Heb ik dat. Raak ik steeds meer onder de indruk tijdens het avondje Cool Britannia van Het Nationale Ballet, blijkt het helemaal niet zo goed te zijn. Want kenners reageren na afloop lauwtjes. Ben ik nou zo dom, of zijn zij nou zo slim?
Er is eigenlijk weinig Brits aan Cool Britannia. Behalve dat de choreografen er vandaan komen. Een overduidelijk Britse dansstijl herken je echter niet. Die heeft doorgaans subtiele humor, is technisch complex en neemt hier en daar wat risico. Maar ook in Groot-Britannië is veel ballet in de blender terechtgekomen en lijkt het op van alles. Behalve bij Wayne McGregor.
Artistiek leider Ted Brandsen is bekend met Engeland. Dat hoor je aan zijn uitspraak (zie filmpje onder) en hij deed er als beginneling ooit een choreografencursus. Voor het Holland Festival nodigde hij drie Engelse collega’s uit die naam hebben gemaakt. Leuk voor een affiche, en als momentopname van het bruisende Britse ballet. Is dit drietal het beste wat je kan zien aan Engelse choreografen? Daar is geen meetlat voor. Maar Engeland maakt zich sterk voor dans. Het haalde eeuwenlang internationale sterren van ‘het continent’ om pas in de jaren dertig van de vorige eeuw eigen dans te ontwikkelen. Relatief kortgeleden, dus ze zijn in staat te leren en zich aan te passen.
Labour
Het is hard werken in Empire Noir van David Dawson, op een bombastische compositie-opdracht van Greg Haines. Onder de schaduw van een immens object (ontwerp John Otto) dwarrelen trio’s, kwintetten en duetten. Het is harde dans, want het leven in de Londense nacht is hard. Er is één fluweelzacht moment, wanneer Igone de Jongh een aanloop neemt voor een sprong naar haar partner: als een jaguar die in slow motion op haar prooi afkomt. Jong Nederlands talent Floor Eimers en powerhouse Michaela DePrince benutten de aan hen gegeven kansen uitmuntend. Het openingsbeeld met een strakke rij van scherpe dansers op het voortoneel kon zo van NDT zijn. Behalve dat hier op spitzen wordt gedanst. Benieuwd of dit Paul Lightfoot, die andere Britse succeschoreograaf, vanavond ook opviel.
Conservative
‘Worden we genept en is Brits ballet een hype?’ denk je wanneer het doek opengaat. Een traditioneel rijtje dansers staat klaar om in een toneeldoos de vloer over te steken. In kleding van Jean-Marc Puissant die van Camden Town lijkt te zijn geplukt: kleurige pofbroeken met rock-‘n-rolljasjes. Maar Concerto Concordia van Christopher Wheeldon trekt bij. Je moet de veelgevraagde choreograaf vergeven dat hij drie succesvolle jaren musical achter de rug heeft. Zoals Balanchine beticht werd van nostalgie (naar Petipa), geldt dit voor Wheeldon (naar Balanchine, hoewel hij zegt fan te zijn van Jerome Robbins). Concerto Concordia blijkt een klassieke formule van luchtige groepsdans met flitsende solisten, zoals uitblinker Remi Wörtmeyer, op Poulencs grootschalig Concert voor twee piano’s en orkest, uitstekend vertolkt door Het Balletorkest. Een middendeel in het blauw is adembenemend mooi, alleen al vanwege een tijdstilzettende Anna Tsygankova. De bewegingen zijn een stuk natuurlijker dan in Empire Noir, de poses net karakteristieker.
Liberal
Wayne McGregor is de Heston Blumenthal van de Britse dans: hij doet aan moleculair choreograferen in plaats van koken. Deze huischoreograaf van The Royal Ballet zoekt zijn vrijheid in het loslaten van het bekende. Hij wendt technologische middelen en zelfs kennis van ‘neuroplasticiteit‘ aan om beweging te herontdekken en opnieuw van betekenis te voorzien. Heerlijk. In Chroma (2006) komen muziek, decor, dramaturgie en dans samen zoals het hoort. Net als bij Wheeldon ontstaat de magie van dans: je weet niet wat er volgt maar je weet dat het goed zal zijn. Dansers die als buitenaardse wezens, zonder expressie maar met veel venijn (Nadia Yanowsky) vanuit een museaal decor in ingewikkelde tegenpatronen allerlei bewegingen laten opborrelen. Elke bewegingsseconde telt. Genieten geblazen.
Cool Britannia is nog t/m 27 juni te zien.
Bekijk een aantal indrukken van de voorstelling hieronder. NB Deze werden live met Periscope gestreamd.
https://youtu.be/-B5DhFX2eGo
Helaas kwamen we Isabelle en Michelle in de drukte na afloop niet meer tegen.
https://youtu.be/p5cj9-JZ5tE
Annabelle Lopez Ochoa ook als choreografe succesvol in Engeland.
https://youtu.be/mOSmt0tYCVo
Een dankwoord na afloop.
Update: inmiddels vinden de meeste recensenten Cool Britannia wel een goed programma. Dat scheelt.
Headerfoto: Angela Sterling