Marketingstrateeg Halbe Zijlstra heeft gefaald. Zijn dappere poging om door middel van een ‘Geefwet’ de giften van kleine particulieren aan kunstinstellingen te stimuleren heeft averechts gewerkt. Sinds 2011 daalden de bijdragen die gewone huishoudens aan cultuurinstellingen deden van 32 euro, naar 28 euro gemiddeld in 2014. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Culturele instellingen in Nederland: Veranderingen in geefgedrag, giften, fondsenwerving en inkomsten tussen 2011 en 2014‘, dat vrijdag 10 juni in kleine kring werd gepresenteerd.
Niet alleen de huishoudens houden de hand op de knip. Ook vermogenden geven steeds minder, en enkele uitzondering daargelaten. Daarnaast zijn de bijdragen van fondsen en loterijen op een dieptepunt, zonder uitzicht op verbetering.
Marketingstrateeg Halbe Zijlstra had natuurlijk wel een beetje door dat hij zou falen in zijn campagne voor de Geefwet. Immers, tegelijkertijd was hij door zijn eigen partij en de toenmalige coalitiegedoger PVV verplicht aan de bevolking te melden dat de kunstwereld in zijn geheel bestond uit subsidieverslaafden, die niets van ondernemen wisten en met geld van belastingbetaler onbegrijpelijke linkse dingen maakten. Reden genoeg om met een korting van 250.000.000 euro op het rijksbudget een totale bezuiniging van dik een half miljard op de cultuuruitgaven erbij te multiply-eren.
Niet wéér slecht nieuws!
En waarom moeten we nu weer geconfronteerd worden met dit slechte nieuws? Hiermee wordt de geefbereidheid van de bevolking tocht niet groter? Inderdaad, maar de krampachtige manier waarop sommigen in de sector de stroom slecht nieuws over de kunstwereld proberen om te keren, zal ook niet helpen. We moeten hier toch blijven wijzen op de belangrijkste reden waarom zoveel mensen tegen een hongerloon blijven werken, waarom steeds meer betaalde banen door vrijwilligers worden overgenomen en waarom zalen in de provincie nauwelijks meer echte cultuur programmeren: zolang de overheid in bijna al zijn uitingen blijft suggereren dat kunst overbodig en geldverslindend is, zal de burger dat beeld volgen.
Bij deze dus een oproep aan Mark Rutte om zich niet alleen bij Gordon, maar ook bij het Holland Festival te laten zien. Of bij Boulevard in den Bosch, of Poetry in Rotterdam. Desnoods in roze trui.
De kunstsector heeft aangetoond niet aan subsidie verslaafd te zijn: iedereen werkt zich inmiddels het schompes voor half geld of doet het gratis, galeries worden door oude omaatjes open gehouden, de neefjes van steracteurs staan bij de ingang kaartjes te verkopen. Stagiaires doen het werk van professionals.
Nog hebben we kwaliteit, en staan we aan de top van de wereld, maar hoe lang nog, Mark?