HOE IK DUENDE VOND IN RABAT

1.

Tijdens 9/11 bevond ik mij met twee vrienden in Salamanca. De dag waarop Geert Wilders 37 zetels bijeen wist te vergaren (thank you VVD en normaliserende media) ben ik in Rabat, als bezoeker van de muziekconferentie Visa for Music, waarmee het European Jazz Network (een van de best functionerende netwerken binnen de Europese cultuursubsidiegelden, zeg ik als new kid in town in dat gezelschap) voor het eerst, in verband met het tienjarig bestaan van Visa for Music, een samenwerking heeft opgezet. Heel simpel gezegd is het doel: meer culturele uitwisselingen in de vorm van concerten, van Afrika naar Europa en vice versa. Er is een goed gezelschap ‘seasoned’ programmeurs die zulks vrij eenvoudig kunnen vormgeven, dus ik ben optimistisch gestemd.

2.

Een inspirerend voorbeeld kwam vandaag door een van de programmeurs van North Sea Jazz Festival, die vertelde over hoe hij werd benaderd door een boeker van Hindoestaans-Surinaamse origine, die hem voorstelde om een creatie te maken voor North Sea Jazz in het kader van de activiteiten rondom 150 jaar Afschaffing Slavernij in Nederland. Heel concreet betrok hij de Surinaamse, Antilliaanse en Indonesische gemeenschappen van nu in dit project en het was een eclatant succes deze zomer op NSJ.

3.

Of Geert Wilders een fascist in hart en nieren is, daar ben ik niet eens van overtuigd. Hij doet me eerder denken aan Mickey Mouse in de kelder van de film Fantasia (1940) als tovenaarsleerling, beyond control van wat hij heeft wakker gemaakt. Ook ben ik nog niet zo ver om iedereen die op PVV heeft gestemd uit mijn balboekje te schrappen als nazi – ik denk eerder dat de VVD en de normaliserende media schuldig zijn in dit verhaal.

Blame the foreigner is one of the oldest tricks in the political handbook, de huidige wooncrisis komt meer van door VVD toegestane goedkope arbeidsmigranten en vooral de enorme voorraad prima sociale huurwoningen die onder juichende leiding van de VVD zijn verkocht aan buitenlandse vermogensfondsen.

De PVV plukt de vruchten van decennialang nefast neoliberaal VVD beleid in alle domeinen van het leven. Welke privatisering is ook alweer wél gelukt? Maar als ik lees wat de PVV in het programma heeft staan (vergeet even zijn charme-offensief van de laatste paar dagen en lees zijn programma), dan vrees ik het ergste voor mijn voormalig vaderland. Ik ben overigens even bang dat er in België heel wat dubieuze types zeer opgewonden zullen zijn over deze landslide victory van Wilders cs.

4.

Na de showcases belandde ik vanavond seul in een authentiek flamencohuis, met een werkelijk prachtig publiek – all mestizo. Jong, oud, Spaans, Marokkaans, ‘West-Afrikaans’, internationaal, V/M/X. Er werd gerookt, zeer verfijnd handgeklapt, gitaren werden uit het publiek aangereikt, de zangeres van dienst was niet heel goed in het bereiken van de hoogste noot, maar wel con mucho duende – en als niet-roker met een hekel aan de blauwgerookte etablissementen van weleer was ik ontroerd door dit gezelschap en de ambiance. En dan ineens spelen ze een flamenco versie van Historia de un Amor, dat ik ken in de versie van Eydie Gormé (Sefardisch-Joods/New York).

Ik dacht direct aan een legendarische North Sea Jazz editie, nog in Den Haag, met twee Utrechtse vrienden, toen we in een hotel nabij Holland Spoor terecht waren gekomen vanwege de prijs – het duurde even voordat we door hadden waarom de plafonds spiegels hadden en alle verlichting roodgekleurd was. Aldaar besloten we een rondje persoonlijke klassiekers te delen tot ochtendgloren en zongen we luidkeels (en oervals) mee met Eydie.

Ik heb die nacht ook mijn Arubaans-Chinese vader gebeld, die erg geamuseerd was door deze onverwachte toenadering van zijn zoon. Ik wist dat hij deze bolero ook adoreert – hij dacht dat ze Turks was, but she’s from the Bronx! Mijn vader en ik zijn als Antiek-Egyptische sfinksen voor elkaar, met hier en daar a moment of true understanding.

5.

Kortom: ik had het even te kwaad, in Casa José, Rabat. Ik heb nota bene al jaren een goede vriendin die op het allerhoogste niveau artistieke flamenco naar Nederland brengt, maar flamenco raakt me eigenlijk pas diep als het zelf weer een nieuwe hybride aan gaat, zoals met de Pakistaanse zanger Faiz Ali Faiz tijdens de eerste Flamenco Biënnale, of in die geweldige hardcore salsa klassieker van Jose Mangual Jr., Gitana (muchos gracias Mauri!).

Vanavond in Rabat kwam de flamenco mijn ziel via een snelweg binnen: hoe je het ook bekijkt is het hybride cultuur, de fantastische samenkomst, de unieke cultuur van de eeuwige outsider, van Rajasthan via Noord-Afrika en Oost-Europa tot diep in Spanje – bekijk Latcho Drom (1993, de beste film van de Algerijnse regisseur Tony Gatlif), en je voelt wat ik hier bedoel. Er zit zoveel in en dat resoneert direct mee met het publiek dat hierop in Rabat afkomt. Dat gaat zo hard als schreeuwende vocalen en snoeihard aangespeelde snaren tot en met de subtielste polsbuiging en instemmend gezang in het publiek. Een bipolair genot, deze vibe ervaren terwijl ik tegelijkertijd moest denken aan mijn arme, arme vaderland dat in een moreel ravijn is gestort.

6.

Wat Nederlanders bezielt om een stem aan PVV te geven kan ik niet anders duiden dan een diepe angst voor de toekomst. Nu ja, en massahysterie, opgezweept door die fucking companies uit California, die de gebruiker vooral de rel voorschotelen tot in zijn of haar broekzak, in plaats van de nuance. Plus sommige Nederlandse media die uit een even diepe angst weer de boot te missen (zoals toen bij de raketgewijze opkomst van Fortuyn) een afschuwelijk populistisch draaiorgeldeuntje zijn gaan spelen. Ik zou die PVV-stemmers graag de Britse rapportages laten lezen wat de Brexit zoal voor goeds bracht aan de Britse bevolking (Nexit staat integraal in de PVV plannen).

7.

De idylle die PVV en verwante partijen voorschotelen is een idylle. Ik verwacht eigenlijk geen Fortuyn operette 2.0 meer, daar is Wilders veel te ervaren voor. Ik verwacht wel chaos en stilstand en een loopgravenoorlog in Den Haag die tot niets of hooguit nog meer wederzijds wantrouwen en een fatale achterstand in broodnodige maatregelen ten bate van het milieu zal leiden. Maar de democraat in mij zegt: de stembus heeft gesproken, laat de PVV maar bewijzen hoe goed men het voor heeft met Nederland.

Het alternatief, een minderheidskabinet zonder PVV – hierbij stel ik me zo voor dat Wilders dan maar 1 tweet nodig zal hebben om het tuig met brandende toorts en galg in de hand naar het binnenhof te laten optrekken. Dit is en blijft het land van de gebroeders De Witt, Van Oldenbarnevelt en 60.000 weggevoerde joden uit Amsterdam (102.000 uit Nederland).