Raad voor Cultuur: adviescommissie Governance van start

De Raad voor Cultuur is van start gegaan met een adviestraject over toezicht in de culturele en creatieve sector. Met zijn commissie Governance onderzoekt de raad hoe intern toezicht kan worden verbeterd, zodat organisaties duurzaam kunnen functioneren en hun positie kunnen versterken. Het advies wordt naar verwachting rond de zomer van 2025 gepresenteerd. 

Waarom dit advies?

Toezicht in de culturele en creatieve sector is op veel plekken goed geregeld. Met grote inzet en bijna altijd op vrijwillige basis dragen toezichthouders bij aan een bloeiend cultureel leven. Minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap geeft in zijn adviesaanvraag aan dat er ruimte is voor verbetering. De raad deelt deze constatering. Goed toezicht is essentieel, vooral in tijden van maatschappelijke en financiële uitdagingen.

Onderzoeksvragen

Wat heeft het toezicht nodig om sterker te kunnen opereren en verder te professionaliseren? Wat belemmert goed toezicht en waar liggen de kansen? De commissie Governance zal deze vragen langs verschillende assen onderzoeken. Thema’s die in het advies aan bod komen zijn onder meer: de (wettelijke) taken van een toezichthouder, de invloed van gedrag en cultuur, de huidige governancemodellen en het toezicht op het toezicht. De commissie betrekt in haar advies ook de Governance Code Cultuur: welke rol speelt die bij het versterken van toezicht?

Het onderzoek houdt nadrukkelijk rekening met de governance-uitdagen van zowel grote als kleine organisaties.

Adviescommissie

Voor dit advies werkt de raad samen met een commissie van externe experts. De commissieleden brengen veel kennis mee van de (semi)publieke sector en de culturele sector in het bijzonder. Gedurende het traject raadpleegt de commissie regelmatig het veld om inzichten op te halen.  

De commissie bestaat uit:

• Wilma Gillis-Burleson (voorzitter) is opgeleid als jurist en heeft ervaring in diverse toezichthoudende functies in de financiële sector, zorg, welzijn en cultuur (Rabobank, Maasstad Ziekenhuis, Stichting Bevordering van Volkskracht, Black Impact Foundation, Theater Zuidplein). Ook is ze directeur van Stichting B for You in Rotterdam.
   
• Nancy Jouwe (tevens raadslid) heeft zich op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied veelvuldig ingezet voor de thema’s vrouwenrechten, slavernijgeschiedenis, transculturele uitwisseling en erfgoed in postkoloniale context. Binnen de culturele sector is ze actief als curator, onderzoeker, adviseur en programmamaker. Zij was de Nederlandse voorzitter van de raad van toezicht van Mama Cash.
   
• Cees Langeveld is theaterdirecteur (Chassé Theater, DeLaMar) en voorzitter van de raad van toezicht van de Theateralliantie. Als econoom promoveerde hij op de ‘Economie van het theater’. Verder bekleedde hij de leerstoel Economics of the performing arts (EUR) en was hij lid van de Raad voor Cultuur.
   
• Jan Stolker is onafhankelijk bestuurs- en governance adviseur en oprichter van het Erasmus Governance Institute. Voor Erasmus School of Economics/EURAC is hij Director Leadership & Governance. Hij vervulde commissariaten en toezichtfuncties in West-Europa in de commerciële en de non-profitsector (cultuur, onderwijs, recreatie).
   
• Jacqueline Stolmeijer-Arends – jurist, zelfstandig adviseur governance en bedrijfsvoering, (co)auteur van diverse governance in cultuur artikelen en hoofdredacteur van het vaktijdschrift Goed Bestuur & Toezicht. Ze is initiator van Platform Governance in Cultuur dat inzet op het bevorderen van de dialoog, en doet promotieonderzoek naar governance-ethiek.
   
• Hedwig Verhoeven was betrokken bij de totstandkoming van de Governance Code Cultuur. Zij vervult toezichthoudende functies bij Codarts, Filmhuis Den Haag en Domus Spinoza Foundation. Zij was bestuurder bij het Fonds voor Cultuurparticipatie en is nu zakelijk directeur ad interim bij het Dordrechts Museum.