Met tekst, beweging, acteurs, decors.
Veruit een van de meest indrukwekkende theaterervaringen van mijn leven maakte ik vrijdag 5 augustus 2016 mee. Ik was te gast bij ‘Zvizdal – Tsjernobyl so far, so close’ van het Vlaamse gezelschap Berlin, in coproductie met Het Zuidelijk Toneel. Ik zag deze ‘documentaire installatie’ in een lege fabriekshal in Den Bosch, waar het werk een prachtig rustpunt vormt in…
De gevolgen van de kunstbezuinigingen door het vorige kabinet worden eindelijk duidelijk. Het Fonds Podiumkunsten maakte vandaag de winnaars en verliezers bekend van de slag om de vierjarige subsidies. Vanaf 2017 zal de Nederlandse kunstwereld een stuk kleiner, schraler en armer zijn dan tot 2013 het geval was. Grote namen zijn verdwenen, tradities afgebroken, terwijl wat er nieuw is een uiterst onzeker bestaan tegemoet gaat.
Festival Boulevard gaat op 4 augustus van start. De traditionele reden om terug te komen van vakantie in augustus heeft dit keer een voller programma dan ooit. Met veel jeugdtheater. We helpen je alvast op weg.
Enorme passagiersslurven, zoals op het vliegveld, liggen kruislings opeengestapeld op het toneel in het Amsterdamse Bos. Deze immense uitdragerij vormt het decor van Romeo & Julia van William Shakespeare in de uitvoering van het Amsterdamse Bostheater. Regisseur Ingejan Ligthart Schenk ensceneert Shakespeares klassieker modern, met acrobatiek van de groep Tent Circustheater en muzikale inbreng van De Veenfabriek.
Er zijn veel redenen om niet op vakantie te gaan. Het kost geld, je komt gestresster terug dan je ging, het eten deugt niet, het kost tonnen CO2 en het vergroot het onderlinge begrip tussen landen ook al niet. Reden genoeg dus, om gewoon hier te blijven en van de vrije tijd te genieten die je van de baas, of van jezelf, als je zzp’er bent, gekregen hebt. Zonder afgeblaft te worden door luchthavenpersoneel.
Enfin, helemaal letterlijk was het niet, maar hij refereerde er duidelijk aan: Richard III. Geert Wilders, zelf niet al te cultureel onderlegd, citeert Shakespeare in zijn zoveelste pleidooi om Nederland met potdichte grenzen uit de EU te halen. In de tweede kamer. Ik zag het in Nieuwsuur, en u kunt het terugkijken. Op 39′:49″ minuten in de uitzending is hij in debat met zijn grote vriend, de VVD’er Halbe Zijlstra.
Vijand van het Volk is de zomervoorstelling van Theatergroep Suburbia, in de regie van Albert Lubbers. Het stuk haakt aan bij de actualiteit van corrupte bankiers, milieuschandalen en overheidsdienaren die klokkenluiderkwesties in de doofpot stoppen. Deze sterke voorstelling is scherp van toon, polemisch en met vileine humor. Beter dan in eerdere Suburbia-voorstellingen past het vertrouwde dynamische acteerwerk mooi in de theatrale ruimte. Dit keer is dat de grote open schuur op Stadslandgoed de Kemphaan.
Het Holland Festival zet dit jaar het Rotterdamse theatercollectief Wunderbaum in de spotlights met de herneming van ‘De komst van Xia’, premières van ‘Privacy’ en ‘The Future of Sex’ en de film ‘Stop acting now’. Wunderbaum sluit met deze film hun vierjarige project ‘The New Forest’ af, een ‘Platform voor maatschappelijke verandering’, aldus Wunderbaum, ‘The New Forest verbeeldt de transitie en werpt een…
De kleinste details spreken. Voor de tweede keer tijdens deze editie van het Holland Festival komt de legendarische BBC-serie This Life langs. Richard Cant, die in de voorstelling Stella van Neil Bartlett een loepzuivere hoofdrol speelt, was eerder te zien in This Life, de serie die in 1996 de standaard zette voor de moderne docusoap. Nu dus live, van dichtbij, in de Rode Zaal van De Brakke Grond, de man die ook in Midsomer Murders een stevige rol speelde.
Woody Allen zorgde er in 1972 voor, dat zijn fans jaren later niet meer met droge ogen naar Star Wars konden kijken. De slotscène van zijn film ‘Everything You Always Wanted To Know About Sex, But Were Afraid To Ask’ toont ons het mannelijk brein als de brug van een Star Cruiser waar de bemanning hard aan het werk is om een date tot een goed einde te brengen. De spermatozoïden in het vooronder zijn een kibbelende bende startroopers, op weg naar een onzekere afdaling richting kloppende eicel.
Bij ‘The Dark Ages’ denken we aan de ruwe rauwe donkere middeleeuwen, met kerk en koning en zonder hygiëne. De Zwitserse regisseur Milo Rau verwijst met zijn voorstelling, die nu in het Holland Festival te zien is, echter naar een veel recenter stuk Europese geschiedenis. In een recent interview met de Cultuurpers zegt hij hierover:
Mogelijk gemaakt door Eventbrite
Zo vanaf rij negen is het net alsof je zelf tot aan je knieën in de anjers staat. De hoofden van het publiek voor mij gaan geruisloos over in een woud van stelen bekroond met roze, waar doorheen dansers als langbenige kippen voorzichtig heen en weer stappen.
De vondst is geweldig: Nelken van Pina Bausch toont het paradijs als een plek waar je voorzichtig moet zijn, anders gaat het fout. De anjers dwingen de dansers tot omzichtigheid. Je gaat er als toeschouwer in mee, zonder dat meteen alle onderliggende gedachtegangen tot je doordringen.
Daar lig ik dan. Naast Holland Festival-directeur Ruth Mackenzie, op een graf, als onderdeel van de installatie Gardens Speak op het podium van de grote zaal van Theater Bellevue in Amsterdam. Er is niets te zien, weinig te horen. Toneellampen suggereren na een paar minuten een opkomende zon. Ik kom samen met de tien andere bezoekers overeind. Best jammer, want ik lag daar eigenlijk wel lekker.
Het programmaboekje klonk veelbelovend:
Je kunt natuurlijk lid worden, of donateur, van Cultuurpers. Dat heeft enorm veel voordelen: je hebt toegang tot onze premium-verhalen en mag ook publiceren[hints]Iedereen die lid, genoot of drager is heeft toegang tot het CMS en kan verhalen indienen ter beoordeling door de eindredactie.[/hints] op de site. Maar je hoeft natuurlijk niet per se lid te worden om de goede zaak te steunen. Sterker nog: je kunt de goede zaak steunen en gewoon netto geld verdienen. Hoe dat kan? Door leden te werven: als partner van de coöperatie. Wanneer je voor ons leden werft via het partnerprogramma geven wij je een stukje van de opbrengst.
We gaan er allemaal aan! Die zekerheid hebben we alvast binnen. En sinds het begin van de mensheid weet iedere nieuwe generatie steevast dat het hun nu gaat overkomen. Immers: hun opvolgers hebben nog nooit zo nergens voor gedeugd als de jeugd van tegenwoordig. Leuk uitgangspunt voor een concert, dacht de Duitse regisseur Sebastian Nübling[hints]Nuling was vorig jaar te gast in het Holland Festival met een bewerking van Hebbels toneelstuk Nibelungen, lees hier de recensie en een interview.[/hints], goed idee om te programmeren, dacht het Holland Festival. Ik vraag me serieus af, waarom.
Er zijn landen in de wereld, waar de grenzen tussen de kunstdisciplines niet zo scherp getrokken zijn als hier. Het Holland Festival is onder de nieuwe leiding van Ruth MacKenzie bezig ons een inhaalslag te laten maken. Ze haalt hier evenementen heen waarbij de grenzen tussen beeldende kunst, performance, video, film- en podiumkunst niet meer te trekken zijn. Gebeurtenissen die op een voor ons best nieuwe manier betekenis genereren, zoals The Encounter, vorige week, en Gardens Speak, later deze week.
De Zwitserse theatermaker Milo Rau maakte een theatertrilogie over de teloorgang van het Europese ideaal. Het tweede deel The Dark Ages staat nu op het Holland Festival. Rau combineerde de pijnlijke, persoonlijke levensverhalen van zijn spelers met thema’s uit het werk van Tsjechov, Shakespeare en de Griekse tragedies. Met een Freudiaans sausje: ‘Talloze mensen die The Dark Ages hebben gezien vragen me: Milo, is er iets mis met je vader?’
Ruim vier uur duurt Ça ira (1) Fin de Louis, een voorstelling van de Franse regisseur Joël Pommerat, te zien dit weekend tijdens het Holland Festival. Hij reconstrueerde de gebeurtenissen in Frankijk tussen 1789 en 1794, beter bekend als De Franse Revolutie. Wat begint als een soms moeilijk navolgbare, geanimeerde geschiedenisles loopt uit op een indrukwekkende ‘whodunnit‘, balancerend tussen re-enactment en live-televisie.
Wine Dierickx ( Wunderbaum) en Ward Weemhoff (De Warme Winkel) zijn een kunstenaarskoppel en dat zullen we weten. Innemend en met humor nemen ze ons mee in hun privéleven of dat wat wij denken dat hun privé leven is. Weten doen we het immers niet.
The Encounter, een groots opgezette solo-voorstelling van het Britse multi-talent Simon McBurney, beleefde donderdag zijn Nederlandse première op het Holland Festival. The Encounter combineert de dramatische kracht van een Hollywood blockbuster met de geslepen eenvoud van 20ste eeuws, uitgekleed, gemonteerd – noem het Brechtiaans – theater.
Geen acteur te zien in de zaal van Theater de Veste in Delft. Alleen een huis met muren en dak van doorzichtig doek. Daar kunnen dertig mensen in. Op de wanden van de zaal daaromheen trekken geprojecteerde beelden in wervelende vaart voorbij. Dat is fascinerend: gewoonlijk, als je in een huisje zit, sluiten de muren je af van de omgeving, maar deze keer geven ze juist uitzicht op een wereld zo groot en prachtig als je nooit meemaakt in het gewone leven.
De Braziliaanse Christiane Jatahy was vorig jaar al met het stuk What If they went to Moscow op het Holland Festival. Ze kwam, zag en overwon. Dit jaar komt ze met het laatste deel uit de trilogie van toneeladaptaties, The Walking Forest. De titel verwijst naar de drie heksen in William Shakespeare’s Macbeth, die zijn opkomst en ondergang voorspellen. Het stuk vormde het uitgangspunt voor een performance met vier videoschermen, een bar, een actrice, een dode vis en, o ja, publiek.
Zaterdag 4 juni 2016 was ik aanwezig bij de koninklijke opening van het Holland Festival en ik kon er geen recensie over schrijven, want ik zat op de voorste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Omdat het podium verhoogd was, keek ik tegen een zwarte muur aan, waarboven alleen de voorste acteurs zichtbaar waren. De achterste en onderste helft van het toneelbeeld waren mij volledig ontgaan.
Ik schreef dat op, en het Holland Festival stelde mij ruimhartig in de gelegenheid om de voorstelling nog een keer te gaan zien, vanaf een betere plek. Tegelijk vertelde de organisatie dat de eerste drie rijen van de Stadsschouwburg bij deze voorstelling zouden worden gecompenseerd. Ik ging dus nog een keer naar Amsterdam, op maandag 6 juni.
Voorafgaand aan de voorstelling, tijdens het niet eten van een zwartverbrande hamburger in schouwburgrestaurant Stanislavski, hoorde ik van de keurige mensen aan het tafeltje naast mij dat de voorste stoelen tegen scherp gereduceerd tarief werden aangeboden, en dat mensen zoals zij die al een kaartje hadden gekocht de keuze hadden om dus een deel van het geld terug te krijgen of op de wachtlijst te gaan staan voor een plek met betere zichtlijnen. Of het hun uiteindelijk gelukt is een van de plekken met beter zicht te bemachtigen, weet ik niet. De voorstelling
Wunderbaum. Onder liefhebbers van fris en jong toneel bracht dit collectief van makers in het begin van deze eeuw iets teweeg. Hemelbestormers waren ze, opgegroeid onder de vleugels van Johan Simons, waar ze het jeugdelftal van diens legendarische Theatergroep Hollandia vormden. En omdat destijds echt iedere jonge maker iets moest met de wereld, wilde JongHollandia, later Wunderbaum, dat ook. Maar omdat ze in het postideologische tijdperk leefden en dagelijks zagen hoe de idealen van hun docenten, ouders en mentoren op niets uitliepen, werd het vooral een club van twijfelaars. En daar waren ze dan wel weer heel goed in.
Nederlands 
English (UK) 
Français