah heeft visioenen die het einde van de wereld voorspellen. Wat erna volgt is alom bekend. De speciale effecten en/van de ramp worden prachtig weergeven, maar het element van de catastrofe is soms wel enigszins ondergeschikt aan andere verhaallijnen. De interacties – liefde, jaloezie, spanning, woede, agressie– binnen het gezin en de mensen op de ark hebben vooral de hoofdrol. Stoor je niet aan de clichés, want dat is de basis voor de meeste rampenfilm, maar geniet van het menselijke leed en de indrukwekkende cinematografie, wetend dat er geen zondvloed bij ons is voorspeld. Hoeveel het de afgelopen tijd ook heeft geregend. Daarnaast zijn de Nederlandse dijken nog solide (genoeg).
Noah is te zien bij Netflix