Het is eenvoudiger dan ooit om zelf video’s te produceren en te verspreiden. Per minuut wordt er meer dan 300 uur aan filmpjes geüpload op YouTube. Valt deze gigantische hoeveelheid nog te overzien? Nee. Het videoplatform is te groot geworden om nog probleemloos voort te bestaan.
Door Nuno Blijboom
Er bestaat geen betere bron voor kattenfilmpjes, treitervloggers en gamende jongeren dan YouTube. Dagelijks kijken meer dan een miljard gebruikers gezamenlijk honderden miljoenen uren aan video’s – en daar komen de bezoekers zonder account nog bovenop. YouTube is dusdanig gangbaar en gebruiksvriendelijk dat zelfs de NPO er programma’s voor maakt. Dit klinkt allemaal leuk en aardig, maar aan deze groei en grootte zit ook een keerzijde.
Regelgeving op YouTube
Hoe zorg je er namelijk voor dat alle video’s zich houden aan de richtlijnen en gebruikersvoorwaarden? Sinds het begin heeft de website de zogenaamde ‘communityrichtlijnen’, een aantal basisregels om in hun eigen woorden “YouTube voor iedereen leuk en veilig te houden.” Deze regels komen neer op ‘gedraag je normaal’, ‘ga in je video’s niet over de schreef’ en ‘we zijn samen een gemeenschap, dus doe gezellig mee.’
Gezien de grootte en eenvoud waarmee YouTube-video’s te bekijken zijn, is met name de inhoudelijke regelgeving van groot belang. We willen immers niet dat kinderen zomaar in contact komen met ongepaste beelden – de Kijkwijzer bestaat ook niet voor niets. YouTube specificeert zeven verschillende regels waar je je als uploader aan moet houden. Geen naaktheid of seksuele inhoud en ook geen gewelddadige of expliciete video’s. Haatdragende of bedreigende inhoud is ook uit den boze, evenals aansporing tot gevaarlijk of schadelijk gedrag. Spam, misleiding en het schenden van auteursrecht mag uiteraard ook niet.
Weinig handhaving
Helaas bleek afgelopen jaar dat deze regels vrij eenvoudig te omzeilen zijn. Daniel Keem, online beter bekend als Keemstar, zorgde in januari voor flink wat opschudding. Hij beschuldigde ‘Tony’, een 62-jarige streamer[hints]Een streamer is iemand die live video’s maakt, vaak terwijl ze gamen[/hints], onterecht van pedofilie en spoorde zijn fans aan hem en masse lastig te vallen. Het gevolg: tienduizend reacties, waaronder een enorme berg doodsbedreigingen en de verspreiding van zijn persoonlijke informatie. Wat deed YouTube? Niks.
Calvin Vail maakte onder het pseudoniem Leafyishere meerdere video’s waarin hij een YouTuber met het syndroom van Down belachelijk maakte. Ook zijn fans begonnen de YouTuber in kwestie lastig te vallen en stuurden hem duizenden berichten met de afkorting ‘kys’: kill yourself.
Een laatste voorbeeld is YouTuber Joey Salads: hij zette verschillende sociale experimenten in scène, waarin hij onder meer de Black Lives Matter-beweging neerzette als een gewelddadige en irrationele groep. Ook liet hij een groep afro-Amerikaanse acteurs een auto beplakt met Trump-stickers kapot slaan. De reacties stonden vol racistische scheldpartijen en grappen, en er werd flink gestrooid met het woord ‘nigger’.
Heft in eigen hand
Bovengenoemde kanalen zijn nog steeds actief en slechts een kleine greep uit de vele kanalen die de regels van YouTube overtreden. De auteursrechten van veel film- en televisiestudio’s worden ook al jaren geschonden. YouTubers als Nick from Fulham zijn berucht wegens het uploaden van veel Britse tv-programma’s. Er is zelfs een website genaamd Full Movies on YouTube, maar nog steeds grijpt YouTube zelf niet in. Het leeuwendeel van de films en series staat nog altijd online, en zoals hierboven gesteld zijn veel haatdragende en pestende kanalen nog steeds actief. Dus besloten makers op YouTube zelf het heft in eigen hand te nemen.
2016 zag namelijk ook de exponentiële groei van kritische makers als Ethan Klein (H3H3Productions) en iDubbbzTV. Zij maakten kritische en boze video’s over onder meer Keemstar, Leafyishere en Joey Salads. Deze online vigilantes brachten de regelbrekers aan het licht en lieten zien dat YouTube zelf te weinig deed. Ook al zijn deze pestkoppen en haatzaaiers nog steeds actief, ze kunnen niet langer ongezien en zonder duizenden dislikes hun gang gaan.
Wat kan YouTube doen?
Hoe kan YouTube dit in het vervolg voorkomen? Dat wordt vrij lastig, vrees ik. Wanneer er per minuut meer dan 300 uur aan filmmateriaal geüpload wordt, is het onmogelijk om met mankracht alleen te controleren of de regels wel gevolgd worden. De meest voor de hand liggende oplossing lijkt dan geautomatiseerde handhaving. Voor het onrechtmatig gebruik van muziek wordt dit al toegepast. Detecteert een computerprogramma auteursrechtelijk beschermde muziek, dan wordt de betreffende video automatisch in z’n geheel gedempt.
Maar de opkomst en efficiëntie van de kritische kanalen heeft YouTube ook op een ander pad gezet. Sinds september 2016 willen ze meer macht geven aan de gebruikers, onder het nieuwe initiatief YouTube Heroes. Gebruikers konden voorheen al aangeven wanneer video’s de regels overtraden, maar wanneer je je aanmeldt als Hero kan je er ook punten voor krijgen. Hoe meer punten, des te meer macht en invloed je hebt. Met meer dan 100 punten kan je massaal video’s neerhalen. En met 400 punten kan je direct in contact komen met medewerkers van YouTube, een privilege dat zelfs de grootste YouTube-kanalen niet hebben.
Onterecht vertrouwen
Het probleem van dit initiatief is dat YouTube hierbij het vertrouwen in handen legt van dezelfde groep mensen die verstandelijk beperkten aansporen om zelfmoord te plegen. Dit zijn dezelfde trolls en reaguurders die juist de ‘gezellige YouTube-community’ in de weg staan. YouTube-vigilant Ethan Klein zette twee dagen na de onthulling van YouTube Heroes gelijk een kritische video online.
Volgens hem wordt het markeersysteem in de oude vorm al misbruikt. Wanneer een video vaak genoeg gemarkeerd wordt, haalt YouTube deze automatisch neer. Met enige regelmaat markeren gebruikers massaal video’s waar ze het simpelweg niet mee eens zijn. Pas wanneer de uploader aangeeft dat het niet klopt, kijkt iemand van YouTube ernaar om te kijken of het inderdaad de regels overtreedt. Helaas weten weinig uploaders dat ze dit aan kunnen geven bij YouTube en zo hun video’s weer online kunnen krijgen. Volgens Klein maakt het YouTube Heroes-systeem dit misbruik alleen maar eenvoudiger.
Geen keus
Geef deze privileges en rechten liever aan de content creators die deze overtredingen en misstanden aan het licht brengen. Makers als Philip DeFranco en Ethan Klein hebben al aangetoond dat zij best deze privileges en macht zouden kunnen hebben, zonder deze te misbruiken.
Toch lijkt YouTube geen andere keus te hebben. Kleins suggestie om dit door neutraal en betaald personeel te laten doen is helaas niet haalbaar. De website is te groot geworden om met betaalde mankracht te overzien. Ze moeten wel vertrouwen op de vrijwillige bijdragen van gebruikers over de hele wereld. Ze kunnen niets anders dan hopen dat de YouTube Heroes geen YouTube Villains worden. Want als dat gebeurt, als de volgers van Keemstar en Leafyishere ineens de dienst kunnen uitmaken, dan is het snel gedaan met YouTube.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
