#HF11: Ze gaan nog flink snijden in de Russen bij Toneelgroep Amsterdam

Keulen en Parijs mogen dan niet in één dag gebouwd zijn, het kostte minder dan drie dagen om naar de maan te vliegen. Een kromme vergelijking om mee te vertellen dat een voorstelling die drie dagen voor de première nog rammelt, op de première zelf een onvoorstelbare hit kan blijken. Zoiets kan dus gebeuren met De Russen, de nieuwste voorstelling van Toneelgroep Amsterdam. Sterregisseur Ivo van Hove vroeg sterauteur Tom Lanoye om een bewerking van twee stukken van Anton Tsjechov. Zo mixte Lanoye de loser Ivanov met de Don Juan Platonov en zette ster-DJ Tom Holkenborg, alias Junkie XL, er een hallucinerende soundscape onder, terwijl het ‘urban’ decor van vormgever Jan Versweyveld verlicht wordt door schitterende projecties. Op het toneel staan nu alle sterren van Toneelgroep Amsterdam, en dus van het Nederlandse theater, de sterren van de hemel te spelen in een voorstelling die er dus prachtig uitziet en prachtig klinkt.

Maar het liep nog niet lekker, en dat zat hem toch vooral in de tekst. De bewerking van Lanoye komt in ieder geval drie dagen voor de première nog teveel over als een moderne hertaling, maar dan niet zo extreem als hij eerder deed met Ten Oorlog, de voorstelling waarin hij zes Shakespearestukken samensmeedde tot een 12 uur durend monument voor taal, Shakespeare en vooral acteur Jan Decleir.

Nu is de montage te zichtbaar, zijn de scènes waarin de personages uit de twee stukken elkaar tegenkomen te gekunsteld en wil het nog niet veel worden met de lotsverbondenheid tussen Platonov en Ivanov, hoe fantastisch Fedja van Huet en Jacob Derwig elkaar in die rollen ook tegenspel geven.

Ivo van Hove kennende zal het allemaal nog wel goed komen: we gokken op een voorstelling die niet zesenhalf, maar vijf uur gaat duren, en verwachten dat vooral in het laatste deel van de huidige bewerking flink het mes gezet gaat worden, hoe pijnlijk dat ook mag zijn voor Lanoye. Maar twintig eindes vonden we wat veel, om twaalf uur ’s nachts.

Enfin. Flink snijden in eigen werk is iets wat ze op het toneel goed kunnen. Jammer wel dat ze dat in politiek Den Haag ook hebben overgenomen. Ook daar hebben we wat beelden van.