Boulevard-dagboek #1: Den Bosch heeft er een gezellig dorpje bij

Gisteren vertelde iemand uit Amsterdam me dat hij van Boulevard lang had gedacht dat het een provinciale variant op een Amsterdams roséfeestje was: veel gezelligheid, eten, drinken en matige kunst. Gelukkig was hij al na één bezoek overtuigd dat er de afgelopen veertig jaar in Den Bosch iets is gegroeid dat niet te vergelijken is met andere Nederlandse festivals. Er is een toegewijd publiek van kritische kunstliefhebbers, dat afkomt op toonaangevende kunst uit vooral de zuidelijke Nederlanden. En oké, er is ook goede rosé en het koffiebootje serveert havermelk latte.  

Eigenlijk is het nog beter, want Den Bosch heeft een naam hoog te houden als bourgondische stad, dus culinair gaat het allemaal net iets verder dan in de Randstad. De frites zijn van echte patatten gemaakt, de mayonaise is Belgisch, en de kraam serveert ook bloemkoolsnacks. 

Veertig

En nu is dat festival veertig geworden. Ooit, in 1984, werd het geboren als ‘Boulevard of Broken Dreams’ en vond het plaats op De Parade, destijds een parkeerplaats aan de voet van de Sint Jansbasiliek in de Brabantse provinciehoofdstad. Nu is dat een prachtig autovrij stadsplein met jonge platanen, die het zicht op die glorieuze kerk niet belemmeren. 

We zijn een paar directies verder en donderdag 1 augustus trapte de nieuwste directie af in de nieuwe versie van het Theater aan de Parade, dat groter, beter en ruimer is dan voorheen. Het heeft ook een betere geluidsinstallatie, waarover later meer. Dana Kibbelaar, sinds 3 jaar aan de leiding, nam bij deze gelegenheid afscheid van mededirecteur Tessa Smeulers, die heeft laten weten na 15 jaar, eerst als programmeur, en sinds 3 jaar als directielid, iets anders met haar leven te willen gaan doen. 

Steegjes

Veel tranen en dankbare woorden dus, en een groot applaus van en voor de tientallen medewerkers die het festival maken tot wat het is: een cultuurfeest dat randstedelingen onterecht links laten liggen.

De Parade, het plein waarop het festival na enkele jaren afwezigheid weer is teruggekeerd, is veranderd in een lekker chaotisch dorpje. De vormgevers, die in vorige edities vaak vasthielden aan een open ruimte, omlijst door terrassen en theatertjes, hebben het aangedurfd om die ruimte in te leveren ten gunste van meer hoekjes en steegjes. Zo hebben ze een cultuurvakantie naar Avignon weer wat overbodiger gemaakt. 

In die theatersteegjes is het aanbod wisselend, zoals het hoort. In de tentjes is het bijvoorbeeld altijd een beetje schipperen met het geluid. Ook nu ze verder uit elkaar staan. Als het dus niet van de buren komt, dan biedt de eigen installatie de nodige decibels. Veel jonge makers werken standaard met contactmicrofoons en stevige beats van meegebrachte usb-sticks, en soms is dat best veel voor de kleine tentjes waarin ze staan. 

Casques d'écoute

Daardoor kun je intimiteit gaan missen, zoals dat het geval was bij Circusje van Likeminds, waar de acteur van dienst ondanks een zendermicrofoon ook zelf nog luid galmend van leer trok. Dan komt het allemaal wel erg dichtbij, zullen we maar zeggen.

Een stuk origineler is dan de aanpak van Mount Lucy, een nieuw gezelschap dat het midden houdt tussen een grungeband en stand-up. Als je buiten de tent staat is het enige wat je hoort een drumstel, binnen is het een keihard grungeconcert ter ere van Nirvana’s Kurt Cobain. Het geheim: koptelefoons waarvan je zelf het volume kunt bepalen. 

Live uitgevoerde muziek is hoe dan ook altijd beter, en Mount Lucy weet te overtuigen. De koptelefoons zijn een gouden vondst om intimiteit te bewaren. Dat zouden meer mensen moeten doen, al weet ik niet of het bij Karrasekare van Igor x Moreno had geholpen. Deze voorstelling, de officiële opening van het festival, stelde het publiek danig op de proef met een geluidsprofiel dat de uitersten verkende van de surround-installatie van het nieuwe Theater aan de Parade. 

Miserie

De speakers hielden het, de ogen hadden minder plezier door veel te lang aangehouden stroboscoopflitsen, en de zenuwen kregen het zwaar te verduren door nogal gemaakt aandoend  langdurig gehuil van de veelal naakte performers. Er was ook nog onduidelijk gedoe met een grondzeil dat opgerold, opgehangen en besproeid moest worden. Het zou moeten gaan over de loutering die van het mediterrane carnaval zou moeten uitgaan, maar op de een of andere manier bleef die uit en werden we in de zaal met de miserie opgezadeld die de wereld buiten toch al is. 

Hier had live uitgevoerde muziek trouwens wel geholpen, dus dat is een volgende uitdaging in het subsidiestelsel: zorg dat theatermensen een liveband kunnen betalen, dan zijn er ook weer wat minder werkloze musici in het land.

Na afloop lonkte de koele zomeravond en een uitstekende rosé bij de wijnbar op het plein. De wereld was er nog.