Je hebt van die voorstellingen die je opmerkelijk eenvoudig en onnadrukkelijk een compleet eigen wereld binnenslepen. Voorstellingen waarin alles herkenbaar is. Woorden, beweging, decor. Alles even vertrouwd en huiselijk. Maar dan wordt er een tikje tegen gegeven. Patronen vervloeien. De taal staat op losse schroeven. Alles rammelt en raakt op drift. En toch klopt het. Voor je ogen en oren speelt zich een wereld af zonder barsten en met een eigen logica. Op de een of andere manier verlaat je na afloop de zaal met een goed gevoel.
Zo’n voorstelling is ‘A gesture is nothing but a threat’. Sofia Dias en Vítor Roriz laten de taal bewegen en hun bewegingen spreken. Hetzelfde ritme, dezelfde vaart omvat hun woorden en hun gebaren. Ze bouwen er een geweldige spanning mee op.
In hun performance-achtige werk, zoals ‘Again from the beginning’, doorbreken Dias en Roriz vaker heersende codes en beelden, om er een nieuw verband uit op te bouwen. In ‘O mesmo mas ligeiramente diferente’ lieten ze met beweging zien wat voor wonderlijke wegen er onder taal schuilgaan.
In ‘A gesture is nothing but a threat’ doen Dias en Roriz iets wonderlijks met woorden. Ze rijgen ze aan elkaar. Ze maken associaties, niet op wat de woorden betekenen, maar op hun klank. ‘Open your eyes,’ nodigen ze het publiek uit. De woorden vloeien uit. ‘I hope you rise,’ komt eruit voort, en vervolgens: ‘You’re right’. Zo gaat het door. Telkens opnieuw brengen ze zo’n prachtige poëtische vloed op gang. Woorden zijn geen afgebakende brokjes met een vaste betekenis meer. Het is opmerkelijk zo creatief als deze twee Portugezen met de Engelse taal omgaan. Of kunnen ze dat juist omdat ze geen native speakers zijn? Zijn ze meer dan Engelsen in staat de schotjes die woorden en hun betekenissen van elkaar scheiden ertussenuit te halen? Volkomen natuurlijk nemen ze je mee in de ene taalverrassing na de andere. De klank bepaalt de kronkelweg. Uiteraard zijn woorden nooit helemaal van hun betekenissen los te maken. Daardoor zijn de woordenreeksen in deze voorstelling zo geestig. In hoog tempo tippen Dias en Roriz allerlei betekenissen aan, zonder erbij stil te staan. De betekenis vliegt zo weer weg. Dit geeft je een duizelingwekkend gevoel, alsof je met enorme vaart door het universum gezwiept wordt.
Met hun bewegingen doen ze hetzelfde, maar geleidelijker en subtieler. Het begin is doodnormaal.: een man en een vrouw aan een tafel. Vanuit die positie bouwen ze een reeks bewegingen op, telkens herhaald, telkens aangevuld met een volgende beweging. Opstaan, een kaart oprapen, water drinken: niets bijzonders, lijkt het. Maar geleidelijk slechten ze op een lichte manier de muurtjes van het normale. Meubels gaan op hun kant. Dramatische gebaren en mimiek breken naar buiten. En dit alles soepel en met een meeslepend ritme. Langzaam maakt de huiselijkheid plaats voor een prachtige absurditeit. Nog steeds heel eenvoudig en helder. Bevrijdend is het. Dat maakt dat je met zo’n goed gevoel de zaal verlaat.
Maarten Baanders
‘A gesture is nothing but a threat’, door Sofia Dias en Vítor Roriz. Gezien: Theater Kikker, 24 april. Daar nog te zien: 25 april, 20.00 uur
Nederlands 
English (UK) 
Français 
Reacties zijn gesloten.