Frank Sanders teaches young musical talents to let loose and empathise during the special Sondheim Musical Masterclass #tf2010

'He fears that the real thing may have come along a hundred times, but he missed it.'
'Exactly. And how old are you?'
'Twenty.'
‘Tja…’

Yoran de Bont, deelnemer aan de Sondheim Musical Masterclass, praat met musicalgoeroe Frank Sanders over de betekenis van het lied dat hij zojuist heeft gezongen: Someone is waiting uit de musical Company. Kan hij als jonge musicalacteur dit soort beladen teksten wel eigen maken? Met de juiste begeleiding zeker, blijkt na tien minuten sparren met Sanders. ‘Zoals je het nu zingt zijn het meisjes. Maak er maar geile vrouwen van.’ De Bont grinnikt en zet een indrukwekkende laatste performance neer. Vol verlangen, met een ondeugend lachje, zingt hij over de warmte van Susan en zachtheid van Jenny. Een opmerkelijk groot verschil met zijn eerste, lieve versie. ‘Je moet het dichtbij jezelf houden’, legt Sanders uit. ‘Anders hoor ik geen drama en verdriet. Je moet de vrouwen voor je zien en echt rete-verdrietig zijn dat je nog niemand hebt gevonden. Het nummer is nu van jou.’

Dit gegeven laten de negen musicaltalenten goed tot zich doordringen tijdens deze stoomcursus musical zangvoordracht in de Stadsschouwburg. Het gaat vandaag even niet om perfect zingen, maar om inleven. Wie ben je, wat voel je, wat zijn je verlangens? De deelnemers mochten zelf een nummer van Stephen Sondheim kiezen. Niet eenvoudig, want zijn poëtische teksten zitten vol heftige, tegenstrijdige gevoelens. ‘En ik wilde toch het liefst een tekst die een beetje bij mijn belevingswereld aansloot’, vertelt De Bont. ‘Omdat ik zelf ook alleen ben en het verlangen naar samen zijn wel ken, heb ik dit nummer gekozen. Toch zong ik het in eerste instantie nog te perfect. Ik durfde niet los te laten wat er stond. Met de juiste vragen van Frank kwam ik steeds dichter bij mezelf en mijn personage. Dat vond ik heel bijzonder. Ik interpreteerde het nummer op mijn eigen manier. Dat had ik nog nooit eerder gedaan. Het kwam binnen bij mij en daarmee ook bij het publiek.’

Een andere opvallende deelnemer is Karolien Torensma. Zij koos voor een lied, gezongen door een oudere dame, over het weggaan bij haar man. ‘Word jij weleens getergd? Door vrienden of familie? Ken je dat gevoel?’, vraagt Sanders haar. Ze denkt even na en schudt nee. ‘Ik erger me eigenlijk nooit.’ Toch probeert zij zich in te leven in een vrouw die jarenlang – met tegenzin – alles voor haar man deed.  Ze begint bozig, wordt steeds kwader en eindigt overtuigend als zeer gefrustreerde vrouw. De zaal is er stil van. Zo is zij oneindig veel boeiender om naar te kijken en luisteren dan toen ze begon. ‘Blijkbaar ken ik het gevoel toch’, constateert ze achteraf. ‘Ik was me er alleen niet van bewust. Frank wist het bij me op te roepen. Hij maakt echt iets in je los.’

Na een uurtje, als de masterclass alweer is afgelopen, zijn de deelnemers nog lang niet uitgeleerd. Toch verlaten zij de schouwburg stralend, omdat hun nieuwe docent hen een vervolgbijeenkomst heeft aangeboden. ‘Ik heb zelf ook genoten. Het was enig’, zegt deze. ‘Het is leuk om weer eens andere mensen les te geven dan mijn eigen studenten van de Akademie. Wat ik vandaag heb gedaan, is een belangrijk onderdeel van wat ik hen ook leer. Heel moeilijk voor jonge mensen, want ze hebben natuurlijk minder levenservaring om uit te putten. We gaan samen op zoek naar ‘de sleutel’. Is er iets dat ze in de tekst herkennen waar we mee kunnen werken?’ De acteurs hoeven hun personages niet te worden, zoals bij method acting het geval is. Maar Sanders wil wel dat zij bij het inleven persoonlijke herinneringen gebruiken. ‘Vanuit een rol werken, in combinatie met persoonlijke betrokkenheid, maakt dat je mensen ontroert. Je moet je dus wel een beetje durven bloot te geven. Het fijne aan werken met jonge mensen vind ik dat zij dat vaak gewoon doen. Ze gaan diep en laten zichzelf zien. Ik vond het bijvoorbeeld heel mooi hoe Karolien vandaag ontdekte dat zij die negatieve gevoelens wel degelijk kende. Ik geniet, elke dag weer, van de onbevangenheid en het lef van mijn leerlingen.’

Sondheim Musical Masterclass door Frank Sanders. Stadsschouwburg Amsterdam, zaterdag 11 september.