Skip to content

Sluit de wethouder op! 6 lessen van boekenfestival #City2Cities 2015

Alleen al vanwege het gebouw was literatuurfestival City2Cities een bezoek waard. Het Postkantoor op de Utrechtse Neude, in 1924 gebouwd als ode aan de vooruitgang in een stijl die het mooiste van de Amsterdamse School samenbracht, was immers al jaren dicht. Dus ook wie niet opgewonden raakt van Nick Cave en wie Michel Houellebecq een engerd vindt, had een reden om het festival te bezoeken. Eenmaal binnen werd je beloond voor het wachten: de hal is fenomenaal, de catering voorbeeldig, de hoofdgasten verrassend open en amusant.

1: Geef Abdelkader Benali een eigen show

Hij had een eigen boekenprogramma op tv, maar omdat hij minder kijkers trok dan Jimmy Fallon en de WK-finale van 2010, werd dat weer van de buis gehaald. Zonde, want Benali is een fenomeen. Hij was gevraagd om openingsgast Nick Cave te interviewen en deed dat voorbeeldig. Perfect voorbereid, open en eerlijk over zijn zenuwen en ontwapenend in zijn vragen. Nick Cave, doorgaans toch een tamelijk moeilijk figuur als het gaat om interviews, was vrolijk, ontspannen, praatte honderduit. En dat is echt aan de gretige Benali te danken, die hem ook zijn eerste Nederlandse woordje wist te leren: ‘Kotszakje’, als vertaling van de titel van Cave’s roman, The Sick Bag Song.

2: Houd journalisten uit de buurt van Houellebecq

Een andere legende qua interviews en openbare optredens is Michel Houellebecq. Als hij al komt opdagen kan het voorkomen dat hij besluit niets te zeggen, of alleen maar stugge antwoorden te geven. Hoe anders was dat zaterdag 16 mei in Utrecht. Hij lachte, maakte grapjes, reageerde op het publiek en was na het uur dat het gesprek mocht duren zowaar teleurgesteld dat het afgelopen was. Reden waarom de kettingrokende en theeglazen wiskeydrinkende auteur zo goedgeluimd was? Er zat geen journalist tegenover hem, maar zijn vaste Nederlandse vertaler, Martin de Haan. Hun onderlinge vriendschap gaf het gesprek enorme meerwaarde, al was het alleen maar omdat De Haan de principieel kunstgebitloze Houellebecq wél kon verstaan, en wij in de zaal nauwelijks. O, en Soumission, zijn laatste roman die in het Nederlands is vertaald als ‘Onderworpen’, moet je gewoon gaan lezen.

[bol_product_links block_id=”bol_555876ceb8ae8_selected-products” products=”9200000036272500,9200000036272487,9200000043216058,9200000036222626″ name=”houellebecq” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”600″ cols=”2″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

3: Nova Huta is iets anders dan Krakau

Krakau heeft een paar Nobelprijzen voor de literatuur opgeleverd, en dat was de reden waarom de stad, naast Parijs, als themastad voor City2Cities was aangewezen. De Poolse auteur die de keuze moest komen verantwoorden, was niet helemaal tegen die taak opgewassen. Los van het feit dat hij al iets teveel onderzoek leek te hebben gedaan naar de inhoud van de minibar in zijn hotelkamer, bleek Slawomir Shuty helemaal niets te hebben met het roemrijke Joodse verleden, of met de grootse literaire scene van de stad op een paar kilometer afstand van voormalig concentratiekamp Dachau. De auteur vindt Krakau namelijk niks, omdat Krakau hem niks vindt: hij is geboren en getogen in de socialistische heilstaatswijk Nova Huta, en volgens de Krakaunaren is Nova Huta het stinkende afvoerputje van de voormalige bezetter. Het respect bleek dus wederzijds en Shuty wilde het niet over oorlog, de joden of Nobelprijzen hebben, maar over Poetin en fietsers. En daar waren zijn gesprekspartners niet op voorbereid. Gelukkig duurde het programmaonderdeel maar een halfuur. Kort genoeg om het niet echt gênant te laten worden.

Slawomir Shuty op City2cities
Slawomir Shuty op City2cities

4: Het Postkantoor is geen plek voor afterparties

De hal is een van de wereldwonderen, maar niet geschikt voor een optredend chansonorkestje. Of: misschien zou dat optreden wel kunnen, maar de akoestiek van de hoge gewelven staat intimiteit in de weg. De musette-accordeon klonk zoals die ooit klonk in de Salle Multiactivites van Arlanc, een gehucht waar alleen lokale amateurs de weg wisten. Tel daarbij op de stoelen voor het podium, en het feit dat het veelal oudere publiek van de latere programma-onderdelen intussen wel naar huis wilde, en je kon het optreden van Jill Aigrot om exact 23:46 live in het water zien vallen. Ze is de stem van Edith Piaf in de biopic die over de franse legende gemaakt is en tourt de wereld over langs volle concertzalen. Haar Nederlandse debuut moet een tamelijk grote kwelling zijn geweest. Zeker toen ze het onzalige besluit nam om weg te stappen van de spots die haar het zicht op de zaal ontnamen, en ze het gangpad van de vrijwel lege stoelentribune inliep. Eenmaal in staat om te zien hoe ver weg het publiek al was, keerde ze haastig terug naar de veilige spotlights en rondde haar programma af. Ze kan overigens prachtig zingen, en het orkest is fantastisch.

5: Een lerares Frans blijft een lerares Frans

In het bijna gratis dagprogramma was een leuke powerpoint te zien over het Parijs van Baudelaire, Perec en Modiano. Volgens het aanwezige publiek was het jammer dat de lezing niet geheel in het Frans gehouden werd. Mensen die geen Frans in hun pakket hadden, man waren en jonger dan 60 hadden er weinig te zoeken. De mevrouw die de lezing hield, deed dat overigens fantastisch. Als de seniorversie van de lerares Frans waar schooljongetjes vroeger verliefd op werden.

6: Sluit de wethouder in het stadhuis op

De Utrechtse wethouder van cultuur, mevrouw – familie van – Jongerius, heeft vermoedelijk een geweldige dossierkennis. Ik kan namelijk zo snel geen andere reden bedenken waarom ze de portefeuille heeft gekregen. Ze heeft namelijk geen gevoel voor sfeer, gelegenheid of humor. En ze kan niet speechen. Vrijdag had ze de taak had om Arie Doeser, De Belangrijkste Man Achter De Utrechtse Culturele Schermen, een erepenning uit te reiken. Dat wilde zij pas doen nadat ze alle schermen had genoemd waarachter Doeser de afgelopen veertig jaar gestaan had. Dat waren er dus een paar honderd, en ze weigerde dat in te korten, ook al dreigde Nick Cave het pand te verlaten, omdat zijn optreden vertraagd werd.

Maar om dat te voorkomen hadden we dus Abdelkader ingehuurd.

City2Cities duurde van 15 t/m 16 mei 2015. Information.

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.View Author posts

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)