Cultuur brengt mensen tot elkaar en dat begint vaak in de eigen gemeente. Helaas is er in steeds meer gemeenten steeds minder geld beschikbaar voor culturele basisvoorzieningen, zoals de bibliotheek, amateurverenigingen en culturele centra. Dat heeft gevolgen voor het welbevinden en samenleven van inwoners. Het maakt ook dat een gemeente minder aantrekkelijk wordt als vestigingsplaats. De hartenkreet van de Raad voor Cultuur aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen is dan ook: “Breng of houd de culturele basis op orde voor iedereen, in elke gemeente, overal in Nederland.”
De hartenkreet is een document met als titel: ” De Culturele Basis op Orde. Kunst, Erfgoed en media voor iedereen, in elke gemeente, overal in Nederland.” De oproep is gebaseerd op de adviezen van de raad van de afgelopen jaren en gericht aan gemeenten en provincies. Om het belang hiervan te onderstrepen werd de oproep aangeboden aan Hein Kuiken, wethouder cultuur in Leeuwarden en portefeuillehouder cultuur bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De overhandiging door Kristel Baele en Stef Avezaat, voorzitter en lid van de Raad voor Cultuur, vond plaats bij Stichting Opus ’78, het oefengebouw van de Pasveerkorpsen Leeuwarden.
Het kabinet is van plan om jaarlijks 170 miljoen euro structureel extra vrij te maken voor cultuur, erfgoed en media. De raad is van mening dat deze extra investeringen meer vruchten zullen afwerpen als ook gemeenten en provincies zich blijven inzetten voor de versterking van lokale culturele basisvoorzieningen. In veel kleinere gemeenten zijn culturele basisvoorzieningen verdwenen. Of er zijn gaten gevallen: in een aantal gemeenten is bijvoorbeeld de bibliotheek wel op orde, maar ontbreekt het weer aan muziekverenigingen, of juist aan een lokaal media-aanbod. Hierdoor komt het minimale basisniveau aan voorzieningen in het geding en daarmee de verbindende waarde van cultuur voor de samenleving.
De raad benoemt een aantal terreinen, waarop elke gemeente, alleen of in samenwerking met buurgemeenten, kan investeren. Het gaat daarbij om amateurkunst, cultuureducatie, bibliotheken, lokale media en erfgoed. Ook wijst de raad op het belang om fysiek ruimte te bieden aan lokale makers en aandacht te houden voor archeologie. “Het is natuurlijk aan gemeenten zelf om hier keuzes in te maken.”, aldus de raad.
De raad wijst ten slotte op het gevaar van een verdere afname van culturele basisvoorzieningen door, al dan niet noodgedwongen, verdere gemeentelijke bezuinigingen op cultuur en media. Meedoen aan cultuur begint vaak dichtbij huis, maar dan moet er wel een basisaanbod zijn in de eigen gemeente.