Fringe notes (3): 5 Vragen aan Tim Honnef, Nederlander op de Fringe #edfringe
Tim Honnef is een van de weinige Nederlanders met een voorstelling op de Fringe. Hoe raakte hij hier verzeild?
Holland Festival
Het Holland Festival is het meest toonaangevende festival van Nederland, en toont het beste wat er internationaal en nationaal op de grotere podia wordt gemaakt.
Joseph Puglia schittert in muziek Luciano Berio
De Amerikaans-Nederlandse violist Joseph Puglia is een hartstochtelijk pleitbezorger van eigentijdse muziek. Vorig jaar gooide hij hoge ogen met zijn vertolking van het Vioolconcert van Anders Hillborg, samen met de jonge musici van het NJO Symfonieorkest. Hij is eerste violist van Asko|Schönberg, waarmee hij eerder dit jaar de wereldpremière presenteerde van het speciaal voor hem gecomponeerde vioolconcert Roads to Everywhere van Joey Roukens.
Op de rand van Europa trekt Holland Festival 86.000 bezoekers #HF16
Ruth Mackenzie heeft nieuw elan gebracht in het Holland Festival. Niet dat haar voorganger Pierre Audi het slecht deed, maar het Britse organisatietalent heeft wel gezorgd voor actualiteit en urgentie in het programma. Toen zij haar programmathema bedacht, zal ook zij niet hebben kunnen vermoeden dat het begrip ‘Edges of Europe’ zo’n lading zou krijgen. Immers, tegelijk met het laatste weekend van het festival besloot de Engelse bevolking tegen de zin van iedereen behalve de Welsh, de Europese Unie achter zich te laten. Nederland ligt opeens aan de uiterste rand van Europa, met alleen nog zicht op het verre Ierland.
Akram Khan’s ‘Until the Lions’ sleept je mee door grenzen heen #HF16
Al bij binnenkomst in het Ketelhuis van de Amsterdamse Westergasfabriek neemt een donker dreunende toon je op in de mistige, ietwat onheilspellende sfeer van ‘Until the Lions’ van Akram Khan Company. Een enorme schijf uit een boomstam, met grillige jaarringen en barsten, zal het toneel worden van een mythische strijd. Inzet is het menselijk lichaam: zwak, sterk, mannelijk, vrouwelijk. Grenzen zullen sneuvelen.
Ronkende, beukende bigband overdondert met conspiracies #hf16
Een bigband, een tikkende klok, samenzweringstheorieën en twaalftonigheid. Mix dat in een theatrale setting en het kan gierend uit de bocht vliegen. Toch weet componist Darcy James Argue er een stuwend en enerverend geheel van te maken, met hulp van regisseur Isaac Butler en filmmaker Peter Nigrihi.
Wunderbaum stuurt je met een glimlach de nacht in #HF16
Het Holland Festival zet dit jaar het Rotterdamse theatercollectief Wunderbaum in de spotlights met de herneming van ‘De komst van Xia’, premières van ‘Privacy’ en ‘The Future of Sex’ en de film ‘Stop acting now’. Wunderbaum sluit met deze film hun vierjarige project ‘The New Forest’ af, een ‘Platform voor maatschappelijke verandering’, aldus Wunderbaum, ‘The New Forest verbeeldt de transitie en werpt een…
Neil Bartlett’s Stella: zo perfect dat het een beetje irriteert #HF16
De kleinste details spreken. Voor de tweede keer tijdens deze editie van het Holland Festival komt de legendarische BBC-serie This Life langs. Richard Cant, die in de voorstelling Stella van Neil Bartlett een loepzuivere hoofdrol speelt, was eerder te zien in This Life, de serie die in 1996 de standaard zette voor de moderne docusoap. Nu dus live, van dichtbij, in de Rode Zaal van De Brakke Grond, de man die ook in Midsomer Murders een stevige rol speelde.
Olga Neuwirth blijft steken in oude avant-garde #HF16
Het is goed dat het Holland Festival zijn nek durft uit te steken, door dit jaar de hier onbekende Olga Neuwirth (1968) tot focus componist te maken. Bij nader inzien had ik overigens liever haar spraakmakende opera Bählamms Fest eens in een geënsceneerde versie gehoord, dan Le Encantadas. Dit vorig jaar gecomponeerde stuk wist de hooggespannen verwachtingen niet helemaal in te…
Pascal Gallois: formidabel voorvechter van de fagot #HF16
Fagottist Pascal Gallois krijgt de lachers op zijn hand als hij vergeefs probeert de zojuist ontvangen bloemen in de buis van zijn instrument te steken. Ook in het inmiddels klassieke Dialogue de l’ombre double van Pierre Boulez weet hij zondag 19 juni de zaal aan het grinniken te krijgen, als hij met veel misbaar een soort olifantesk getrompetter produceert. Zijn optreden vormt onderdeel van de vorig jaar gestarte actie ‘Red de fagot’, die zondag 25 juni wordt afgesloten met een concert in de Holland Festival Proms in het Concertgebouw. Hiervoor meldden zich honderden (amateur)fagottisten aan. Actie geslaagd, dus.
Grunberg komt niet uit zijn holletje in The Future of Sex #HF16
Woody Allen zorgde er in 1972 voor, dat zijn fans jaren later niet meer met droge ogen naar Star Wars konden kijken. De slotscène van zijn film ‘Everything You Always Wanted To Know About Sex, But Were Afraid To Ask’ toont ons het mannelijk brein als de brug van een Star Cruiser waar de bemanning hard aan het werk is om een date tot een goed einde te brengen. De spermatozoïden in het vooronder zijn een kibbelende bende startroopers, op weg naar een onzekere afdaling richting kloppende eicel.
The Dark Ages: prachtig onderzoekend theater van Milo Rau. #HF16
Bij ‘The Dark Ages’ denken we aan de ruwe rauwe donkere middeleeuwen, met kerk en koning en zonder hygiëne. De Zwitserse regisseur Milo Rau verwijst met zijn voorstelling, die nu in het Holland Festival te zien is, echter naar een veel recenter stuk Europese geschiedenis. In een recent interview met de Cultuurpers zegt hij hierover:
Hoewel gedateerd, maakt Pina Bausch’ Nelken nog steeds indruk op #HF16
Zo vanaf rij negen is het net alsof je zelf tot aan je knieën in de anjers staat. De hoofden van het publiek voor mij gaan geruisloos over in een woud van stelen bekroond met roze, waar doorheen dansers als langbenige kippen voorzichtig heen en weer stappen.
De vondst is geweldig: Nelken van Pina Bausch toont het paradijs als een plek waar je voorzichtig moet zijn, anders gaat het fout. De anjers dwingen de dansers tot omzichtigheid. Je gaat er als toeschouwer in mee, zonder dat meteen alle onderliggende gedachtegangen tot je doordringen.
Graven in de aarde blijft aan de oppervlakte in Gardens Speak #HF16
Daar lig ik dan. Naast Holland Festival-directeur Ruth Mackenzie, op een graf, als onderdeel van de installatie Gardens Speak op het podium van de grote zaal van Theater Bellevue in Amsterdam. Er is niets te zien, weinig te horen. Toneellampen suggereren na een paar minuten een opkomende zon. Ik kom samen met de tien andere bezoekers overeind. Best jammer, want ik lag daar eigenlijk wel lekker.
Het programmaboekje klonk veelbelovend:
Koor en orkest zijn de ware sterren in Pique Dame #HF16
Het grootste applaus na afloop van Tsjaikovski’s opera Pique Dame ging woensdag 15 juni naar het koor van de Nationale Opera en het Koninklijk Concertgebouworkest. En terecht: koorzangers en orkestmusici brachten de zeer gevarieerde partituur puntgaaf tot klinken, zonder ook maar één keer met elkaar uit de pas te raken. Dynamiek, ritmiek, frasering, inleving, alles stond als een huis. Een prestatie van formaat, die je maar zelden in de Stopera aantreft. De zangsolisten staken hierbij wat bleekjes af.
Olga Neuwirth: Weltkatzenmusik of akoestische monumentenzorg? #HF16
De Oostenrijkse politicus Jörg Haider bestempelde haar werk als Weltkatzenmusik. Toen zijn extreemrechtse Freiheitliche Partei Österreichs in 2000 toetrad tot de regering, leidde dit tot massaprotesten. Tijdens een zo’n bijeenkomst laakte Olga Neuwirth (Graz, 1968) onder de titel ‘Ich lass mich nicht wegjodeln’ diens anti-intellectuele en anti-culturele agenda. De rest is geschiedenis: Haider reed zich in 2008 te pletter, Neuwirth…
Alle 18 zwartgallig: Melancholia is concert voor zure oude mannen #HF16
We gaan er allemaal aan! Die zekerheid hebben we alvast binnen. En sinds het begin van de mensheid weet iedere nieuwe generatie steevast dat het hun nu gaat overkomen. Immers: hun opvolgers hebben nog nooit zo nergens voor gedeugd als de jeugd van tegenwoordig. Leuk uitgangspunt voor een concert, dacht de Duitse regisseur Sebastian Nübling[hints]Nuling was vorig jaar te gast in het Holland Festival met een bewerking van Hebbels toneelstuk Nibelungen, lees hier de recensie en een interview.[/hints], goed idee om te programmeren, dacht het Holland Festival. Ik vraag me serieus af, waarom.
Film tilt Die Schöpfung niet naar hoger plan op Holland Festival #HF16
Vol religieuze inspiratie schreef Joseph Haydn (1732-1809) het oratorium Die Schöpfung, zijn beroemde muzikale lofzang op het Bijbelse scheppingsverhaal. De Berlijnse kunstenaar Julian Rosefeldt (1965) reflecteert op Haydns meesterwerk met een esthetische film die toont hoe de mens de wereld naar zijn hand zet. Tijdens het Holland Festival is deze film vertoond bij een live uitvoering van de muziek door Collegium Vocale Gent en barokorkest B’Rock onder leiding van dirigent René Jacobs. Kreeg Die Schöpfung een extra lading door deze film, die grotendeels bestaat uit mensen in witte pakken die rondlopen door zanderige landschappen?
Wij zijn het woud. Christiane Jatahy bereikt maximale impact op #HF16
Er zijn landen in de wereld, waar de grenzen tussen de kunstdisciplines niet zo scherp getrokken zijn als hier. Het Holland Festival is onder de nieuwe leiding van Ruth MacKenzie bezig ons een inhaalslag te laten maken. Ze haalt hier evenementen heen waarbij de grenzen tussen beeldende kunst, performance, video, film- en podiumkunst niet meer te trekken zijn. Gebeurtenissen die op een voor ons best nieuwe manier betekenis genereren, zoals The Encounter, vorige week, en Gardens Speak, later deze week.
‘De Europeaan is een weeskind’ – Milo Rau over The Dark Ages #HF16
De Zwitserse theatermaker Milo Rau maakte een theatertrilogie over de teloorgang van het Europese ideaal. Het tweede deel The Dark Ages staat nu op het Holland Festival. Rau combineerde de pijnlijke, persoonlijke levensverhalen van zijn spelers met thema’s uit het werk van Tsjechov, Shakespeare en de Griekse tragedies. Met een Freudiaans sausje: ‘Talloze mensen die The Dark Ages hebben gezien vragen me: Milo, is er iets mis met je vader?’
Ça Ira: politiek theater met de allure van House of Cards #HF16
Ruim vier uur duurt Ça ira (1) Fin de Louis, een voorstelling van de Franse regisseur Joël Pommerat, te zien dit weekend tijdens het Holland Festival. Hij reconstrueerde de gebeurtenissen in Frankijk tussen 1789 en 1794, beter bekend als De Franse Revolutie. Wat begint als een soms moeilijk navolgbare, geanimeerde geschiedenisles loopt uit op een indrukwekkende ‘whodunnit‘, balancerend tussen re-enactment en live-televisie.
‘Theatre of the World’ (2): een eiland dat op grote afstand blijft. #hf16
Maarten Baanders zag een opera die een eiland bleef. Een allesweter was Athanasius Kircher (1602 – 1680). Geen enkel verschijnsel in het universum kon zich aan zijn onderzoeksdrift onttrekken. Een universeel geleerde was hij, maar ook een fantast. Vandaar dat hij niet meetelt in de wetenschap. Maar voor een groteske opera kun je je bijna geen aantrekkelijker hoofdpersoon voorstellen. Louis…
Theatre of The World (1): Vormgeving door Quay Brothers smaakt naar meer #hf16
Carré is door zijn geschiedenis en programmering een vreemde eend in de Holland Festival-bijt. Voor volgend jaar staan een boksmemorial, Toneelgroep Amsterdam en Ali B geprogrammeerd. Het zaagsel voor dressuurpaarden lijkt nooit heel ver weg. Het lijkt niet de meest voor de hand liggende plaats voor een postmoderne opera, of liever: een groteske in negen scenes. Maar nu staat hij er dan: Theatre of the World. Een gebeurtenis, zo groot, dat we er twee recensies en een interview aan wijden.
Helen Westerik gaat in op de vormgeving van deze opera.
Prikkelende intimiteitsporno in ‘Privacy’ roept relevante vragen op. #HF16
Wine Dierickx ( Wunderbaum) en Ward Weemhoff (De Warme Winkel) zijn een kunstenaarskoppel en dat zullen we weten. Innemend en met humor nemen ze ons mee in hun privéleven of dat wat wij denken dat hun privé leven is. Weten doen we het immers niet.
McBurney’s The Encounter wijst bezoeker #HF16 op een andere manier van leven
The Encounter, een groots opgezette solo-voorstelling van het Britse multi-talent Simon McBurney, beleefde donderdag zijn Nederlandse première op het Holland Festival. The Encounter combineert de dramatische kracht van een Hollywood blockbuster met de geslepen eenvoud van 20ste eeuws, uitgekleed, gemonteerd – noem het Brechtiaans – theater.
Secrets of Karbala: De Kruistochten in oosters licht en glazen marionetten #hf16
Hoe kun je een intens gecompliceerde geschiedenis herschrijven vanuit een ander perspectief? Door groteske glazen marionetten te gebruiken en geen acteurs. Deze revolutionaire vondst was op 8 juni te zien in het Holland Festival, en is daar 9 juni nog mee te maken. De Egyptische kunstenaar Wael Shawky neemt ons in die film mee naar vervlogen eeuwen en toont ons…
Nederlands 
English (UK) 
Français 