Sinds de Amsterdamse Uitmarkt niet meer door het Uitburo, maar door een aparte stichting wordt gerund, is de boel een tikje commerciëler geworden. De folderbeurs-met-bandjes die in de afgelopen decennia is uitgegroeid tot de landelijke opening van het culturele seizoen moet ook wel. De overheid vindt kunst al een tijdje eng, usual suspects trekken zich als sponsor terug, en malaise slaat…
Ik had u beloofd een sessie met Benjamin Zander te gaan checken. Ik als niet-kenner, samen met iemand die klassieke muziek ronduit slaapverwekkend vindt. Kijken of Zander werkt, zoals hij belooft te werken: “Iedereen houdt van klassieke muziek, ze weten het alleen nog niet“. De man is in Nederland en dat gebeurt niet zo vaak. Nog niet zo heel lang…
Het is het meest ambitieuze zomerfestival van Nederland: Festival Boulevard in Den Bosch wil niet alleen het mooiste schouwburgtoneel van de lage landen laten zien, maar ook de vetste spektakels, en jongste nieuwe makers en de vrolijkste buschauffeurs. En dat allemaal in 10 dagen, in eens tad waar de lokale krant zijn best doet om cultuur zo eng mogelijk te maken. We vatten de boel even voor u samen in 8 verleidelijke woorden.
In Rome weten ze al een eeuw of 20 wat lekker eten is. De doorbloeding is alles. Seneca, een Romein van het betere soort, schreef stukken waarin het bloedvergieten tot kunst werd verheven. Het publiek smulde ervan, zoals het in Shakespeares tijd, 1500 jaar later, smulde van Seneca’s recepten, en zoals we nu smullen van Game of Thrones op tv. Het kan niet bloederig, niet wreed genoeg zijn. Dat vinden we lekker.
Ieder Holland Festival is er minstens 1 voorstelling waarvan heel veel mensen zich afvragen waarom die geprogrammeerd is. Dit jaar valt die eer te beurt aan ‘Bestiaire d’Amour’ van en met Isabella Rosselini. We zoeken even naar antwoorden.
Lekker ‘ouderwets’ Holland Festival: een bijzondere opstelling die het publiek confronteert met de implicaties van heur eigen positie en kijkgedrag. En dat mag ook wel bij Fassbinder’s ‘Die bitteren Tränen der Petra von Kant’. Melodrama was de Duitse theater- en filmgeweldenaar niet vreemd. De bittere tranen zijn van een modekoningin en haar entourage, klinisch is de setting, flinterdun het verhaal, en toch ongemeen spannend hoe dit damestoneel zich ontwikkelt.
Taal is muziek. Soms vergeten we dat. Dan denken we dat taal een manier is om objectieve betekenissen over te brengen. Beetje dom. Taal is voedsel voor alle zintuigen. Daar hoeft geen getokkel onder. Dat is pure opera zonder opsmuk. De Engelstalige voorstelling ’tis Pity she’s a whore’ die ik gisteren in het Holland Festival zag, bewijst dat. Zelfs als je geen moer verstaat van de zeventiende-eeuwse zinnen is het een genot om naar te luisteren.
Eén van de vuistregels van de hedendaagse theaterkunst luidt als volgt: Er bestaat geen middenweg bij een voorstelling met een krankzinnig lange titel. Zo’n productie is fantastisch, óf sterft aan de eigen pretenties. Bij Judson church is ringing in Harlem (made to measure) / twenty looks of paris is burning at the judson church (m2m) is dat laatste het geval.
Dit jaar gaat de reis naar India en Nepal. Want dat leek hem wel mooi. De bezoeker van de Nederlandse première van Jelineks Die Schutzbefohlene had zin in de zomer. Volgend jaar zouden ze een vriendin opzoeken in Vietnam. Weinig gedoe om een visum te krijgen. Als blanke Europeaan is de hele wereld van jou. Je kunt overal terecht. De man besefte niet hoe bevoordeeld hij was.
De vallei van verbijstering. Veel mooier komen titels niet, dan die van ‘The Valley of Astonishment’. Het voorlopig laatste toneelstuk van de theaterlegende Peter Brook komt naar Amsterdam. Het Holland Festival gaf mij en twee journalisten van respectievelijk Parool en NRC, de gelegenheid om met de bij leven al legendarische regisseur te praten. Best bijzonder, want de man die een hele generatie theatermakers en toeschouwers betoverde met voorstellingen als de negen uur durende Mahabharata in Avignon, geldt als een godheid onder theaterkenners en -liefhebbers.
De winnaars van de Dans Publieksprijs 2013 zijn bekend. Vrijdag 14 februari worden de prijzen, verdeeld over 7 categorieën, uitgereikt in het Haagse Theater aan het Spui. Naast winnaars Pascal Schut (Introdans) en Davide Cocchiara (The Red Piece) zijn dat choreografen Conny Jansen Danst voor de voorstelling ‘How Long is Now’ en Isabelle Beernaert voor de voorstelling ‘Red, Yellow & Blue’.
“Luister niet naar de experts, ze hebben het eigenlijk altijd mis.” De kern van ‘Eyes wide open’, het nieuwste boek van Noreena Hertz, is helder. Dat ze zelf deskundige is, en dat haar visie daarom ook gewantrouwd moet worden, is logisch. Dat het gesprek wat ze over dit onderwerp voerde met oud-politica Femke Halsema almaar bizarder werd, was niet zo logisch. Ronduit schokkend was de val die de schrik van alle bankiers ter wereld aan het eind maakte.
Erwin Olaf heeft iets met behang. De kunstfotograaf, bekend van zijn verstilde en onheilszwangere composities, vindt wat er op een muur zit minstens zo belangrijk als wat er zich voor die muur afspeelt. Het Nieuwe Instituut heeft dat idee nu mooi weten te combineren in een tentoonstelling die zowel de decors van Erwin Olaf’s beroemdste werken laat zien, als een paar behangontwerpen uit de kokers van grote kunstenaars.
De lichamen van Fokine, Van Manen en EGPC in het nieuwe programma ‘Corps’ van Het Nationale Ballet verschillen enorm, al dansen ze allen een vorm van ballet. Het zijn de verschillen qua inzet (decoratief of expressief, gestileerde controle of individuele overgave, vol van symboliek of daarvan ontdaan) en de sleutelrol voor het ensemble, die het programma buitengewoon interessant maken. Naast het feit dat EGPC op weg lijkt naar een artistieke doorbraak.
Meer stoelen zorgen niet voor meer bezoekers. De enige manier om meer toeschouwers naar podia en musea te krijgen is: zakken met de prijs. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Een man en een vrouw dansen gepassioneerd in de hal van Paradiso. Zo’n experimentele dansperformance is ongewoon voor het Amsterdamse poppaleis. Toch is het festival I Like To Watch Too hier goed op zijn plaats. Veel mensen voelen een drempel tegenover dit soort optredens, maar hier heerst precies de goede ‘in- en uitloopsfeer’ om avant-gardekunst tot iets te maken waar je gewoon naar kunt kijken en dat altijd wel iets in je losmaakt.
Is avant garde dans niet te hoogdrempelig? Is het nog wel levensvatbaar in deze barre culturele tijd? I Like To Watch Too wil dit misverstand uit de weg ruimen. Het festival brengt experimentele dans dichter bij het publiek dan ooit.
Mannnen en vrouwen samen op de dansvloer, het is in grote delen van de moslimwereld nog steeds verboden. Twee jaar geleden stond de dansvoorstelling ‘Nya’ op het Holland Festival, een stuk geschreven op de huid van negen Algerijnse dansers, merendeels B-Boyz van de straat, maar ook de zoon van een balletlerares uit Algiers deed mee. Dit jaar keerden de Franse choreograaf Abou Lagraa, zijn vrouw Nawal Ait Benalla en een groot deel van de Algerijnse cast terug in het Holland Festival met een stuk waarin ook vrouwen dansen.
Het is een lastig genre, dat drone, of ambient. Of, hoe noem je de avantgardistische cello-experimenten van de IJslandse Hildur Guðnadóttir (1982). Zeer traag, zeer repetitief, zeer minimalistisch. Abstracte geluidskunst die zwaar leunt op loops, resonaties en zoemende, überstroperige tonen die aanzwellen tot een grote, gelaagde geluidscollage.
Simon Stone (28) schreef een nieuw stuk op basis van Henrik Ibsens toneelklassieker De Wilde Eend uit 1884. De in Zwitserland geboren Australiër voorzag het Noorse stuk van een geheel eigentijdse taal en aankleding. De acteurs zitten
In ‘Cineastas’ toont de Argentijnse regisseur Mariano Pensotti (1972) een gelaagd verhaal over vier cineasten uit Buenos Aires, die ieder worstelen met hun nieuwe films. Het is deels een portret van de stad, door de ogen van vier Argentijnse filmmakers, zegt
Een man en een jongetje samen op het toneel zetten – het bovenlijf ontbloot; in de huidige tijd betekent dat om moeilijkheden vragen. Onze door pedofilie-schandalen verzadigde blik laat nog maar weinig heel van de intimiteit tussen wat ook vader en zoon, broers of vrienden zouden kunnen zijn. Maar ‘Victor’ van choreograaf Jan Martens en regisseur Peter Seynaeve is geen brave, politiek correcte herstel-operatie. In hun zoektocht naar een liefdevolle blik op de relatie tussen man en kind, zoeken zij ook consequent de grenzen van het toelaatbare op.
Wanneer zowel nu.nl, het BBC-nieuws en vrijwel elke Duitse krant gelijktijdig aandacht aan een opera besteden moet er wel iets aan de hand zijn. En dat is ook zo: nazi’s! Wagner! Woedende toeschouwers! Meer dan dat: artsen moesten erbij geroepen!
Holland Festival
Nederlands 
English (UK) 
Français