Meestal zonder tekst, vaak met muziek, altijd met beweging
Eerst was er de Kinder Matteüs: een interactieve muziekproductie met de Holland Baroque Society en het Nieuw Amsterdams Kinderkoor. Nu brengt De Dutch Junior Dance Division met het Matangi Quartet Last 7 Words op muziek van Haydn. Jij kwam toch elke dag in de kerk?, vraag ik Thom Stuart. Nee hoor, ontkent de choreograaf stellig. ‘Ik kom nooit in de kerk.’…
‘Een uitzinnige beheersing’ heet de documentaire die Manon Lichtveld en Bas Westerhof over Krisztina de Châtel maakten. De emoties komen pas echt los bij het bezoeken van het ouderlijk huis in Hongarije. We kwamen ze tegen in de Rabozaal van de Stadsschouwburg Amsterdam. Zij waren ook aan het filmen. Bas Westerhof en Manon Lichtveld. Cameraman Leo van Emden en ik volgden Koert…
Zodra ik als kunstconsument willekeur bij de kunstenaar of diens maakproces begin te vermoeden haak ik af. Met deze constatering verbaas ik overigens nu mijzelf. Ik ben immers geen vormfetisjist, ook geen canonjunkie, en nota bene in geen van de standaard kunstdisciplines gediplomeerd. Geen componist, geen uitvoerend musicus en geen acteur. Filmmaker noch regisseur, en ook als tekstschrijver niet afgestudeerd.…
Rule of Three is een stuk voor drie dansers: Steven Michel, Julien Josse en Courtney May Robertson. NAH maakt live de muziek, het licht is van Jan Fedinger en er zijn enkele teksten van Lydia Davis. Rule of Three kwam de vorige maand uit in De Singel in Antwerpen, en de Nederlandse première is vandaag in de Stadsschouwburg te Amsterdam.…
NDT 1 sluit het drieluik Side B: Adrift af met het nieuwe The Hidden Floor van Franck Chartier. Na de voorstelling raak ik letterlijk de weg kwijt. Verschillende werelden ‘Franck?’, roep ik. In de regen komt een weinig opvallende man op me af. Ja, luidt het antwoord vanonder een pet. Het is Franck Chartier, op weg naar de studio in…
Een veld bezaaid met landmijnen. Zo voelt het leven soms aan. In wachtkamers bijvoorbeeld. Ongemakkelijke situaties. Wat moet je tegen elkaar zeggen? Schichtige blikken schieten langs elkaar heen. Weggestopte spanning bonkt tegen je spieren. Iedereen is bang voor iedereen. En voor zichzelf. Fobia van Davide Bellotta is een van de drie werken waarmee jonge choreografen zich presenteren in het programma…
Ik heb het echt een keer meegemaakt! Midden in een theatervoorstelling kwam een oudere dame, die niets met het verhaal te maken had, het toneel oplopen. Ze moet in de pauze verdwaald zijn en door een deur die per ongeluk openstond achter de coulissen terecht zijn gekomen. Terwijl de acteurs met een diep serieuze Hamlet bezig waren, kwam ze laconiek…
Conny Janssen Danst bestaat 25 jaar. Ter gelegenheid hiervan is de Kunsthal in Rotterdam drie weken lang podium en laboratorium voor Conny Janssen, haar dansers en haar team. Een video-installatie, performance, live repetities en een tentoonstelling geven een beeld van het punt waarop de groep op haar ontwikkelingsreis is aangeland. Onorthodox ,,Mijn start met de groep 25 jaar geleden was…
Het mooiste einde van de wereld zit in Melancholia van Lars von Trier. Zwevende populieren, een wollige planeet die ons opeet in een golf van sfeervolle mist. Ik zou ervoor tekenen. Alles beter dan de klotsende aardplaten vol gillende poppetjes in de mislukte rampenfilm 2012. Maar ook weer niet zo leuk als het einde der tijden in The Hitchhikers Guide…
De prijs voor de langste en kunstigste kus van 2017 is vergeven en gaat naar Conny Janssen Danst. In een tentje op het plein onder de Bossche Sint-Jan vormt deze gedanste zoen het technische en dramatische hoogtepunt van Clarity. Twee dansers, pirouettes draaiend terwijl de lippen verbonden blijven, een videokunstenaar en de live door iET uitgevoerde zweefmuziek waren op zaterdag…
[Dit bericht stond al online onder de titel ‘Red ons van het Transitiebureau’, maar is op een paar details aangepast] Terwijl u zich opmaakt voor een welverdiende vakantie werkt men in de kunstsector aan een nieuw model. Dat nieuwe model is nodig omdat het oude model niet meer voldoet. Dat oude model, en we hebben het dan natuurlijk over onze…
Het voordeel van een lidmaatschap als abonnee van Cultuurpers is natuurlijk vooral dat we kunnen bestaan dankzij jou. Zo blijft ons onafhankelijke geluid hoorbaar, zo krijg je de duiding van het nieuws zoals je die nergens anders krijgt. In juni zijn in totaal 14 auteurs voor je op pad gegaan om zoveel mogelijk voorstellingen te zien van het Holland Festival.…
Zelfs in het buitenland valt het op dat werk van Jiří Kylián niet bij NDT te zien is. Ook al verstrijkt het zogenaamde embargo en is dit zijn jubileumjaar. Drie jaar geen Kylián voorbij De Financial Times repte er van. Laura Cappelle beschrijft een fraaie voorstelling van Nederlands Dans Theater in Parijs en sluit af dat Kyliáns werk niet tussen de…
Je kunt meerdere redenen bedenken om MIRROR MIRROR van Conny Janssen Danst in de RDM Onderzeebootloods te gaan zien. Maar er is er vooral een. Conny Janssen Danst is met MIRROR MIRROR terug in een voormalige onderzeebootloods in Rotterdam. Die loods ligt aan het water vlakbij de Rotterdamse Academie van Bouwkunst én een Innovatielab. Een industriële setting die ook terugkeert…
De plofnies kwam totaal onverwacht. De huisvader achter me, uit met vrouw en vermoedelijk onwillige puberzoon, barstte uit na ongeveer 10 minuten in de voorstelling. Net toen een oorverdovende stilte over het uitverkochte Theater Carré was neergedaald. Zeker vier mensen, waaronder ik zelf, schrokken zich een hartverzakking. Zo luid was een nies nog nooit geweest, maar zo stil als tijdens…
Flexing is een streetdance-stijl uit Brooklyn, New York. Dertien mannen, drie vrouwen sterk is de formatie die in verschillende gedaantes (HyperActive, MainEventt, Ringmasters) furore maakte in Amerika, van de lokale talentenshow Flex in Brooklyn naar America’s Best Dance Crew. Nu is de crew onder leiding van pionier Reggie (Regg Roc) Gray op wereldtournee met een voorstelling, die ze met de…
Op het Anton de Komplein is het minder gezellig dan op het dak van Parking 58 in Brussel, waar ik danse de nuit eerder zag. Boven Zuid-Oost is de maan verstopt achter een dikke nevel, voelt het plein groot en leeg aan zo zonder de markt. De voorstelling van choreograaf Boris Charmatz/Musée de la Danse, ook vandaag en morgen nog…
Rito de Primavera, begin deze week te zien tijdens het Holland Festival, is een groepschoreografie voor vijftig jonge dansers. Choreograaf José Vidal heeft zich losjes gebaseerd op Sacre du printemps, het stuk van Stravinsky en Nijinsky voor de Ballet Russes uit 1913. Flarden van de muziek van Stravinsky zijn door DJ Jim Hast in 4-kwart beetz omgezet, terwijl Vidal het rituele aspect van het offer, essentieel voor de vele versies die er in de loop van de twintigste eeuw gemaakt zijn (naast de oerversie van Nijinsky, o.a. Massine, Béjart en Bausch), tot een minimum heeft teruggebracht.
Wat overblijft is een overweldigende visuele ervaring van een uit het donker opdoemende gigantische massa dansers. De coördinatie van de groep, die nu eens wild door elkaar danst, dan weer in lange optocht over het podium cirkelt, is indrukwekkend. Het levert een fascinerende, ogenstrelende esthetiek op, maar de groepsdans vormt op geen enkele manier een uitdaging voor de toeschouwer. Je zou het een berg kitsch kunnen noemen, of opium voor het volk. In ieder geval is het een vorm van spektakel, die ik het Holland Festival onwaardig acht.
De voorstelling begint als een schoolreisje. Nabij de kassa worden toeschouwers in groepjes voorbereid op wat komen gaat. Vriendelijk wordt hen verzocht om bij binnenkomst van de theaterruimte de schoenen uit te trekken, om vervolgens op blote voeten, hand in hand met medetoeschouwers, een wandeling door het donker te maken. Regelmatig roept er iemand luid om stilte, de voorstelling is namelijk al begonnen. Ook de zenuwachtige manier waarop het publiek, dat zich na de instructies in rijen dient op te stellen, wordt weggemarcheerd naar de voorstellingsruimte twee panden verder, heeft iets ongemakkelijks.
De inwijding van de bezoekers gaat verder in de Zuiveringshal, wanneer zij hand in hand met het koele zand aan hun voeten door het pikkedonker gaan. Het levert één van de weinige ambigue momenten op tijdens Rito de Primavera. Waar gaat dit heen? Welk sprookje worden wij hier binnengeleid? Van welke toeristenboot zijn we afgevallen, om nu de rituelen bij te wonen van welk volk ook al weer?
Aanvankelijk krijgt de totaal-ervaring, waar zoveel hedendaagse attractieparken naar op zoek zijn, werkelijk gestalte. Een half uur lang staar ik naar een podium in het donker. Ik zie en voel dat daar heel veel mensen zijn, ik denk naakt want soms is er een uitgekiende flits van zacht licht, maar het dominante duister belet mij er grip op te krijgen. Etherisch gezang, gecomponeerd door Andrés Abarzúa – één enkel akkoord klinkt klaterend uit vele kelen – begeleidt een half uur lang de entree van alle andere toeschouwers.
De tribunes staan rondom het speelvlak. Het zijn enkel de rode en witte fietslampjes van de gidsen van de vele groepjes toeschouwers, die je enige oriëntatie geven in de ruimte. Het heeft iets van Kuifje in Takatukaland. Een publiek dat betaalt om bij een wonderbaarlijk, nog nooit vertoond, voorjaarsnymfen-ritueel te zijn.
De kunstmatigheid van de setting geeft een bepaalde spanning. In het duister kun je je als toeschouwer van alles voorstellen bij wat komen gaat. Maar op zeker moment gaan de fietslampjes uit, een teken dat alle toeschouwers zitten, en trekken de dansers allen een broek aan. Het licht neemt toe en de eerste beetz annex stravinsky verdringen het gezang. Als na de onzekere introïtus het eigenlijke spektakel een aanvang neemt, wordt de logica ervan al te duidelijk. Een perfect georganiseerde groepschoreografie neemt over.
In wat volgt wordt niets aan het toeval overgelaten. En dat is ook geen luxe met zoveel dansers in het halfduister, temeer omdat ook nog eens de helft nieuw is in het werk, want van de afdeling Moderne Theaterdans van de Amsterdamse Hogeschool. De groep maakt pulserende bewegingen, dialogeert met een naaste, rent in groepen, begint opnieuw te zingen, posteert zich en heft zo nu en dan een enkeling in de lucht.
Maar net zoals het duister went, zo went ook de groep. Het zijn allemaal heel jonge mensen, die redelijk ontspannen samen dansen. De onbevangen houding waarmee de gecompliceerde groepschoreografieën worden uitgevoerd is ontroerend. Er spreekt een naïef soort overgave of geloof uit.
Maar gaandeweg gaan de effecten, van de groepschoreografie, van het licht dat de fotografische vergezichten creëert, de repeterende zang en beetz vervelen. De herhaling van zetten is effect-belust, retorisch, zichzelf bevestigend. Nergens een moment van debacle, van hapering. Niemand die een vraag heeft, niet mee kan, zich vergist
Boris Charmatz was gedurende vele edities van het Holland Festival te gast met indrukwekkende, provocerende, maatschappelijk geëngageerde, fijnzinnig gecomponeerde en conceptueel sterke dansvoorstellingen: Aatt enen tionon en Con forts fleuve (beide in 2001); 50 years of dance (2010), Enfant (2011) en Manger (2015). Zijn nieuwste choreografie, danse de nuit, ging vorig jaar september in Genève in première. Tijdens het Holland Festival…
Veel dansstudenten hebben een eenzijdig beeld van wat een succesvolle danscarrière inhoudt. Namelijk: dansen bij het dansgezelschap van je dromen, in een theater, op een podium. Dat vertelt Ulrika Kinn Svensson, artistiek adviseur van de Fontys Dansacademie in Tilburg tijdens Inclusive Dance Event. Maar wegens de zwakke arbeids- en inkomenspositie, mede door wegvallende subsidies, gaat die droom niet altijd op. Er is…
Cultuurpers is een onmisbare aanvulling op het cultuurnieuws in je krant, op internet of op tv. Onafhankelijk, eigenzinnig, rebels en vooral: nuttig. Er wordt immers al genoeg onzin verteld over kunst. Je zult begrijpen dat we niet de miljoenen lezers bedienen waar de grote uitgevers en hun adverteerders van bestaan. Daarom doen al die anderen ook zo weinig aan kunst.…
We zijn echte Holland Festival-specialisten, inmiddels. We gaan voorstellingen vooraf bekijken, interviewen makers, acteurs en lopen zo’n beetje elke dag rond bij de zalen, in de foyers. We horen wat, we zien veel en we delen dat hier. Cultuurjournalistiek zoals het hoort, kortom. Cultuurjournalistiek die er ook moet zijn. En dat lukt helemaal als je een abonnement neemt. Dan krijg…
Wat betekent het voor een danseres met een intensieve carrière als zij besluit ook choreografieën te gaan maken? In maart ging Battle Abbey in première, de eerste avondvullende choreografie van Heather Ware, in samenwerking met de Zweedse cellist Jakob Korányi. Heather Ware, sinds 2003 danseres bij LeineRoebana, is de weg naar het maken van een eigen choreografie zonder plan ingeslagen.…
Joop Oonk (27) maakt dansvoorstellingen met de Misiconi Dance Company, maar niet van een standaard soort. Ze noemt het ook wel: inclusiedans. Dansen met rolstoelen bijvoorbeeld en dat dan in de openbare ruimte. Tijd voor een gesprek met deze bijzondere choreografe. Gelukkig hoef je geen kunstbarbaar te zijn om het woord inclusiedans niet te kennen. Joop Oonk choreograaf, artistiek leider…
Een dansvoorstelling voor de jeugd (6+) zorgde onlangs voor ophef. Leerlingen van groep 5 t/m 8 van de islamitische Aboe Daoedschool in Utrecht bezochten IJspaleis (6+) van danstheatergroep plan d–. Bij een dansje van twee verliefde pinguïns verzocht een van de leerkrachten de voorstelling stop te zetten. Deze scène werd niet geschikt voor de leerlingen gevonden, luidde de verklaring. Het…
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.