Utrechtse kunsteducatie verwikkeld in vechtscheiding (Deel 2)

De Utrechtse Muziekschool, ook bekend als DUMS, heeft besloten geen subsidie aan te vragen bij de gemeente. In een brief die de school begin april aan overlegpartners in het Utrechtse amateurkunstenveld stuurde stelt de directie: “Onze docenten hebben bij de oprichting aangegeven niet gesubsidieerd te willen worden om daarmee een onafhankelijkheid van de Gemeente te borgen. Echter gaf Culturele Zaken destijds aan dat DUMS dan niet op Domplein 4/5 terecht zou kunnen, waardoor er werd besloten om via stichting UMS toch een aanvraag voor projecten buiten de normale exploitatie van DUMS in te dienen. Nu we een huurcontract tot 2032 hebben is voor DUMS de noodzaak om subsidie aan te vragen komen te vervallen.”

Deze mededeling roept vragen op. De Utrechtse Muziekschool, die een voortzetting is van de Gemeentelijke Muziekschool die eind jaren negentig opging in het inmiddels weer opgeheven Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK), is één van de gebruikers van het prestigieuze pand Domplein 4 en 5, een toplocatie in het centrum van de Domstad. De huur van dat pand bedraagt momenteel € 30.833,57 per maand, exclusief energie- en servicekosten. 

Brief op poten

In de brief lijkt het of de Muziekschool, die nu als coöperatie huurpenningen int van zelfstandige muziekdocenten die in het gebouw lesgeven, die subsidie eigenlijk niet nodig heeft, maar slechts inzet, via een stichting, voor extraatjes. Die leveren kennelijk nu zo veel op dat de huur ook zonder subsidie betaald kan worden. 

Maar nu blijkt er iets heel anders aan de hand. Op 16 april stuurde de verhuurder, a.k.a. het College van B&W van de stad Utrecht, een brief naar de gemeenteraad, waarin onder meer het volgende te lezen is: “Het is ons duidelijk geworden dat de situatie bij vereniging DOMUS nijpender is dan verwacht. DOMUS kan op dit moment niet voldoen aan haar betalingsverplichtingen en is er onvoldoende vertrouwen dat DOMUS deze verplichtingen zal nakomen. Tevens is het De Utrechtse Muziekschool (DUMS) niet gelukt om de volledige verantwoording van de subsidie voor de periode 2019-2021 aan te leveren. Er is daarom besloten over te gaan tot een nul vaststelling van deze subsidie.”

Half miljoen schuld

In gewone mensentaal staat hier dus dat de Muziekschool die zegt geen subsidie nodig te hebben, ook helemaal geen recht heeft op subsidie. Sterker nog: ze hebben er zo’n janboel van gemaakt dat ze het geld dat ze de afgelopen jaren als voorschot hebben ontvangen, per ommegaande moeten terugbetalen. Bovendien is er een huurachterstand van inmiddels bijna een half miljoen euro, en zijn energierekening en servicekosten ook al bijna anderhalf jaar niet voldaan.

De vechtscheiding in het Utrechtse amateurkunstenveld is daarmee een nieuwe fase ingegaan. Eerder werd al duidelijk dat een groot probleem ligt in het gezamenlijke beheer van het pand. De Muziekschool is immers niet de enige huurder van het gebouw. Het monument is in gebruik bij de Muziekschool, de Theaterschool, Danscentrum Utrecht en Stichting DomUnder, die de archeologische vindplaats onder het Domplein beheert. Inmiddels hebben echter alle partners de samenwerking met de Muziekschool binnen de beheersvereniging DOMUS opgezegd. Reden is vooral de onbuigzame houding van de Muziekschool, die het exclusieve gebruik van bepaalde ruimtes eist. We berichtten eerder hierover: Utrechtse Kunsteducatie verwikkeld in vechtscheiding.

Geen inzage

Uit de brief die het College nu naar de gemeenteraad heeft gestuurd, wordt niet alleen duidelijk hoe diep het conflict is, maar blijkt ook een groot wantrouwen. Zowel DOMUS als DUMS, inmiddels één qua directie en leden, weigeren namelijk hun jaarstukken te overleggen. Dat is vreemd, want je zou toch als Muziekschool en beheervereniging niets te verbergen moeten hebben. We citeren de brief van het College: “De coöperatie DUMS ontvangt via stichting UMS subsidie vanuit de regeling amateurkunsteducatie 2019-2021 en voor 2022-2024. Aangezien de stichting UMS de subsidie rechtstreeks beschikbaar stelt aan de coöperatie DUMS moet DUMS de jaarrekeningen van 2019, 2020 en 2021 volgens het accountantsprotocol verantwoorden en aansluiten bij die van UMS. Zij moet inzicht geven in de financiële stromen en afspraken die hierover zijn tussen de stichting UMS en de coöperatie DUMS.”

Dit werpt ander licht op het heldhaftige besluit van de Muziekschool om af te zien van subsidie: in het nogal ingewikkelde systeem van coöperatie DUMS, stichting UMS en vereniging DOMUS verdwijnt het zicht op waar het geld van de Utrechtse belastingbetaler aan besteed wordt. Dat zou kunnen wijzen op mogelijk onrechtmatig handelen, ofwel fraude. Dat is in ieder geval wat het College suggereert: “We beraden ons of we op basis van artikel 14 in de ASV een boekenonderzoek laten uitvoeren voor de lopende subsidieperiode 2022-2024 door een externe partij.” 

Dit alles maakt het besluit van de Utrechtse Muziekschool om geen subsidie aan te vragen alleen maar vreemder. Want helemaal raar is de stelling dat ze geen subsidie meer hoeven aan te vragen, omdat ze nu een huurcontract tot 2032 hebben, terwijl aan dat huurcontract die verplichting hing om subsidie te krijgen. Maar je kunt natuurlijk altijd iets weigeren waar je toch geen recht op hebt.

Alleen houdt die huur dan ook op. Toch?