Geheel onverwacht overleed donderdag 28 september de bas-bariton Pieter Vis (1949-2017), 68 jaar oud. Een hersenbloeding werd hem fataal. Die ochtend nog had hij op Facebook een bericht gedeeld van het radioprogramma De Ochtend van Vier. – Onder zijn pseudoniem Pyoter Riba, de Russische vertaling van zijn naam.
Sinds hij dit sociale medium ontdekte, toonde hij zich een enthousiast gebruiker die onvermoeibaar likes en complimenten uitdeelde aan wie ook maar iets te melden had over muziek. In hem verliest het Nederlandse muziekleven een bijzonder bevlogen musicus. Zijn tijdlijn stroomde onmiddellijk vol met geschokte reacties over zijn plotselinge dood.
Hartelijk en collegiaal
Pieter Vis was een van de warmste, hartelijkste en collegiale musici die ik ooit heb leren kennen. Ons eerste contact ontstond in 1997, toen ik voor de VARA de programmareeks Het tweede gezicht maakte, gewijd aan vrouwelijke componisten.
Het was destijds nog veel moeilijker opnames te vinden van componerende dames dan tegenwoordig. Zoekend naar muziek van onder het tapijt geschoffelde componisten als Catharina van Rennes, Hendrika van Tussenbroek en Bertha Tideman-Weyers stuitte ik keer op keer op zijn naam. – Als jongenssopraan, als bas of bariton, maar ook als dirigent. Per telefoon beantwoordde hij met graagte al mijn vragen en voorzag hij me van waardevolle tips.
Van jongenssopraan naar bas-bariton
Daarna verloor ik Pieter een beetje uit het oog, omdat hij zich in een ander muzikaal circuit bewoog. Hij maakte vooral naam in de wereld van de kerkmuziek en begon zijn carrière als jongenssopraan. Als solist trad hij geregeld op met het Rotterdams Jongenskoor, maar hij soleerde ook bij de vermaarde Wiener Sängerknaben.
Daarna studeerde hij zang bij onder anderen de alt Annie Hermes. Daarnaast volgde hij liedinterpretatie- en operacursussen bij grootheden als de sopraan Marie-Cécile Moerdijk en de bas-bariton Dietrich Fischer-Dieskau. Hij won verschillende binnen- en buitenlandse prijzen en trad op in de Festivals van Vlaanderen, Salzburg en Berliner Festwochen.
Fabelachtig geheugen
Een paar jaar jaren geleden kruiste Pieter opnieuw mijn pad, via het zojuist door hem – en mij – ontdekte Facebook. Ik had nog geen bericht geplaatst of hij had het al geliked, en dat gold al zijn volgers. Enthousiast deelde hij onze berichten, postte filmpjes en foto’s van eigen optredens uit heden en verleden en leverde commentaar.
Hij beschikte over een fabelachtig geheugen en grote kennis van het Nederlandse muziekleven, die hij belangeloos deelde. Waar hij de tijd vandaan haalde om zoveel mensen actief te volgen, is mij een raadsel. Ondertussen bleef hij namelijk optreden, concerten organiseren en jongeren begeleiden op hun weg naar een professionele carrière.
Definitief afscheid
Diverse malen nam hij ‘definitief’ afscheid van zijn zangcarrière. Maar hij kon het zingen niet laten, en beklom keer op keer opnieuw het podium. Zo hoorde ik hem na zijn zoveelste afscheid toch in een recital met Nederlandse operamuziek in Museum Kröller-Muller. Zijn warme stem en ingeleefde interpretatie vormden voor mij het hoogtepunt van het concert.
Op de aan hem gewijde website lezen we dat op 16 december 2018 ‘definitief het doek zal vallen voor de Nederlandse concertzanger en musicoloog Pieter Vis’. Dit allerlaatste van alle laatste optredens gaat hij niet meer halen, voortaan zingt Pieter in de hemel.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
