De eerste IDFAtip van de dag is meteen een programme double en beide films zijn tientallen jaren oud. Ze staan in de top 10 van Errol Morris, de hoofdgast van dit jaar. Las Hurdes – Tierra sin Pan van Luis Bunuel is een film van een half uur die documentaire geschiedenis schreef. Bunuel was ook toen al bekend van Un Chien Andalou, zijn surrealistische debuutfilm met de bloedstollende scene van een scheermes dat een vrouwenoog nadert. In 1933 maakte hij las Hurdes, over de armste en meest afgelegen streek in Spanje, waar mensen en dieren in barre omstandigheden leefden. Maar meer nog dan over wat armoede met mensen doet, gaat deze film over documentaire maken: de droge voice over en de dramatische muziek dagen de toeschouwers uit in hun kijkgedrag en verwachtingen.
De tweede film van de double bill is Let There Be Light van John Huston. Huston associeren we voornamelijk met zijn prachtige film noirs als The Maltese Falcon et Key Largo. Deze docu bewijst dat hij ook in dit medium onverslaanbaar is. Hij toont de gruwelen van de oorlog door, als eerste overigens, te laten zien wat het met de soldaten heeft gedaan. Hij filmt de troepen na thuiskomst en het is ontluisterend. Zo zeer dat de film tijden op de plank heeft gelegen. Deels om de privacy van de soldaten te beschermen, maar ook omdat het het hele leger zou kunnen demotiveren.
Deze films laten duidelijk zien waar Morris zelf vandaan komt. Kritische inhoud koppelen aan vragen stellen over het medium zelf, en een sterk auteurschap. Verplichte kost voor filmliefhebbers, zou ik bijna willen zeggen.