Ga naar de inhoud

THEATER

Met tekst, beweging, acteurs, decors.

Sadettin Kırmızıyüz maakt theaterserie ‘Metropolis’. ‘Als je denkt, dit kan niet waar zijn, ga er dan van uit: dit is waar.’

Het begint natuurlijk allemaal op het Oranjecollege. Een fictieve school met hele reële problemen. Voor Sadettin Kırmızıyüz de plek waar hij het openingsdeel laat spelen van Metropolis, een serie die uiteindelijk vier aflevering moet gaan tellen. Het is een van de grootste projecten van Het Nationale Theater, de komende vier jaar, in innige samenwerking met het eigen gezelschap van Kırmızıyüz:… 

Utrecht rules: Maak Tivoli Oudegracht de plek voor het herboren Sectorinstituut Podiumkunsten

De Raad voor Cultuur wil het. Iedereen wil het. En Utrecht wil het natuurlijk ook. Een fysiek sectorinstituut, waar in een hoek een oude pc staat te brommen met daarin het totale digitale archief van het Nederlandse theater, en de muziek, natuurlijk. Plus een bieb. Met echte boeken, scripts, foto’s. In 2012 werd het gebouw afgestoten en kon het geheugen… 

Raad voor Cultuur wil herziening bestel, maar voorzichtig ‘Sectoradvies Theater’ is vrijbrief voor willekeur door Tweede Kamer.

Vandaag komt de Raad voor Cultuur met een van de minder sterke adviezen in zijn bestaan. Het hoogste culturele adviescollege van Nederland toonde eerder dit seizoen visie, leiderschap en durf met de ‘Verkenning’ en het ‘Sectoradvies Muziek‘. De verkenning pleitte voor een omkering van de subsidiestromen, waarbij stedelijke regio’s het initiatief zouden krijgen. In het advies voor de muzieksector brak… 

Publiciteitsbeeld Gesualdo. Foto: Sofie Knijff

Mackenzie zet bij het Holland Festival de deuren open voor een nieuwe avant-garde onder het publiek.

Het keurige echtpaar naast me, op de eerste rij bij de persconferentie van het Holland Festival, had er even niet op gerekend. Vier leden van het Nederlands Kamerkoor die zich een voor een tot op hun piemelende nakie beginnen uit te kleden. Een giechel, een kleine kuch, maar hee, dit is het Holland Festival, zeiden ze tegen elkaar. Dus ook… 

Toneelschrijvers en cultuurverkenning (2) Sophie Kassies: ’Een zwembad aan stukken die geen publiek vinden is een uitholling van het vak’

De vorige cultuurverkenning onder toneelschrijvers geeft aanleiding tot verdere verdieping. Uit het eerdere artikel nemen we mee dat verdere privatisering het publieke geld en doelstellingen maar deels opvangen. Zie ook van verheffingsideaal naar rendementsdenken. Ook nemen we mee dat een publiek als allesbepaler leidt tot eenzijdige populaire cultuur, entertainment en valse concurrentie met het vrije circuit. Het heeft allemaal maar weinig… 

ITA is een hopeloze naam voor een kunsthuis. Maar een alternatief is er niet voor het Amsterdamse stadstheater

Toneelgroep Amsterdam en Stadsschouwburg Amsterdam gaan samen verder als ‘Internationa(a)l Theater Amsterdam’ (ITA). Niet te verwarren met het net niet opgeheven Internationaal Danstheater Amsterdam. De naam ‘ITA’ vind ik nogal kil. Misschien even kil als Toneelgroep, maar daar zat tenminste nog het woord ‘groep’ in. Dat heeft iets gezelligs.  ITA is zoiets als ING. Grote ambitie en geen wortels. Even… 

Maarten Baanders keek naar ‘Nachthexen 1: Jeanne’. ‘De muziek baant zich een weg dwars door je heen. In het begin geeft me dit een ongemakkelijk gevoel. Maar geleidelijk trekt ze me mee.’

Staat ze op een erepodium of op een schavot? Jeanne d’Arc houdt een monoloog. Ze schreeuwt haar woorden uit. De beat van de muziek stuwt een onheilspellende sfeer de ruimte in. Op de vloer maken vijf danseressen resolute bewegingen. In een lange reeks verklaringen en bekentenissen spreekt Jeanne uit wat haar bewogen heeft om het slagveld op te zoeken. En… 

ZEP gaat met comedy HABIB de heilige huisjes van de liefde te lijf. (Waarom Boef maar even moet komen kijken)

Bepaalde woorden zijn dus taboe. De Marokkaan Said vertelt dat zijn ideale vrouw maagd moet zijn, kuis, en dus hem niet mag … nou ja, dat dus. Dat woord dat je niet mag uitspreken. Dat vindt de Turkse Evrim weer grote onzin. Waarom het beestje niet bij de naam genoemd? In Habib, de nieuwste voorstelling van theatergroep ZEP, gaat het… 

Scene uit The Place To Be. Foto: Jochem Jurgens

Rollende stenen, gillende keukenmeiden, rookbommen en edelpunk: waarom de beginnende makers in Theater Kikkers Wintercollectie zo veel verrassingen bieden.

Twee mannen. Niet eens zo heel erg gespierd, niet eens zo heel erg stoer. Maar wat een dokwerkers. En wat een eenvoud om iets heel moois te vertellen. De een rolt zichzelf op als een steen en de ander rolt die steen een berg op. Die berg bestaat uit podiumdelen die elk zeker een halve meter in hoogte van elkaar… 

Pieter Bruegel de Oude, Nederlandse spreekwoorden, olieverf op paneel, 1559, Staatliche Museen zu Berlin

‘De toneelschrijfkunst bloeit’, zegt de Taalunie. Tijd voor een verkenning onder toneelschrijvers.

Op 6 december 2017 werd de Taalunie Toneelschrijfprijs uitgereikt aan dichter, schrijver en toneelauteur Ilja Leonard Pfeiffer. Met zijn stuk over Bram Moszkowitcz, getiteld ‘De advocaat’, kreeg hij bij 47 inzendingen de voorkeur van het ingezonden origineel werk. Volgens de Taalunie ‘balanceert’ Pfeiffers stuk ‘magistraal op het dunne koord tussen tragedie en komedie, realistisch drama en metabeschouwing, slapstick en ontroering.… 

Jouman Fattal, volgend jaar op tv, nu al te zien in Kikker’s ‘Wintercollectie’

De Wintercollectie heet het, en het is een vijfdaags minifestival vol verrassingen. Het Utrechtse Theater Kikker heeft er inmiddels een traditie van gemaakt om elk jaar rond Sinterklaas voor een paar echte surprises te zorgen. 10 voorstellingen van jonge makers, van video-art, tot ruige dance performance, van een stille monoloog tot postdramatische cyberpunk, voldoende om elke theaterliefhebber even wakker te… 

Publiciteitsbeeld BOG. voor KID.

‘BOG.’ speelt ‘KID.’: hoe een simpele vraag aan het publiek tot spannend theater kan leiden.

Een verzameling makers zijn ze. Een collectie, maar geen collectief. Wat een ‘f’ niet al kan uitmaken. Taal is dus nogal een dingetje. En crowdsourcen is nogal iets. Deze makers verzamelen woorden van hun publiek, en geven die terug in een voorstelling. Dat is ‘BOG.’, een nog vrij jonge groep die probeert met taal theater te maken om ons aan… 

Mirjam Koen, Adorno, waarom in godsnaam theater over Adorno?!

Beethoven en Bach brachten de ware muziek. Karl-Heinz Stockhausen de toekomst. De rest, van Beatles tot hoempa, was ‘jazz’, commercieel kapitalistisch en dus verderfelijk. Heel in het kort is dit waarvan we Theodor Adorno zouden moeten kennen. Paul R. Kooij speelt nu deze kunstfilosofische scherprechter in een voorstelling van Mirjam Koen. Net nu de mede op Adorno’s denken gebaseerde scheiding tussen… 

Maria Kraakman: “Je hebt Couperus voor en na Bas Heijne”

De afgelopen jaren maakte de artistiek leider van Toneelgroep Amsterdam, Ivo van Hove, drie voorstellingen van werken van Couperus. In drie korte interviews blik ik terug op het laatste deel, Kleine Zielen. Ondanks de lange meanderende zinnen en de romantische, soms erg passieve personages is dit boek (of eigenlijk zijn het vier boeken)een tijdloos meesterwerk dat, wat mij betreft, alle… 

Jan Peter Gerrits: loyale luis in de pels bij Couperusbewerking Toneelgroep Amsterdam

In het laatste deel van ‘boeken der kleine zielen’ zit de ooit in ongenade gevallen Constance in het donkere en tochtige landhuis waar vroeger haar onwillige schoonouders woonden. Constance trouwde tegen hun zin met hun enig kind, baron Henri van der Welcke. Constance’s en Henri’s zoon Addy is het enige wat deze twee mensen verbindt. Liefde voor elkaar is er nooit… 

Toch aan het denken gezet over zwaarder straffen, dankzij ‘Gevangenismonologen’

De Utrechtse gevangenis aan het Wolvenplein staat soort van leeg. Iedereen die toevallig niet zelf een veroordeling achter de rug heeft, moet er voor de lol eens gaan kijken. Dat heb ik zelf twee jaar geleden gedaan bij een kunstproject over de surveillancemaatschappij. Toen ik dinsdag 17 oktober 2017 terugkeerde voor De Gevangenismonologen was de indruk nog steeds groot. De… 

Kassys speelt de blues (Over uitzichtloze depressie en een echte pizzakoerier)

Dat je een schoen aan kunt trekken. Maar ook niet. Dat het eigenlijk niet zoveel zin heeft om een schoen aan te trekken, als je hem later op de dag toch ook weer uit zult doen. Why bother? Waarom leven? Herkenbaar? Voor wie ooit in een dip zat wel. Theatergroep Kassys, onlangs nog wereldwijd een hit met ‘Total Eclipse of… 

‘Kruistocht’ van Artemis is toptheater dat elke leek tot liefhebber maakt.

Jetse Batelaan is zo’n beetje deze hele eeuw al bezig om het bijzonderste theater ter wereld te maken. Althans, van mijn wereld. Vaak met heel weinig woorden, altijd met een groot gevoel voor kale esthetiek en meestal sympathiek met een rare twist halverwege. Zijn laatste meesterwerk is een bewerking van Thea Beckmans Kruistocht in Spijkerbroek. Al moeten we minstens driekwart… 

‘Was Couperus 10 jaar later geboren, had hij al die verpakking niet nodig gehad’

Regisseur Ivo van Hove koos de ‘boeken der kleine zielen’ cyclus als slot van het Couperusdrieluik bij Toneelgroep Amsterdam. Eerder regisseerde hij ‘Stille Kracht’ (2015) en ‘De dingen die voorbijgaan’ (2016). Dramaturg Koen Tachelet bewerkte Couperus’ Magnum Opus voor het theater. De boeken ‘De kleine zielen’, ‘Het late leven’, ‘Zielenschemering’ en ‘Het heilige weten’ vormen samen de cyclus ‘De boeken der… 

Sadettin Kırmızıyüz. Foto: Joost de Haast

Hollandse versie van The Wire verhuist van Rotterdam naar Den Haag

Het Nationale Toneel Theater maakt werk van de missie om de samenleving op de planken te brengen. The Nation, die waanzinnige marathon met Romana Vrede over een verdwijning in de Schilderswijk, en Mark Rietman, is dit najaar klaar. Wie dacht dat het daarna weer tijd werd voor een stukje gezapig retro-haagschecomediewerk heeft het verkeerd.  Er komt wel een klassieker aan in… 

Vijf weken lang Bambie in Utrecht? Zou zomaar de weg zijn naar een diverser cultuur

Nu we het toch over diversiteit hebben: binnen het dominant blanke theaterpubliek zit het ook vol met bubbels. Zo heb ik het de afgelopen twee weken maar eens op me laten inwerken hoe weinig overlap er zit tussen het publiek van de twee kunsttheaters in mijn stad, Utrecht. Althans: ik heb me even soort van ondergedompeld in de wereld van… 

De theaterwereld is verdeeld, maar niet divers. Een oproep aan auteurs.

Deze week werden alvast twee dingen duidelijk over de Nederlandse theaterwereld. Een: het thema diversiteit staat eindelijk echt op de kaart en twee: de toneelwereld, hoe klein ook, is hopeloos verdeeld. Tijdens Het Theaterfestival waren er twee debatten/ meetings/ symposia over het gebrek aan diversiteit in het theater. De een op maandag, de ander op donderdag. Beetje veel in één… 

Theaterseizoen opent met peptalk voor lamgeslagen kunstenaars.

Om maar meteen met het rotste nieuws te beginnen: volgens Ferry Mingelen gaat D66 de verkiezingsbelofte van 100 miljoen reparatie voor de kunstbegroting niet waarmaken. Dat maakte de parlementair journalist in ruste bekend tijdens zijn openingswoordje van Het Theaterfestival, donderdag 7 september in de Amsterdamse Stadsschouwburg. Hij had dinsdag nog met partijleider Pechtold gesproken. Die had gezegd dat de tien… 

Scenefoto Rishi. Foto: Joris Jan Bos

Het scherpste theater van 2017 komt uit Den Haag: Rishi van Firma Mes

Als theater iets kan, dan is het ons buiten de werkelijkheid zetten. Niet eens om je te laten wegdromen, maar om die werkelijkheid even stil te zetten en er op een andere manier naar te kijken. Noem het het Ti-Ta-Tovenaarmoment. Op het dramatische hoogtepunt de handeling stilzetten, om de angel uit de wesp, dan wel de lont uit het kruitvat… 

Brok in de keel dankzij Loes Luca. Scheveningen zingt weer in ‘Harde Handen’

Het Zuiderstrandtheater heeft het mooi voor elkaar. Toen het theater aan de kust gebouwd werd, was er veel verzet en gemopper van Scheveningers. ‘Die bunker’ werd het genoemd. Maar met de (reprise) hit ‘Harde Handen’, vrij naar Heijermans ‘Op hoop van Zegen’, raakt deze eigen productie een gevoelige snaar. Voor en door Scheveningen Op Scheveningen is veel veranderd. Het vissersdorp met… 

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands