Bij farao’s denkt men al snel aan Egypte, het land van de piramides en de Nijl. Echter, ten zuiden van Egypte — in het Nijlgebied van het huidige Soedan— regeerden ook koningen en farao’s. Dit gebied heette Nubië. Een lange tijd werd deze cultuur en samenleving neergezet als een kolonie van Egypte. Onterecht. De nieuwe tentoonstelling Nubië- Land van de Zwarte Farao’s in het Drents Museum belicht Nubië als een Afrikaanse grootmacht met een rijke cultuur. De expositie toont meer dan 300 objecten uit de collectie van het Boston Museum of Fine Arts. Dit is de vierde tentoonstelling in de reeks Internationale Archeologie in het Drents Museum.
Egypte vs. Nubië
Gedurende de oudheid streden Egypte en Nubië om de macht in het Nijlgebied. De ene keer was Egypte succesvol en de andere keer lag de macht bij de koning(en) en farao’s van Nubië. Deze strijd wordt door Harry Tupan, directeur van het Drents Museum, ook wel vergeleken met de strijd tussen het Nederlands elftal en de Duitse ‘Mannschaft’: de eeuwig durende rivaliteit om bovenop te komen. Egypte lijkt de strijd uiteindelijk te hebben gewonnen. Het Nubische erfgoed werd als ondergeschikt gezien, aangezien het verhaal elke keer vanuit een Egyptische perspectief werd benaderd. Ook door George Reisner, grondlegger van de moderne egyptologie. Hij was verantwoordelijk voor de opgravingen van de artefacten die nu te zien zijn. Met deze expositie hoopt het Drents Museum focus te leggen op de invloed en de erfenis van Nubië. Belichten dat het een onafhankelijke en succesvolle regio was met een belangrijke handelspositie.
Nubisch piramidelandschap
De tentoonstelling is zo opgesteld, om de bezoeker het idee te geven dat hij/zij rondloopt in een Nubisch landschap. De binnenkant van een grafkamer waarin je objecten vindt die het mysterie van de oude cultuur blootleggen. Dat gevoel kreeg ik ook toen ik een blik wierp op de collectie. De grauwe compositie bestaande uit imposante en antieke beelden zijn een mooi contrast met de subtiel belichtte gouden sieraden en diverse kleurrijke artefacten.
Wat ik ook goed gedaan vond, was de plaatsing van een houten ligbed op een veld van zwarte (kunst) botten en schedels. Dit om aan te geven dat de elite werd begraven op zo een dergelijk grafbed, in tegenstelling tot de gewone man. Verder tonen levensgrote opgeblazen zwart-wit foto’s de bezoeker beelden van een verloren Nubië; een blik in het verleden.
Het verre verleden dichterbij brengen
Tegenwoordig reizen mensen wat af, maar niet iedereen heeft die mogelijkheid. Om wat voor reden dan ook. Wat ook een gedachte is achter de Nubië tentoonstelling, is om het verre verleden—zowel letterlijk als figuurlijk— naar de bezoeker van het Drents Museum te brengen. Visueel is het wederom een plaatje. Echter, wat net zo belangrijk is, volgens Bastiaan Steffens, conservator van het Drents Museum, is het gevoel. Dat je het ‘verhaal’ van de expositie ook voelt in jouw hart. Dat doet een goede tentoonstelling; ze roept emoties op.
Daarnaast is er buiten het Drents Museum ook aandacht voor de tentoonstelling. De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso in Assen brengt op zijn eigen manier eerbetoon aan de tijd van de zwarte farao’s. Dit door middel van een combinatie van beeld, geluid, en de charme en stem van de ‘Drentse Cleopatra’ Ellen ten Damme. Dit concert vindt plaats op 20 januari 2019 in de Nieuwe Kolk te Assen. Voor meer informatie: Jaarconcert KMK ‘Johan Willem Friso’ met Ellen ten Damme.