Het begon allemaal met een tweet. Leoni Jansen, zangeres, stapte na een optreden in Winsum in de auto, en keek nog even om zich heen. Ze zag dat de sterrenlucht, ver van de grote lichten in de Randstad, mooi was. ‘Net aan de terugreis begonnen uit Winsum, mist laag bij de grond, heldere hemel. Op rechts denk ik Castor en Pollux te zien…’, schreef ze op twitter.
Net aan de terugreis begonnen uit Winsum, mist laag bij de grond, heldere hemel. Op rechts denk ik Castor en Pollux te zien…
— leoni jansen (@leonijansen) 25 maart 2017
Een kleine honderdvijftig kilometer verderop checkte sterrenkundejournalist Govert Schilling vanuit zijn Amersfoortse werkkamer nog eens zijn twitter. De tweet van Leoni Jansen viel hem direct op. ‘Zeg nou zelf: hoe vaak zie je een tweet over de sterren langskomen van iemand waaruit blijkt dat die weet waar die het over heeft?’, zegt hij er nu over. Dus, zo vertelt hij, twitterde hij een reply op de tweet van Jansen: ‘Helemaal goed ;-)’. Dat met het antwoord (‘Yeah!’) van Leoni iets moois zou beginnen, wisten ze zelf nog niet.
- Theatercollege
Krap twee jaar later staan Govert Schilling en Leoni Jansen negenendertig keer samen op het podium in het programma ‘Starry Starry Night’: Leoni zingt liedjes waarin de sterren en planeten een rol spelen, terwijl Govert een en ander van deskundig commentaar voorziet. In anderhalf uur reizen we van Shocking Blue naar Hijo de la Luna en terug.
Vrijdag 11 januari 2019 ging het programma in première in de kleine zaal van het Amersfoortse theater De Flint. De maandag daarop spreek ik Govert Schilling thuis. Het gaat over de rage van de theatercolleges, TED-talks en bekentenisvoorstellingen die momenteel door de Nederlandse theaters raast, maar het gaat ook over de troost die we kunnen halen uit onze eigen nietigheid.
Want nietig zijn we, zo maakt Schilling tussen Leoni’s liedjes door duidelijk. Onze planeet is niet meer dan een stofje in het uitspansel, de hele menselijke geschiedenis nog niet eens een zucht op de eeuwigheid. ‘Het is makkelijk om alles relatief te zien, en te zeggen dat het allemaal niets uitmaakt wat we doen, omdat het geen enkel effect op de eeuwigheid heeft. Maar zo wil ik niet leven. wat we doen en laten heeft nu een direct effect op de mensen om ons heen. In dat kleine aspect zit voor mij de zin van alles.’
Troost
Maar er is meer. Want ook al lijkt de voorstelling niet veel meer dan een losse aaneenschakeling van liedjes en lesjes, naarmate de avond vordert wint hij aan diepgang. Dit zonder hinderlijk op de voorgrond te treden. Leoni Jansen vertelt bijna tussen neus en lippen door dat zij haar liefde voor de sterrenhemel dankt aan haar man, die vier jaar geleden is overleden. Dat stelt haar tweet in een iets ander daglicht. En helemaal aan het eind brengt Govert Schilling, tussen alle nietigheid en betekenisloosheid van het universum, de echte troost: de koolstofatomen waaruit we bestaan zijn miljarden jaren oud. Zo beschouwd kunnen we helemaal niet dood: we zijn sterrenstof. Het liedje van Crosby, Stills, Nash & Young moest dus in het programma. Of eigenlijk natuurlijk van Joni Mitchell: We are stardust, billion year old carbon…